Hersenaanval

Zowel patiënten als artsen moeten bijgeschoold worden om beter in staat te zijn een beroerte (hersenaanval) te onderkennen. Dat schrijven de Amerikaanse medici dr. P. B. Fontanarosa en dr. M. A. Winkler in het Amerikaanse medische tijdschrift JAMA (van 22 april).

Zij schrijven dit naar aanleiding van een studie, waarover in hetzelfde nummer wordt gerapporteerd, waaruit blijkt dat artsen die bij de behandeling van herseninfarcten en hersenbloedingen betrokken zijn, beter getraind moeten worden in het interpreteren van hersenscans.

De onderzoekers lieten 38 eerstehulpartsen, 29 neurologen en 36 radiologen CT-hersenscans interpreteren. De scans waren afkomstig van patiënten met kleine bloedingen of infarcten en een aantal gezonde controlepersonen. In totaal wisten de medici 82 procent van de kleine bloedingen in de hersenen correct te diagnostiseren. Dit is van groot belang, omdat in deze gevallen behandeling met andere medicijnen geboden is. Slechts weinig medici uit de onderzochte groep stelden in 100 procent van de gevallen de juiste diagnose. Van de radiologen had 52 procent het in 100 procent van de gevallen bij het juiste eind, voor de neurologen was dat 40 procent en van de eerstehulpartsen slechts 17 procent.

Uit andere onderzoeken blijkt dat de risicogroepen voor beroertes, zoals ouderen boven de zeventig, slecht geïnformeerd zijn over de verschijnselen. De Amerikaanse National Stroke Association (NSA) voert daarom een groots opgezette campagne om de bewustwording rond beroertes groter te maken. De NSA propageert de term “hersenaanval” voor beroertes, omdat er, net als bij een hartaanval, sprake is van een acute levensbedreigende situatie, waarbij spoedeisende hulp geboden is. Ook geeft de NSA tien adviezen om een “hersenaanval” te voorkomen.

De tien adviezen van de NSA zoals ze in de JAMA van 22 april zijn weergegeven:

1. Hou de bloeddruk in de gaten. Laat die ten minste een keer per jaar meten. Als de bloeddruk verhoogd is, werk dan samen met de dokter om hem te normaliseren.

2. Sluit uit dat u last hebt van boezemfibrillatie van het hart. Boezemfibrillatie kan leiden tot de vorming van bloedstolsels, die een herseninfarct kunnen veroorzaken. Een elektrocardiogram kan hier uitsluitsel over geven.

3. Als u rookt, stop er dan mee.

4. Als u alcohol drinkt, doe dat dan met mate.

5. Laat het cholesterolniveau in uw bloed vaststellen. Als het te hoog is, werk dan samen met de dokter om het te normaliseren.

6. Als u suikerziekte hebt, volg dan de adviezen van arts of diabetesverpleegkundige om uw conditie onder controle te houden.

7. Zorg dagelijks voor voldoende lichaamsbeweging.

8. Eet weinig zout en vet.

9. Vraag aan uw arts of er problemen met de bloedcirculatie bestaan die het risico op een beroerte verhogen.

10. Bij symptomen van een beroerte, zoals een verlamming of plotselinge spierzwakte in het gezicht of van een ledemaat, uitval van het gezichtsvermogen, duizeligheid of plotselinge hoofdpijn, waarschuw dan onmiddellijk een arts.

Meeste voetschimmel bij Nederlanders

Nederlanders hebben de slechtste voeten van Europa. Vooral schimmelinfecties komen veel voor. Een belangrijke oorzaak zijn slecht ademende schoenen. Volgens de voorlopige resultaten van een Europeees onderzoeksproject kampt 65 procent van de Nederlanders met voetproblemen. Dat is 9 procent meer dan het Europees gemiddelde en meer dan in enig ander van de vijftien Europese landen die aan het onderzoek meededen. De meest voorkomende aandoeningen zijn schimmelinfecties. Daarvan heeft 56 procent van de Nederlanders last, aldus de resultaten van het zogeheten Achillesproject, dat in 1997 is uitgevoerd. Ruim eenvijfde heeft platvoeten en nog eens eenvijfde heeft likdoorns. Ook hebben veel mensen last van hamertenen (14 procent) en wratten (8 procent). Combinaties van aandoeningen komen ook voor. Bijna eenderde van de mensen met een probleem ondervindt last bij het lopen. Eenvijfde heeft pijn bij het lopen.

Voor het Achillesproject brengen deskundigen voetproblemen in vijftien Europese landen in kaart.

Het Nationaal Huidfonds organiseert deze week de “Week van de Voet”. Ruim 600 huisartsen doen in het kader van het Achilles-project onderzoek naar voetproblemen. Zij bekijken deze week zo'n 6000 paar voeten van patiënten in Nederland die hun praktijk bezoeken. Hun bevindingen worden samen met die van collega's uit andere Europese landen in oktober gepresenteerd op een internationaal congres van dermatologen.

Het Achillesproject heeft tot doel mensen bewuster te maken van het belang van een goede voetverzorging. Het Nationaal Huidfonds geeft in dit verband de volgende tips:

1. Houd uw nagels kort.

2. Wees terughoudend met vijlen. Knip uw nagels recht af met een goede roestvrijstalen nagelschaar of een nagelknipper. Alleen als een nagel te dik dreigt te worden, mag u een vijl gebruiken om hem wat dunner te maken.

3. Let op uw sokken en schoenen. Trek elke dag schone sokken aan. Was de sokken op een hoge temperatuur. Kies voor leren schoenen, die uw voeten niet afsluiten en die zorgen dat uw voeten kunnen 'ademen'. Zorg dat uw schoenen lekker zitten: ze moeten als 'gegoten' passen.

4. Bescherm de nagels. Probeer druk op de tenen te vermijden. Wees voorzichtig met het al te ijverig schoonmaken onder de nagels.

5. Houd uw voeten koel en droog.

6. Zorg dat na douchen of zwemmen ook de ruimtes tussen de vingers en tenen goed droog zijn. Gebruik daarvoor altijd de eigen handdoek. Pak regelmatig een schone handdoek en was vuile handdoeken op een hoge temperatuur. Dan kunnen geen bacteriën overleven.

Maden schoner dan chirurgen

Bij suikerzieken ontstaat op de langere termijn vaak een slechte bloedcirculatie. Dat kan leiden tot onder meer zweren aan de voeten en ten slotte het afsterven van de tenen (gangreen). De teen moet dan door een chirurg worden geamputeerd.

Soms voldoen oude middeltjes in dat geval beter. In Engeland heeft men een proef genomen om zo'n dode teen door maden te laten opeten. Dat geeft minder risico's, is minder pijnlijk en zeker zo effectief, schrijven dr. Gerry Rayman en zijn collega's van het Ipswich Hospital in het Britse medisch tijdschrift The Diabetic Foot.

De onderzoekers melden hoe zij de larven (maden) van gewone huisvliegen hebben ingezet om afgestorven tenen te laten opeten. Bovendien nemen de maden ook de vieze stank weg die een afstervende teen veroorzaakt. De dode teen wordt met ongeveer een dozijn larven in verband ingepakt. Elke drie dagen worden de oude wormen verwijderd en nieuwe aangebracht. De larven produceren een krachtig mengsel van enzymen, die het afstervende vlees verwijderen. De amputatie is zo binnen zes weken voltooid. Patiënten schijnen even aan de methode te moeten wennen, maar als ze hun eerste afkeer overwonnen hebben, zijn ze met de resultaten gemakkelijk te overtuigen, aldus de onderzoekers.