Didrokit (I)

Vorige week werd bekend dat het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen de therapeutische indicatie van het geneesmiddel Didrokit heeft verruimd.

Corticosteroïden, waaronder Prednison, zijn ontstekingsremmende –en dikwijls levensreddende– middelen, die worden voorgeschreven aan onder anderen reuma-, darm-, huid- en longpatiënten en na transplantaties. Als bijwerking van deze noodzakelijke behandeling dreigen deze patiënten op de lange duur extra getroffen te worden door botontkalking.

Ongeveer 75.000 mensen in Nederland krijgen langdurig hormoonpreparaten voorgeschreven. Geschat wordt dat ongeveer 50 procent van de patiënten die langdurig met deze geneesmiddelen worden behandeld, botontkalking ontwikkelt. Onderzoek heeft nu uitgewezen dat het medicament Didrokit niet alleen werkt bij patiënten met botontkalking, maar dat het dit ook voorkomt, zowel bij mannen als bij vrouwen die hormoonpreparaten gebruiken.

Om die reden heeft het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen de indicatiestelling van het geneesmiddel Didrokit verruimd, waarmee het aansluit bij het advies van de Gezondheidsraad in zijn rapport over botontkalking. In dit vorige maand verschenen advies dringt de Gezondheidsraad erop aan meer aan preventie en vroegtijdige herkenning van botontkalking te doen. Het herkennings- en behandelingsbeleid is op dit punt in Nederland aan verbetering toe, aldus het advies. Uit onderzoek blijkt dat in de meeste gevallen botontkalking pas wordt ontdekt wanneer men iets breekt.

Didrokit (II)

De directe medische kosten van geneeskundige behandeling van patiënten met heup- of wervelfracturen bedragen in Nederland jaarlijks 400 miljoen gulden. Mede door de vergrijzing van de bevolking zal het aantal patiënten met fracturen in de komende veertig tot vijftig jaar ten minste verdubbelen, zo verwacht de Osteoporose Stichting.

In het jongste nummer van de New England Journal of Medicine staan de resultaten gepubliceerd van onderzoek naar de genetische achtergrond van botontkalking. De onderzoekers, werkzaam aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en in het Academisch Ziekenhuis Rotterdam Dijkzigt, is het nog niet gelukt een DNA-test te ontwikkelen waarmee inzicht wordt verkregen in de erfelijke aanleg voor botontkalking. Wel is bekend dat de erfelijke aanleg voor botontkalking niet door één enkel gen (erfelijke eigenschap) wordt bepaald maar waarschijnlijk door tientallen “osteoporosegenen”. Het kennen van deze genen zal uiteindelijk kunnen leiden tot een betere preventie en behandeling van botontkalking, zo verwachten de onderzoekers.

Dat heeft een woordvoerster van het Academisch Ziekenhuis Nijmegen St. Radboud (AZN) bevestigd. Het Nederlands Kankerinstituut en het Antonie van Leeuwenhoekziekenhuis in Amsterdam coördineren het onderzoek.

Wetenschappers hebben al eerder ontdekt dat er een verband kan bestaan tussen hormonen en het ontstaan van kanker. Vrouwen die een ivf-behandeling ondergaan, krijgen flinke hoeveelheden van bepaalde hormonen toegediend om de eisprong te stimuleren. De ivf-klinieken willen nu weten of die hormonenstoot op langere termijn kanker aan de eierstokken, baarmoeder of borsten zou kunnen veroorzaken. In Nederland en in het buitenland is daar nog nooit wetenschappelijk onderzoek naar gedaan.

Volgens de onderzoekers is er voor vrouwen die in-vitrofertilisatie hebben ondergaan geen reden om in paniek te raken. In Nederland wordt ivf al tien jaar toegepast. Zij zijn van mening dat, als er sprake zou zijn van een aanzienlijk hoger risico op kanker, dit al eerder zou zijn gebleken.

Het onderzoek moet rond de eeuwwisseling klaar zijn. Mocht er sprake zijn van een verhoogd kankerrisico dan zal daarvoor onder ivf-vrouwen een speciale screening worden opgezet.

Albanezen zouden hoge leeftijden bereiken, zo werd enige tijd geleden in deze rubriek gemeld op grond van een bericht in The Lancet en het Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde. Hun gezonde leefwijze met veel olijfolie en groenten en fruit zou dit mogelijk kunnen verklaren. De waarheid is iets ingewikkelder, zo blijkt uit een reactie van dr. L. Offerhaus.

De viroloog vertoefde enkele malen in Albanië en stelt dat de informatie over de hoge leeftijden die Albanezen bereiken, stoelt op stukje onvervalste propaganda uit het tijdperk van Enver Hoxha, de vroegere communistische leider van Albanië.

De hoge leeftijden in de sterftestatistieken zijn uit de duim gezogen, aldus Offerhaus. In gesprekken die Offerhaus in 1991 en 1992 voerde met Albanese ambtenaren van het ministerie van volksgezondheid gaven zij toe dat de meeste statistieken op politiek geïnspireerde verzinsels berustten. Dat werd volgens Offerhaus later nog eens bevestigd door een arts uit de naaste omgeving van Hoxha.

Offerhaus stelt dat niemand met zekerheid kan vaststellen hoe oud de mensen in Albanië precies zijn. Archieven zijn er niet of nauwelijks en voorzover aanwezig gaan ze niet verder terug dan 1924. In de periode daarvoor werd Albanië overheerst door Turken en Italianen en werden geen bevolkingsstatistieken bijgehouden.

Verder heeft de viroloog zijn twijfels over de gemelde hoge olijfolieproductie. Volgens hem gaat het over gedateerde gegevens, want na de val van het Hoxha-bewind hebben de Albanezen in de winter van 1991-1992 alle, maar dan ook alle olijfbomen omgehakt en opgestookt bij gebrek aan brandstof...

(Bron: Ned. tijdschrift voor Geneeskunde 7 feb.'98)