Tweede-Kamerverkiezingen 6 mei 1998 |
Oud-kamerleden kritiseren gebrek aan bezielende onderwerpenCampagne vol saaie oppervlakkigheidDoor L. Vogelaar Paars zette de toon, zegt oud-minister drs. C. P. van Dijk (CDA), momenteel lid van de Eerste Kamer. De media hebben dat versterkt. Dag na dag publiceerden ze grote portretten van bewindslieden. Zo bracht Trouw op de verkiezingsdag op de voorpagina een foto van Kok met zijn arm om zijn vrouw, die weer had ingehaakt bij D66-lijsttrekker Borst, om maar te laten zien hoe goed 'paars' in elkaar zit. Op dezelfde pagina staat een onzinnig artikel over de Britten, die mevrouw Borst niet kunnen verstaan, maar haar op grond van haar lichaamstaal een goede premier vinden. Dat is blijkbaar voorpaginanieuws. De beheersing door 'paars' heeft de campagne vervlakt, zegt Van Dijk. Onderwerpen waarover die partijen het niet eens zijn, werden vermeden. Ik heb weinig gehoord over de koers van Nederland in de volgende eeuw, de problemen van de multiculturele samenleving, de rol van de levensbeschouwing in het debat over normen en waarden en over de staatkundige hervormingen (zelfs niet bij D66). De toon van paars is zelfgenoegzaam. Bolkestein lag de afgelopen jaren vaak dwars, maar de afgelopen weken merkte ik daar weinig van. Alles is gericht op voortzetting van het neoliberale, postmodernistische, pragmatische beleid. Kok wordt daarbij gepresenteerd als een groot staatsman. Mevrouw Borst kijkt op sommige foto's bijna in aanbidding naar hem op. Om paars geen gevaar te laten lopen, wordt Borst met zachtheid behandeld, omdat D66 niet te klein moet worden. Ook de media hebben haar gespaard. Omdat paars moet doorgaan, neemt men ook nauwelijks de moeite om de stellingen van De Hoop Scheffer (CDA) te weerleggen. Over de kleine christelijke partijen zegt Van Dijk dat ze flink aan de weg hebben getimmerd en aansprekende thema's hadden. Verbrugh Verbrugh vond de campagne saai. Kok en Bolkestein ontzagen elkaar en namen het totaal perspectiefloze D66 in bescherming. GroenLinks en de SP probeerden de controverse met 'paars' aan te dikken, maar missen zelf een goed programma. De kleine christelijke partijen zijn de enigen die meer bezieling in de campagne kunnen brengen. Zij bestrijden de punten die Gods eer in het publieke leven tekortdoen, maar is dat wel genoeg? Het moet niet alleen over deelthema's gaan. Zo laat je het neutralisme, dat overigens ook het CDA beheerst, ongemoeid. We moeten positieve aandacht voor Gods aanwezigheid in de samenleving vragen. We moeten laten zien dat we het agnostische karakter van de maatschappij willen veranderen, waardoor het eigen, christelijk-historische karakter van land en volk vanonder het paarse pragmatisme tevoorschijn wordt gehaald. We moeten ons richten tot het hele volk en laten zien dat achter het liberalisme van deze samenleving de leer van de persoonlijke zelfbestemming zit, die de oorzaak van alle ongerechtigheid is. Van Rossum Hoewel zijn politieke belangstelling niet verflauwd is, heeft Van Rossum (78) de campagne niet intensief gevolgd. Natuurlijk probeerden de leiders van de grote partijen elkaar zwart te maken. Na de verkiezingen zullen ze elkaar weer omhelzen. In mijn tijd ging dat niet anders. Leerling De kleine christelijke partijen worden gehinderd door gebrek aan mediabelangstelling. Ze hadden zeven zetels, maar de SP, met slechts twee zetels, kreeg veel meer aandacht. De kleine christelijke partijen hadden in hun campagne niet veel items voorhanden die bij het grote publiek leven, zoals in het verleden de abortuswet. De RPF probeert zich nu sociaal te profileren, maar ik vraag me af of dat een groot kiezerskorps aanspreekt. Het blijkt dat ook de 'verloving' van RPF en GPV nauwelijks winst heeft opgeleverd. Dat heb ik ook steeds voorspeld. Enkele jaren geleden heb ik al gezegd dat deze drie partijen hun top zo'n beetje bereikt hebben. Wat er van de CDA-stemmers is overgebleven, is vrij hecht aan die partij verbonden. Wel vind ik dat RPF en GPV te weinig front hebben gemaakt richting het CDA, vanuit de gedachte dat men schouder aan schouder moet staan tegenover paars. Ik houd staande dat het CDA de grootste tegenstander van de kleine christelijke partijen is. Het CDA doet aan volksverlakkerij, want het is niet christelijk. Andere godsdiensten krijgen in die partij alle ruimte. Het CDA is een figuur van leem en ijzer. Die ontmaskering is nodig om kiezers daar weg te halen, maar die confrontatie is te weinig aangegaan. De uitslag stemt Leerling tot somberheid. Als paars II er komt, is de ramp voor christelijk Nederland niet te overzien. Kok remt het hier en daar nog af, maar er staan lieden klaar om de laatste heilige huisjes omver te halen. |
![]() |