Stress tijdens de zwangerschap kan de kans verhogen op een kind dat op latere leeftijd schizofrenie ontwikkelt. Door een minder snelle groei van de hersenen is de gevoeligheid voor schizofrenie bij mannen mogelijk groter dan bij vrouwen, aldus de Nederlandse psychiaters J. van Os (Universiteit Maastricht) en J. P. Selten (Universiteit Utrecht) in een artikel in het British Journal of Psychiatry.
Zij volgden de kinderen van vrouwen die zwanger waren in de meidagen van 1940, tijdens de inval van de Duitsers in Nederland. Die werden vergeleken met andere kinderen die tussen 1938 en 1943 werden geboren. Uit het zogeheten casusregister valt af te lezen wie vervolgens onder psychiatrische behandeling is geweest. Dat register werd in 1970 ingesteld.
Van Os en Selten verwijzen naast hun eigen onderzoek onder meer naar de uitkomsten studies van collega's die stelden dat kinderen van moeders die zwanger waren tijdens de zesdaagse oorlog in het Midden-Oosten een achterstand hadden in hun ontwikkeling en gestoord gedrag vertoonden.
Schizofrene jongeren op mountainbike
Schizofrene jongeren kunnen binnenkort in de bossen rond Amersfoort mountainbiken in het kader van een nieuwe therapie. Eén keer per week fietsen moet voor een rustgevend effect bij de patiënten zorgen. Fysiotherapeut M. Borsten denkt zo te kunnen verhinderen dat de jongeren lusteloos op bed blijven liggen.
„Dit is een zeer moeilijke groep om te motiveren. Ik kan ook wel met ze gaan rennen, maar dan komen ze niet. Mountainbiken is een grotere uitdaging, met meer aantrekkingskracht op jongeren. Het is wat flitsender”, redeneert Borsten.
Het mountainbiken vervangt andere therapieën niet. „Het is een aanvulling op gesprekken met bijvoorbeeld mij of de riagg”, zegt Borsten. „We weten dat beweging een normaliserend effect heeft op de hersenen. Bovendien kunnen ze door het fietsen hun energie kwijt”.
Robot helpt bij hartoperatie
Als eerste ter wereld heeft een Frans team chirurgen openhartoperaties uitgevoerd met een robot. De leider van de groep, professor Alain Carpentier, maakte eind mei bekend dat de zes ingrepen met een computergestuurde machine succesvol verliepen.
De minirobot voert in het lichaam van een patiënt opdrachten uit. De machine krijgt commando's via een computer direct naast de operatietafel. Een microcamera op een arm van de robot levert beelden van het hart. De operatie verloopt preciezer en daardoor veiliger dan bij een traditionele behandeling, aldus Carpentier, chef hartchirurgie van het Broussais-hospitaal in Parijs.
Na de succesvolle eerste ingreep op 7 mei opereerde het team vijf andere zieken met de robot. De prof en zijn assistenten oefenden ruim een jaar lang op dieren.
Met alle patiënten gaat het goed. Twee van hen zijn weer thuis, de derde bereidt zich voor op zijn vertrek uit het ziekenhuis.
Onvoldoende zorg voor autisten
Voor mensen met autisme is onvoldoende zorg beschikbaar. De vraag naar zorg overtreft het aanbod van de hulpverlening. Dit geldt voor alle sectoren: de zorg voor verstandelijk gehandicapten, de geestelijke gezondheidszorg, jeugdhulpverlening en speciaal onderwijs. Aan de andere kant is de beschikbare zorg in het algemeen van voldoende kwaliteit.
Dit blijkt uit onderzoek van het Trimbos-instituut in opdracht van de Ziekenfondsraad. Het Trimbos-instituut is een landelijk kenniscentrum ter bevordering van de geestelijke gezondheid.
Autisten zijn volledig in zichzelf gekeerd. De ziekte wordt veroorzaakt door een stoornis in de hersenen. De aandoening wordt in het algemeen vastgesteld op de kinderleeftijd. Ongeveer drie op de vier autisten hebben ook een verstandelijke handicap.
In vrijwel alle sectoren is er een capaciteitsgebrek. Voor diagnostiek bijvoorbeeld bedraagt de gemiddelde wachttijd elf weken. De meeste woonvoorzieningen kennen lange wachtlijsten, die kunnen oplopen tot enkele jaren.
