Gevaarlijke pillen (I)

De Inspectie voor de Gezondheidszorg stuurde onlangs een partij Chinese kruidengeneesmiddelen naar het Wetenschappelijk Instituut Nederlandse Apothekers (WINA). De pillen en crèmes waren afkomstig uit diverse Amsterdamse en Rotterdamse Chinese winkels. Bij analyse bleken ze behalve kruiden allerlei westerse geneesmiddelen te bevatten.

De apothekers van het WINA togen vervolgens naar zeven Chinese winkels in Amsterdam en Rotterdam om zelf te onderzoeken of deze oosterse preparaten werkelijk vrij verkrijgbaar zijn. Piyan Ping 999-crème en Xiaoke Wan-pillen met daarin respectievelijk de stoffen dexamethason (een corticosteroïd of bijnierschorshormoon) en glibenclamide (als merknaam onder andere bekend als Daonil, een bloedsuikerverlagend middel) bleken in diverse winkels te koop te zijn. De meeste andere preparaten mochten volgens de winkeliers echter niet worden verkocht.

De anonieme apothekers kregen overigens wel alternatieven aangeboden die tot hun schrik opnieuw stoffen uit westerse medicamenten bleken te bevatten, zoals het middel chloorfeniramine-maleaat, een middel tegen overgevoeligheidsreacties.

De Inspectie voor de Gezondheidszorg is bezorgd over het risico van dit soort oosterse geneesmiddelen voor de consument. Ze bevatten soms sterk werkzame stoffen uit de westerse geneeskunde die ernstige bijwerkingen kunnen veroorzaken. Men zij gewaarschuwd.

Gevaarlijke pillen (II)

Het gaat veelal om stoffen die een gangbare medische toepassing hebben. Ze worden echter aan de man gebracht op heel andere gronden. Als voorbeeld wijst arts-farmacoloog prof. dr. J. M. Keppel in het Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde (17/98) op het anti-epilepticum fenytoïne. Het wordt op Internet aangeprezen als middel dat de concentratie verhoogt en dat het geheugen en het denkproces verbetert. Het bewerkstelligt op celniveau „kalmte en harmonie”.

Een ander voorbeeld betreft het middel selegiline, dat wordt gebruikt bij de behandeling van de ziekte van Parkinson. Het wordt aanbevolen als antiverouderingspil en als liefdesmiddel. Enthousiaste getuigenissen van gebruikers moeten dat alles onderstrepen. „Een onjuiste, misleidende en ook gevaarlijke voorstelling van zaken”, aldus Keppel.

Het gevaar voor de consument schuilt volgens hem erin dat deze zich niet altijd zal realiseren dat het gaat om echte geneesmiddelen met hun (bij)werkingen en mogelijke invloed op andere, wel door een arts voorgeschreven medicamenten. Van smartdrugs is –ondanks alle gepresenteerde informatie– nooit aangetoond dat ze veilig en effectief zijn voor de aangeprezen doelen.

De maatregelen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn volgens Keppel niet concreet genoeg om invloed op het gebruik van smartdrugs te hebben.

Volgens de arts-farmacoloog zijn duidelijke, harde en onderbouwde waarschuwingen tegen smartdrugs en periodieke screening van Internet door de overheid op zijn plaats. Keppel prijst in dit verband een initiatief van het Voorlichtingsbureau Drugs, een onderdeel van het Trimbos Instituut in Utrecht. Dat plaatste een brochure op Internet waarin de echte feiten over smartdrugs op een rij worden gezet.

Roken kan leiden tot doofheid

Volgens de onderzoekers van de Universiteit van Wisconsin in Madison is het mogelijk dat de rook het gehoor aantast door het negatieve effect op oxidatieremmende mechanismes. Ook zou roken het bloedvatenstelsel kunnen aantasten dat het gehoorapparaat van bloed voorziet.

Voor de studie werden 3753 volwassenen tussen de 48 en 92 jaar onderzocht, onder wie 45 procent slechthorenden. De rokers in de groep consumeren gemiddeld 17,5 sigaretten per dag.

De belangrijkste auteur van de studie, Karen Cruickshanks, benadrukte dat de onderzoeksresultaten bij alle geteste personen gelijkliepen, ongeacht of ze tijdens hun werk blootstonden aan lawaai.

In de Verenigde Staten hoort 30 à 35 procent van de ouderen tussen 65 en 75 slecht tot zeer slecht, stelt JAMA.

Passief roken en vaatvernauwing

Bij 16.000 Amerikanen tussen de 45 en 60 jaar werden gedurende drie jaar in vier Amerikaanse centra een aantal onderzoeken gedaan. Een daarvan was het meten van de dikte van de vaatwand van de halsslagader (Arteria carotis). De deelnemers werden op grond van een vragenlijst ingedeeld in vijf groepen: rokers, ex-rokers, niet-rokers, niet-rokers die geen sigarettenrook van anderen inademen, en niet-rokers die wel geregeld daaraan worden blootgesteld.

Van bijna 11.000 deelnemers waren de gegevens goed te analyseren. Na correctie voor diverse te verwachten verschillen bleek, zoals was te verwachten, dat de toename van vaatvernauwing het grootst was in de rokersgroep en het kleinst bij de niet-rokers die niet waren blootgesteld aan tabaksrook van anderen.

Ex-rokers en aan tabaksrook blootgestelde niet-rokers hadden meer toename van vaatvernauwing dan de niet aan rook van anderen blootgestelde niet-rokers.

Uit het onderzoek bleek tevens dat hoe meer er gerookt werd, hoe groter de progressie was van atherosclerose in de groep actieve rokers.

De onderzoekers stellen dat de blootstelling aan tabaksrook, actief of passief, een belangrijke factor is voor de toename van vaatvernauwing. Bij suikerzieken was dat verband overigens nog duidelijker aantoonbaar.
(Bron: Ned. Tijdschrift voor Geneeskunde, 22/98)