Volgende stap: gelaatstransplantatie

De geruchtmakende handtransplantatie die enkele weken geleden plaatsvond in een Frans ziekenhuis, heeft een nieuwe uitdaging opgeworpen: de transplantatie van het menselijk gelaat. Terwijl de doctoren in Lyon nog afwachten of de operatie inderdaad succesvol is, maakt een Amerikaans team zich op voor een groot aantal vergelijkbare ingrepen. „We zullen zeker tien van deze operaties uitvoeren in het volgende jaar”, meldt John Barker, plastisch chirurg aan de Universiteit van Louisville in Kentucky, in het blad New Scientist van afgelopen zaterdag.

Bij een handtransplantatie worden niet alleen zenuwen en spieren maar ook botten en huid met elkaar verbonden. Dat is op zich niet uniek, maar in dit geval is de hand afkomstig van een overleden donor. Daarom is de ingreep bij uitstek geschikt om combinaties van medicijnen uit te testen. Die zijn nodig om de afstoting van de verschillende weefsels tegen te gaan. De betreffende patiënt, een Australische zakenman, moet zijn hele leven medicijnen slikken die zijn afweersysteem onderdrukken. Dat verhoogt het risico op infecties, suikerziekte en mogelijk zelfs op kanker, reden waarom deskundigen transplantaties van niet levensreddende organen afwijzen.

Barker voorspelt dat de grootste vraag naar deze complexe transplantaten uiteindelijk zal komen van mensen met een verminkt gezicht, bijvoorbeeld door brandwonden, ziektes, schotwonden of hondenbeten. Plastisch chirurgen proberen nu zulke beschadigingen te herstellen door huid en spieren uit andere delen van het lichaam te gebruiken. Barker verwacht veel betere resultaten van de transplantatie van een compleet gelaat, met huid, spieren, zenuwen en lippen, van een overleden donor van dezelfde leeftijd.

De vice-president van het Koninklijk college van chirurgen, John Williams, denkt echter dat weinig patiënten zulke ernstige verwondingen hebben dat deze ingrijpende operaties nodig zijn.