Kerkelijk Leven 6 maart 1999

Ook vrouwen staan kandidaat

Spanning stijgt
bij verkiezing van
bisschoppen EKD

Van onze kerkredactie
HANNOVER – Rond de verkiezing van nieuwe bisschoppen in de evangelische landskerken van Hannover en Beieren ontstaat een steeds meer gespannen sfeer. Vooruitstrevende groeperingen zien graag een vrouw aan het hoofd van beide kerken. Maar in Beieren gooit ook de piëtistische hoogleraar Günther Wenz hoge ogen. Er heeft daar zelfs al een podiumdebat tussen drie kandidaten plaatsgehad als voorbereiding voor de verkiezing in juni.

De Evangelische Kerk in Duitsland (EKD) is een verband van 24 zelfstandige landskerken. Met 3,3 miljoen leden is die van Hannover de grootste. Met 2,7 miljoen leden is de landskerk van Beieren de vierde in grootte. Dit verklaart de spanning rond de verkiezing van een nieuwe bisschop. In 1992 trad in Hamburg de eerste vrouwelijke lutherse bisschop aan: de zeer vooruitstrevende Maria Jepsen.

Het hoofd van de kerk van Hannover, Horst Hirschler, heeft aangekondigd dat hij op 4 september zal aftreden. De bisschop hoopt dan 66 jaar oud te worden. Hoofd van de Beierse landskerk is Hermann von Loewenich, die in oktober met emeritaat gaat. De synode zal op 24 april zijn opvolger kiezen. De nieuwe bisschop van Hannover wordt in juni gekozen.

'Seksestrijd'
In Hannover heeft de Groep Open Kerk (GOK) inmiddels een resolutie aangenomen voor een vrouwelijke bisschop. De conservatieve tegenpool van de GOK, de Levende Volkskerk (LVK), heeft juist afwijzend gereageerd op deze resolutie. Op zichzelf is de LVK niet tegen een vrouw als hoofd van de landskerk, verklaarde Hans-Christian Biallas uit Cuxhaven, maar het is niet goed als de kerk zich van tevoren op een vrouw vastlegt. Volgens Biallas werpt de 'seksestrijd' van de GOK een drempel in de zoektocht naar een bisschop die de stromingen in de kerk bij elkaar weet te houden. Hij pleit daarom voor een „samenwerking zonder vooroordelen.”

In Beieren worden drie namen genoemd als opvolger van bisschop Von Loewenich. Vanuit conservatieve hoek kwam het voorstel om prof. dr. Günther Wenz (49) te benoemen. Als theoloog geniet hij veel respect, luidt de motivatie. Verder zou hij een bruggenbouwer voor de verschillende stromingen in de kerk zijn en staat hij dicht bij de niveau van de plaatselijke gemeenten.

Wenz volgde in 1994 Wolfhart Pannenberg op als hoogleraar systematische theologie aan de universiteit van München. In de synode vertegenwoordigt hij de theologische faculteiten in Beieren.

Hogere ogen nog dan Wenz gooit Johannes Friedrich uit Neurenberg, die populair is in vooruitstrevende kringen in de Beierse landskerk. Friedrich werd bekend door zijn grote aandeel aan een verklaring over de verhouding tot het jodendom die de kerk in vorig jaar uitgaf.

Gescheiden
Ook de naam van mevrouw Johanna Haberer uit München circuleert in Beieren. Zij werkt bij de radiodienst van de EKD en was chefredacteur van het ”Evangelische weekblad voor Beieren”. Mevrouw Haberer is echter gescheiden. Volgens de Beierse synodevoorzitter Dieter Haack waren er geen bezwaren tegen een gescheiden vrouw als dominee, dus ook niet tegen een gescheiden vrouw als hoofd van een landskerk, vindt hij.

De opvolging van de bisschop van Beieren heeft geleid tot een ongebruikelijk gebeuren. Aan de universiteit van München hebben de drie kandidaten een podiumdiscussie gevoerd over hun ideeën. Mevrouw Haberer zei de kerk te willen moderniseren, prof. Wenz legde nadruk op de verkondiging als eerste taak van de kerk. Uit het debat bleken verder de managerskwaliteiten van Johannes Friedrich. Volgens hem moet de kerk openstaan voor modern management, dat de kerk ook weer niet mag domineren. Zijn kwaliteiten als 'politicus' binnen de kerk leveren hem echter ook de kritiek op „kleurloos” te zijn.