Uit het onderzoek blijkt verder dat het stellen van een diagnose van autisten met een verstandelijke handicap een probleem is. Dat komt niet alleen door capaciteitsgebrek, maar ook door het gebrek aan kennis en deskundigheid.
Ouders van autistische kinderen hebben vooral behoefte aan meer hulpkrachten die hen ondersteunen bij het zelf en thuis opvoeden van hun kind. Ook willen ze meer kortdurende opvangmogelijkheden buitenshuis tijdens de weekwisseling, en vakantie- en logeeropvang.
Borstonderzoek geeft vaak vals alarm
Vrouwen die geregeld onderzoek laten doen naar borstkanker, hebben bijna 50 procent kans dat een van de tien tests een vals alarm geeft. Alleen al in de Verenigde Staten krijgen elk jaar 16 miljoen vrouwen te horen dat er iets mis is, waarna bij een tweede onderzoek blijkt dat het een foutieve diagnose was.
Amerikaanse onderzoekers ontdekten dat van elke tien borströntgenfoto's die een vrouw laat maken, er een kans van 49 procent bestaat dat een van de mammogrammen ten onrechte voor een tumor waarschuwt. Het aantal valse meldingen bedraagt twee keer de tot nu toe aangenomen omvang, meldt de New England Journal of Medicine (16 april).
In een periode van tien jaar werd bij 2400 regelmatig onderzochte vrouwen eenderde van hen geconfronteerd met een positief testresultaat, hoewel uiteindelijk van borstkanker geen sprake was. Voor het vervolgonderzoek was bij bijna 20 procent van de vrouwen borstweefsel weggenomen. De onderzoekers van de universiteit in Seattle (Washington) adviseren dan ook betrouwbaardere methodes te ontwikkelen.
Radioloog dr. J. Klijn, werkzaam in het Academisch Ziekenhuis Rotterdam, locatie Daniël den Hoedkliniek, toont zich niet onder de indruk van de Amerikaanse cijfers. „Als een vrouw tien jaar lang jaarlijks wordt onderzocht, is het niet zo gek dat een keer een verontrustende diagnose volgt”, relativeert hij. „In de Verenigde Staten staat borstkanker nogal in de publieke belangstelling. De Senaat besliste onlangs dat voor vrouwen vanaf 40 jaar jaarlijks een mammografie mogelijk blijft, maar daar ging een heftige discussie aan vooraf. De cijfers zeggen daarentegen wel iets over het inschatten van de kosten”.
Klijn is tevens voorzitter van een werkgroep die landelijk onderzoek doet naar erfelijke vormen van borstkanker. De radioloog wijst in dit verband op de MRI-scan, ook wel magneetfoto genoemd. „In Nederland komt een landelijk onderzoek met behulp van de magneetscan van vrouwen met erfelijke aanleg voor borstkanker. Deze studie wordt uitgevoerd in een aantal Nederlandse topziekenhuizen en zal onder meer de waarde van de methodiek moeten aantonen”.
Klijn noemt de eerste bevindingen met magneetfoto's om borstkanker vroegtijdig op te sporen hoopgevend. „Met de MRI-techniek kan in een eerder stadium worden aangetoond of een vrouw een kwaadaardige tumor heeft. Met name jonge vrouwen lijken gebaat bij deze techniek”.
Bij vrouwen jonger dan vijftig jaar kan borstkanker door de weefselstructuur minder makkelijk worden opgespoord. In Nederland komen jaarlijks 700.000 vrouwen tussen de vijftig en zeventig jaar in aanmerking voor het bevolkingsonderzoek naar borstkanker.
Donorformulieren
Een op de drie mensen heeft tot nu toe het donorregistratiefomulier teruggezonden. Meer dan de helft (56 procent) stelt hun organen en/of weefsels na het overlijden beschikbaar voor transplantatie. Er zijn ruim 4 miljoen formulieren verzonden.
Uit de teruggestuurde formulieren blijkt, dat 36 procent van de mensen niet wil dat organen voor donatie worden gebruikt; 9 procent laat de de keuze van orgaandonatie over aan iemand anders. Via het speciale telefoonnummer (0900 821.21.66) zijn sinds januari 95.000 verzoeken om aanvullende schriftelijke informatie binnengekomen of vragen over de wet gesteld.
