Kerk en Godsdienst16 december 2000

Gereformeerde synode van Enkhuizen afgesloten

Vervolgrapport over
verzoening ongewenst

Van onze kerkredactie
UTRECHT – Als het aan de gereformeerde synode ligt, komt er geen aanvullend rapport bij het synodale geschrift ”Jezus Christus, onze Heer en Verlosser”. Diaken J. van de Mheen uit Apeldoorn verzocht hierom, maar slechts tien synodeleden stonden achter zijn idee. Het rapport over de verzoening werkt volgens Van de Mheen het diaconale aspect van de komst van Jezus en het brengen van gerechtigheid in de wereld „maar zeer beperkt” uit.

De gereformeerde synode ratificeerde gisteren in Utrecht met vijf stemmen tegen het besluit van de triosynode om het rapport ”Jezus Christus, onze Heer en Verlosser” te aanvaarden als synodaal geschrift over christologie en verzoening dat ten dienste staat van voortgaand gesprek.

Ds. A. V. de Nooij uit Vlissingen was een van de tegenstemmers. Hoewel hij het stuk te mager vindt, had hij op de triosynode nog voor gestemd. „Als gespreksstuk kon het de kerk in. Nu stem ik tegen. Emotioneel moet daarvoor de ruimte zijn.”

Ook ouderling P. N. Dekker stemde tegen. Tijdens de bespreking van de bezwaarschriften tegen prof. C. J. den Heyer concludeerde de synode volgens hem dat uit de Bijbel verscheidene voorstellingen van de verzoening naar voren komen. „We gunnen elkaar de ruimte. En dat miste ik in het rapport van prof. Muis (auteur van ”Jezus Christus, onze Heer en Verlosser”, red.). Dat accordeert niet met elkaar.”

Ouderling G. Veltman uit IJmuiden merkte op dat hij in de bespreking op de triosynode voelde dat veel broeders en zusters blijven zitten met de vraag: ”Wie is Jezus nou?” „Het zou verdrietig zijn als we als synode struisvogelpolitiek bedrijven. Het rapport is wel besproken en ook door gereformeerde synodeleden aanvaard, maar weest u nou eerlijk. Jezus Christus als Zaligmaker en dé Verlosser is de kern van mijn bestaan en leven. Maar ik blijf er mee zitten als we zover uit elkaar gaan dat het voor de één ”ja” en voor de ander ”nee” is. Dan vraag ik: Wijs mij de weg. Anders weet ik niet wat ik moet. Ook niet voor SoW.”

Signaal
Voor diaken Van de Mheen is het wenselijk als de synode een aanvullend rapport opstelt om zo te komen tot „een zo volledig mogelijk beeld van de betekenis van de komst van Jezus. Wanneer de kerk over Jezus spreekt, is het van belang dat de universele betekenis van de komst van Jezus zo goed mogelijk onder woorden wordt gebracht”, aldus de diaken.

Hij stelde vast dat het huidige rapport is toegespitst op verzoening en verlossing. „Lees ik het Evangelie dan is de betekenis van Jezus veel breder.”

Ouderling H. Hoogenhout uit Baambrugge is het op zich wel eens met Van de Mheen. Tegelijk vindt hij dat de gereformeerde synode ervoor moet oppassen een signaal af te geven dat de partners niet begrijpen. Bovendien had het voorstel volgens hem beter op de triosynode gedaan kunnen worden.

Ds. L. van den Berg uit Ermelo: „Laten de kerken eerst het gesprek maar eens voeren. En laten wij als synode niet eerst zeggen wat eraan mankeert.” In die aanpak heeft ds. W. Nawijn uit Assen vertrouwen. „We moeten het gesprek binnen kerkelijke vergaderingen en gemeenten serieus nemen. Er zullen her en der mensen zijn die het over verzoening als verandering willen hebben.”

Ds. J. G. Heetderks uit Oosterhout vindt dat de synode alleen over een onderwerp moet spreken als daarvoor een aanleiding is. „Voor we het weten, herschrijven we anders de dogmatiek.” Hij herinnerde eraan dat de synode bij de bespreking van de belijdenis van Belhar, een jaar geleden, de betekenis van Jezus Christus met het oog op de wereld volop aan de orde is geweest.

Terugblik
Preses ds. J. W. Doff sloot gistermiddag de synode van Enkhuizen af. In zijn afsluitende toespraak kondigde ds. Doff aan dat er een bezinning komt over de vraag hoe de verenigde kerk zal omgaan met actuele belijdenissen die in een andere context zijn ontstaan.

Verder zal bij de behandeling van de reacties uit de plaatselijke kerken op de ordinanties de mogelijkheid voor gemeenten en individuen om zich in de verenigde kerk met een van de belijdenistradities verbonden te verklaren, verder worden ingevuld.

De volgende gereformeerde synode wordt 15 januari in Franeker geopend. Twee onderwerpen staan in ieder geval op de agenda van de nieuwe synode: de predikantsopleidingen en de revisieverzoeken inzake prof. C. J. den Heyer. De preses wenste de synode van Franeker met name voor de afhandeling van deze twee punten veel wijsheid en de leiding van de Allerhoogste toe.

De moderamenleden ouderling mevrouw H. Dolstra-Muggen en ds. K. H. Wigboldus komen volgend jaar niet terug. In haar terugblik stelde mevrouw Dolstra op persoonlijke titel vast dat de verhouding tussen het triomoderamen en de triosynode een gespannen sfeer heeft gekregen. „Vroeger had ik meer het gevoel dat we voor dezelfde zaak oplossingen probeerden te vinden. Proberen we dat nu nog van beide kanten? Ik hoop voor de volgende synode dat die verhouding verbetert.”