Kerk en Godsdienst 29 november 2000

Reacties zijn unaniem afwijzend

Kerken zeer
bezorgd over
euthanasiewet

Van onze kerkredactie
„Het is een heel zwarte dag.” In Nederlandse kerken bestaat ernstige bezorgdheid over de gevolgen van de euthanasiewet, die gisteren met ruime meerderheid in de Tweede Kamer is aangenomen. Ook het Vaticaan uit scherpe kritiek.

„Er is een grens overschreden die eigenlijk nooit overschreden had mogen worden”, reageert dr. B. Plaisier, scriba van de SoW-kerken. Vanuit de opvatting dat God ons het leven heeft gegeven, kan euthanasie nooit meer dan een noodgreep zijn. Dat wordt in deze wet verdoezeld. Het zelfgekozen einde lijkt heel normaal te worden, aldus Plaisier.

De SoW-kerken, waarbij ongeveer 3 miljoen leden zijn aangesloten, vinden dat het openbaar ministerie op te grote afstand wordt gehouden „Het is van groot belang dat in de wet blijft vastgelegd dat bij euthanasie een fundamentele waarde wordt geschonden.” Zorg bestaat er ook over de snelheid waarmee kabinet en Kamer het wetsontwerp wilden bespreken en vastleggen. Plaisier vraagt zich af of wel alle krachten in de maatschappij zijn aangewend voor de zorg om de lijdende mens. „Had de hulpvraag, want dat is euthanasie in feite, niet anders beantwoord kunnen worden?”

Hoogmoed
„De kaarten waren bij voorbaat al geschud”, zegt de christelijke gereformeerde hoogleraar dr. J. W. Maris, voorzitter van het deputaatschap contact met de overheid. „Eigenlijk is het geen echte discussie meer geworden. Het heeft voor christenen een gevoel van vervreemding opgeleverd. Over de christelijke wortels is op geen enkele manier herkenning meer te vinden. Dat is een treurige zaak, omdat het met de dienst van de Heere God te maken heeft.

Prof. Maris spreekt de hoop uit dat het voorstel in de Eerste Kamer nog gekeerd zal worden, al is zijn verwachting niet groot. Volgens hem ontbreekt de gemeenschappelijke basis in de discussie, „en dan valt er niet meer te onderhandelen. Je hoort nu al geluiden om naar een veel bredere vrijheid te gaan. Het is een heel zwarte dag.” Maris laakt „de hoogmoed waarmee de voortrekkersrol van Nederland op de kaart wordt gezet. Alsof we een kampioenschap hebben gewonnen. Alsof iemand die een medemens onder water gehouden heeft, zegt: Kijk eens wat ik heb gedaan.”

Ds. J. W. Verweij, voorzitter van het deputaatschap bij de hoge overheid van de Gereformeerde Gemeenten, vindt het „een bedroevende ontwikkeling dat we in Nederland zo ver gekomen zijn dat de één beschikken kan over het leven van een ander. Ik heb nog één hoop en dat is dat de Eerste Kamer het wetsontwerp afkeurt. In hoeverre die hoop reëel is, moet nog blijken.”

De predikant uit Geldermalsen stelt vast dat de gereformeerde gezindte in het achterliggende traject duidelijk een waarschuwende stem heeft laten horen. „Er is alles aan gedaan om deze wet tegen te houden. Maar er blijft geestelijke schuld liggen. Is het ook daadwerkelijk geestelijke nood geweest, zijn we ermee bij de Heere terechtgekomen? Als Hij ons de nood van ons volk niet Zelf op het hart bindt, worden we aan de verharding overgegeven. Laten we hopen en bidden dat de Heere deze ontwikkeling nog keert.”

Menselijke waardigheid
Kardinaal Simonis noemt het onaanvaardbaar dat euthanasie en hulp bij zelfdoding niet langer altijd onder het openbaar ministerie zullen vallen. Volgens de voorzitter van de rooms-katholieke bisschoppenconferentie is de legalisering van euthanasie niet te verenigen met het beginsel van het beschermen van menselijk leven.

Ook het Vaticaan uitte scherpe kritiek. Volgens woordvoerder Joaquín Navarro Valls schendt de wet de menselijke waardigheid en gaat ze in tegen alle internationale afspraken over medische ethiek.