ICT en politiek

Veel aandacht gaat uit naar het ICT in het onderwijs door het stimuleren van vaardigheden. Bij beleidsdebatten kom je in aanraking met de gevolgen van het functioneren van de ICT in de samenleving. Het digitale debat van de vijfde nota gaf nogal wat frustratie. De volgende vragen kwamen naar boven: wat wordt er gedaan met de digitale inbreng, wie neemt met welk doel deel aan het debat? Bij Sociale Zaken kom je terecht bij de grenzen van privacybescherming.

De handhavingstaak van de overheid geldt ook voor de elektronische omgeving. Enerzijds moet de combinatie politiek en ICT met nadruk gestimuleerd worden. Anderzijds moeten de schaduwkanten niet uit het oog verloren worden.

Vergelijk het met een auto, wie zorgt ervoor dat de remmen het ook daadwerkelijk doen? Met andere woorden: wie kadert de de normen en waarden in? Direct komt dan de vraag naar boven: welke normen en waarden hanteert de overheid? De aanpak van misdaden op internet wordt op dit moment slechts aangestuurd door incidenten (kinderporno). Internet mag niet verworden tot een vrijhaven. Strafwetgeving, maar ook ordeningswetgeving zijn nodig. De politie en justitie zijn nog onvoldoende toegerust. Helaas hebben zij te maken met te weinig mensen, middelen en kennis. De handhavingstaak zou daarom meer politieke aandacht moeten krijgen.

De overheid heeft ook een taak in het handhaven van de sociale gevolgen van ICT in de samenleving. In de praktijk licht de nadruk vooral op het economisch perspectief. De internetverslaving en gezondheidsrisico's (RSI) blijven vooralsnog onderbelicht.

De SGP pleit voor een evenwichtige, nuchtere benadering voor de bedreigingen en de uitdagingen van het ICT. Waak tegen overspannen verwachtingen en geef tegengas om het evenwicht te vinden. De nieuwe ontwikkelingen ten aanzien van politiek en ICT zijn moeilijk op waarde te schatten. Dit hangt samen met de ontwikkelingen van de internationalisering en individualisering. Soms resulteert ICT in andere effecten dan werd verwacht. Door e-commerce kwam, in tegenstelling tot de verwachtingen, juist meer transportbewegingen. De bestellingen moeten immers worden afgeleverd.

Half februari is door de regering een commissie ICT en overheid geinstalleerd. Deze commissie moet gaan onderzoeken wat op termijn de mogelijke consequenties voor de inrichting en het functioneren van de overheid zijn. Wat zijn de gevolgen van het aanvragen of verlengen van een rijbewijs bij een digitaal loket? Zullen de bestuurslagen niet meer stand kunnen houden en gaan de gemeentehuizen verdwijnen? De mogelijkheden voor het tradionele aanbod van voorzieningen en daarmee het fysieke contact van de overheid met de burger moeten ook opengehouden worden.

Wat wil de overheid zelf in de praktijk met de ICT doen. Minister Van Boxtel (GSI) heeft onlangs te kennen gegeven op de volgende twee borden te willen schaken:- versterking van de betrokkenheid van de burgers bij de politieke besluitvorming;- verbetering van publieke dienstverlening via internet.

Zullen nieuwe digitale vormen van politieke participatie bijdragen aan een betere kwaliteit van politieke besluitvorming en versterking van participatie? De kloof tussen de politieke elite en de afzijdige massa zal verder worden verdiept. Bovendien is beleid meer dan een optelsom van individuele wensen. Het interactief bestuur kan de eigen verantwoordelijkheid van de overheid voor het nastreven vanhet algemeen belang doen vervagen.

Het kabinet wil in het jaar 2002 een kwart van de publieke dienstverlening via internet aanbieden. De persoonlijke communicatie zal bij die dienstverlening ontbreken. De digitale aangifte zal leiden tot vergroting van de aangiftebereidheid. Daarmee gepaard gaande zullen de onvolledige, onjuiste en valse aangiftes toenemen. Een andere praktische bezwaar van de digitale dienstverlening is de privacybescherming.

De informatie- communicatietechnologie biedt ook perpectieven. Het is een middel waardoor het niet nodig is dat iets uit effeciency-overwegingen op een bepaalde plaats is gesitueerd. Zal dit leiden tot schaalverkleining van het de politieposten? Ofwel: de overheid dichter bij de burger.