Kerkelijk Leven 1 april 1999

SoW-kerken rechtvaardigen gewapend optreden

Vaticaan bemiddelt
in Kosovo-crisis

Van onze kerkredactie
VATICAANSTAD – Het Vaticaan gaat bemiddelen in de Kosovo-crisis. De Vaticaanse 'minister van Buitenlandse Zaken', aartsbisschop Jean-Louis Tauran, vliegt daartoe vandaag naar de Joegoslavische hoofdstad Belgrado. Hij neemt een,,persoonlijke boodschap'' van de paus voor de Joegoslavische president Milosevic mee.

De speciale Vaticaanse afgezant zal tijdens de vredesmissie ook een ontmoeting hebben met patriarch Pavle van de Servisch-Orthodoxe Kerk, zo heeft woordvoerder Joaquin Navarro-Valls van het Vaticaan gisteren gezegd. Pavle veroordeelde vorige week de interventie van de NAVO en riep tegelijkertijd de Servische autoriteiten op om naar vrede te streven.

Paus Johannes Paulus II heeft na het begin van de NAVO-bombardementen de Joegoslavische regering opgeroepen terug te keren naar de onderhandelingstafel. Intussen probeert het Vaticaan langs diplomatieke weg een oplossing voor het conflict te bewerkstelligen.

Het hoofd van de Rooms-katholieke Kerk heeft ook een afgezant naar Albanië gestuurd, om de humanitaire hulp aan vluchtelingen mede te coördineren. Het gaat om de Duitse aartsbisschop Paul Josef Cordes, voorzitter van de pauselijke raad voor kerkelijke ontwikkelingshulp Cor Unum. Cordes is inmiddels met 50.000 Amerikaanse dollar (100.000 gulden) naar Albanië vertrokken. Het geld is bestemd voor plaatselijke kerken in de Noord-Albanese stad Kukes, waar tienduizenden etnische Albanezen uit Kosovo hun toevlucht hebben gezocht.

Staakt-het-vuren
Legerbisschop mgr. dr. J. Punt pleit voor een staakt-het-vuren in Kosovo van 24 uur op Goede Vrijdag. De wapenstilstand zou om 3 uur morgenmiddag moeten ingaan. Punt, die ook waarnemend bisschop van Haarlem is, hoopt dat de NAVO een dag geen bombardementen op Joegoslavië uitvoert, om Servië een laatste mogelijkheid te geven te stoppen met moorden. Dr. Punt en zijn collega-bisschoppen hebben hun medekerkleden opgeroepen iedere dag rond het middaguur, of op een ander geschikt moment, een ogenblik stilte in acht te nemen en te bidden voor een rechtvaardige vrede op de Balkan. De leden van de bisschoppenconferentie zijn zeer ontdaan over het oorlogsgeweld op de Balkan. De berichten over het uitmoorden van de Albanese bevolking in Kosovo vervullen hen met ontzetting.

De bisschoppen kunnen begrip opbrengen voor de NAVO-bombardementen, maar ze dringend er op aan dat de westerse landen elke mogelijkheid aangrijpen die aan het geweld een einde kan maken. Daarbij is volgens hen een goede Europese samenwerking tussen Oost en West van het grootste belang. Met hun verklaring reageerden de bisschoppen op een verklaring van de Raad van Kerken in Nederland.

De raad ziet weinig heil in de NAVO-bombardementen op Joegoslavië. De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties moet de regering van Joegoslavië, het Kosova Bevrijdingsleger UCK en de NAVO oproepen met onmiddellijke ingang alle uitingen van geweld en gevechtshandelingen te staken, meent de raad. Alleen dan is een werkelijke dialoog over een duurzame oplossing van de kwestie Kosovo mogelijk.

De raad heeft de Wereldraad van Kerken gevraagd gebruik te maken van zijn raadgevende positie bij de VN om de Algemene Vergadering te verzoeken zo spoedig mogelijk een speciale spoedzitting over Kosovo te beleggen.

SoW-kerken
De Samen-op-Wegkerken vinden gewapend ingrijpen wel gerechtvaardigd om etnische zuiveringen te stoppen. „De internationale gemeenschap heeft zeker de plicht een einde te maken aan deze genocide”, schrijven de Nederlandse Hervormde, Gereformeerde en Lutherse Kerken in een aanvullende verklaring. Maar ze betwijfelen of het middel van bombardementen op Joegoslavië, zonder bescherming van de Albanese burgerbevolking in Kosovo, dit doel kan dienen.

De SoW-kerken willen opheldering van de Wereldraad van Kerken over zijn opstelling in de kwestie Kosovo. Zij schrijven dat de oecumenische organisatie tot nu toe onvoldoende aandacht besteedde aan de slachtoffers van de genocide in Kosovo en aan de vraag hoe de volkerenmoord kan worden gestopt. „De Wereldraad zit eenzijdig op de lijn van solidariteit met de lidkerken in Joegoslavië, in dit geval Servië en Montenegro'', zei een woordvoerder van de kerken.

De SoW-kerken vragen met name te bidden voor de slachtoffers van geweld en om wijsheid voor de betrokken politici en militairen. „Vanuit het perspectief van de hoop die Pasen geeft, willen de kerken blijven zoeken naar nieuwe wegen voor oplossing van het conflict.”

Verscheidene oecumenische organen hebben aan de vooravond van Pasen een gezamenlijke oproep gedaan om de gewapende conflicten in Kosovo en andere delen in de wereld te stoppen.