Opkikker voor de lever (I)

„Geef uw lever een extra opkikker”, is de titel boven een artikel van dr. P. Nijs in het maandblad Gezondheidsnieuws.

De lever is de 'chemische fabriek' van ons lichaam. Een belangrijke taak is het ontgiften van vreemde stoffen die we via onze voeding, huid of via de ingeademde lucht binnenkrijgen.

Als er iets mis is met de leverfunctie, blijkt dat onder meer uit bloedonderzoek. De lever 'lekt' enzymen, aldus Nijs. Deze enzymen, die in de lever horen te blijven, komen dan plotseling voor in de bloedbaan. Ook bij alcoholisten –alcohol is een giftige stof– kan het niveau van de leverenzymen in de bloed verhoogd zijn. Op den duur kan alcoholmisbruik leiden tot een zo ernstige beschadiging van de levercellen, dat er littekenweefsel (levercirrose) ontstaat. Dit littekenweefsel trekt samen, waardoor de bloeddoorstroming door de lever vermindert en spataderen in de slokdarm kunnen ontstaan. Hevige bloedingen kunnen het gevolg zijn.

Ook andere aandoeningen, waaronder bijvoorbeeld leverontsteking (hepatitis), kunnen de leverfuncties in ongunstige zin beïnvloeden.

Opkikker voor de lever (II)

Nijs geeft aan dat wie last krijgt van een verzwakte lever, kennismaakt met een wonderlijk fenomeen: de officiële geneeskunde heeft er vreemd genoeg eigenlijk geen medicijnen voor. Van plantaardige middelen die al eeuwen met succes worden aangewend en waarvan de werking vaststaat, wordt geen gebruik gemaakt, aldus Nijs.

Hij wijst op het werk van de Duitse commissie voor plantaardige geneesmiddelen “Kommission E”. Deze commissie deed onderzoek naar plantaardige middelen. Tien middelen zijn volgens de commissie werkzaam en effectief bij verminderde leverfuncties.

Nijs somt de belangrijkste op. Allereerst noemt hij de mariadistel (Silybum marianum). De plant helpt aangetaste levercellen sneller te herstellen en helpt levercirrose te voorkomen. Mariadistel bevat onder meer de stof silymarine. Daarvan is minimaal 400 mg per dag nodig. Bij apotheken zijn capsules met extracten van mariadistel te krijgen.

Ook de artisjok (Cynara scolymus) heeft invloed op de leverfuncties. De plant bevat onder meer de werkzame stof cynarine. Moderne studies laten zien dat artisjokken een leverbeschermende en leverfunctie-regulerende werking hebben. Ze verlagen ook het 'slechte' cholesterolgehalte in het bloed.

Dan is er de kurkumawortel. Kurkuma (geelwortel) is een belangrijk bestanddeel van kerrie. Kerrie is daarom een prima middel om een 'zwaar' gevoel na het tafelen tegen te gaan. Javanen gebruiken kurkuma sinds eeuwen om lever en galwegen gezond te houden. De kurkumawortel bevat de bioactieve stof dicinnamoyl-methaan. Bij leveraandoeningen en verteringsproblemen moet je volgens Nijs ten minste twee tot drie gram gedroogde kurkumawortel innemen.

Ook sojalecithine, afkomstig van de sojaboon, kan de leverfunctie verbeteren. Er bestaat geen aanbevolen dagdosis van. Het beste is om enkele dagen per week sojaproducten te eten. Nijs noemt sojamelk, sojasaus of sojakoeken.

Een laatste middel is het duizendblad (Achillea millefolium). De aanwezige bitterstoffen in duizendblad stimuleren de galproductie, zodat de vetvertering makkelijker verloopt. Duizendblad is dan ook een klassiek bestanddeel van vele drankjes tegen buikkrampen, leverbitters en maagdrankjes. In de natuurgeneeskunde kent men millefoliumtinctuur.

Ook plantensappen uit mierikswortel, radijs, uien, knoflook en bereidingen uit muntblad, mosterdzaadjes, alsem, kinabast, kummel, venkel en andere keukenkruiden worden beschouwd als galafdrijvende middelen.

Echte leverbeschermers zijn volgens Nijs echter vooral de mariadistel, artisjok en de kurkumawortel.

(Bron: Gezondheidsnieuws, maart 1998)

Kunstmatig speeksel

Voor de honderdduizenden Nederlanders die last hebben van een droge mond doordat de speekselklieren niet goed werken, hebben onderzoekers van het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) kunstmatig speeksel ontwikkeld.

Het product is bedoeld voor patiënten die zijn bestraald, patiënten die lijden aan de ziekte van Sjögren, chronische medicijngebruikers en nierdialyse-patiënten. Wanneer de speekselklieren niet meer functioneren, is de patiënt aangewezen op middelen die de afscheiding van speeksel stimuleren of op kunstspeeksel. De onderzoekers van het ACTA hebben een nieuw kunstspeeksel ontwikkeld met zowel een smerende als een beschermende werking. Het product is totstandgekomen in samenwerking met de Vrije Universiteit, Lommerse Pharma BV in Oss, de Nationale Vereniging Sjögren-patiënten en de Technologiestichting STW. Het product is binnenkort bij de apotheek verkrijgbaar.

De ontwikkelde speekselvervanger is evenals normaal speeksel elastisch. Deze eigenschap maakt dat als het wordt doorgeslikt, het speeksel gedeeltelijk weer terugkomt. De elastische stof zorgt voor een gedeeltelijke bescherming van het gebit, terwijl toegevoegd fluoride, net als in tandpasta, voor extra bescherming zorgt. Daarnaast bevat kunstspeeksel calcium, voor een langer behoud van het gebit.

Voor gebruik van het kunstspeeksel is het van belang te bepalen hoeveel eigen speeksel een patiënt nog produceert. Gebleken is dat patiënten met een gortdroge mond een dun en waterig kunstspeeksel nodig hebben. Als er nog een gedeeltelijke eigen productie van speeksel is, is aanvulling met een dikkere vorm van kunstspeeksel prettiger.

Een chronisch speeksteltekort kan het dagelijks leven van patiënten ernstig veronaangenamen, doordat zij voortdurend last hebben van een droge mond. Dat veroorzaakt spraakproblemen (slissen), een kleverige tong en moeite met slikken en een gevoeligheid bij het eten van gekruide of droge spijzen. Zelfs het eten van een beschuitje is meestal onmogelijk. Gebruik van een goede speekselvervanger kan veel klachten verminderen.

Meer informatie is te verkrijgen bij G. Th. J. Lommerse (Lommerse Pharma BV), tel.: 0412 - 627 700.