Nieuwe kerkorde haalt bijna alles omver

Ds. A. W. van der Plas, preses van de hervormde synode, zette op 7 augustus op deze pagina zijn visie op de kerk onder de nieuwe kerkorde uiteen. Volgens hem wordt de Hervormde Kerk straks niet opgeslokt in een administratieve eenheid, is er ook straks sprake van een belijdende kerk. Ds. D. Heemskerk reageerde op 14 augustus. Vandaag tot slot een reactie van ds. D. J. Budding, die erop wijst dat de synodebesluiten een deel van de kerkleden in gewetensnood brengen, omdat zij ondanks alle ontwikkelingen in de kerk willen blijven.

Ds. Van der Plas beroept zich op recent genomen synodebesluiten ten aanzien van Samen op Weg. Hij wekt de indruk alsof deze besluiten wetten zijn van Meden en Perzen, die niet herroepen kunnen worden. Daniël kwam daardoor wel in de leeuwenkuil. Er wordt juist van vele kanten een dringend appèl op de synode gedaan om van de ingeslagen weg terug te komen. Een weg die heilloos is: omdat ze niet gegrond is op het Woord van God en onze belijdenis; omdat voor iedereen die niet wetens en willens de ogen sluit, duidelijk is dat deze weg tot onherstelbare breuken in de Nederlandse Hervormde Kerk zal leiden; omdat deze weg ook hen die ondanks alles niet weg kunnen, in grote gewetensnood brengt.

Ongeveer twee jaar geleden is door ons een dringend appèl op de synode gedaan, ondertekend door ruim 150 gemeenten en veertien evangelisaties, om van de ingeslagen weg terug te keren. We hebben tot nog toe zelfs geen enkel bericht terugontvangen. We weten niet of en hoe ons appèl op de synode behandeld is. We zijn daar uiteraard zeer benieuwd naar.

Vertegenwoordiging
De synode vertegenwoordigt verhoudingsgewijs niet voldoende het meelevende deel van de kerk. De negen classes van de kerkprovincie Groningen/Drenthe tellen op papier bijvoorbeeld ongeveer evenveel zielen als de vier classes op de Veluwe, die in grote meerderheid tegen SoW zijn. Bovendien is de graad van meelevendheid op de Veluwe veel en veel hoger dan in Groningen en Drenthe.

Een recent onderzoek heeft uitgewezen dat de meerderheid van de hervormde kerkgangers bestaat uit gereformeerdebonders en confessionelen. Ongeveer driekwart van de bezoekers van middag- of avonddiensten is gereformeerdebonder. Het is duidelijk dat een meerderheid van het kerkelijk meelevende deel van de Hervormde Kerk tegen SoW is of in ieder geval niet verder wil gaan dan federatie. Het zou goed en eerlijk zijn als de synode deze feiten onder ogen wilde zien.

Het jaarboek 2001 van de Nederlandse Hervormde Kerk geeft aan dat ongeveer 20 procent van de gemeenten gefedereerd is. Het onderzoek van de Raad van Deputaten SoW geeft aan dat 40 procent van de hervormde gemeenten „in een vorm van federatie” samenwerkt. „Een vorm van federatie” is een rekbaar begrip. Het zou interessant zijn te vernemen wat de Raad van Deputaten daar precies onder verstaat. Het valt toch niet te ontkennen dat een groot deel van die 40 procent bestaat uit gemeenten die klein zijn en daarom uit noodzaak zijn samen gaan werken. Ook valt niet te ontkennen dat de graad van federatie in Brabant/Limburg uitzonderlijk hoog is. Die 40 procent vertegenwoordigt bij lange na niet 40 procent van het ledental van de kerk. Maar uit deze cijfers is in ieder geval duidelijk dat 60 procent van de gemeenten, die een veel groter percentage van de leden vertegenwoordigt, geen enkele vorm van federatie kent.

Grabbelton
„De huidige praktijk in eigen kerk blijkt niet fundamenteel af te wijken van wat wordt voorgesteld”, zo stelt onze synodepreses verder in zijn artikel.

Is dat reden om er mee in te stemmen die onbijbelse praktijken nu te sanctioneren? Toch juist integendeel? Eenieder die nog bijbels denkt en wil leven, moet zich toch met alle geoorloofde middelen tot het uiterste verzetten tegen een legalisering van datgene wat Gods Woord verbiedt en uitdrukkelijk een gruwel noemt? Alles wordt toch in de nieuwe kerkorde en de ordinantiën omvergehaald? Doop, avondmaal, ambt, huwelijk. De SoW-kerk wordt zo een grabbelton van allerlei onbijbelse opvattingen. Opvattingen die door de Nederlandse Hervormde Kerk ook in haar huidige kerkorde worden afgewezen. „De kerk weert wat haar belijden weerspreekt.” Is het niet vreselijk dat de kerk nu haar eigen kerkorde niet handhaaft op belangrijke punten en geen tucht uitoefent als het gaat over leer en leven? Is het niet ontstellend dat als het over vragen van beheer gaat, er wel strak tucht wordt geoefend, zodat gemeenten inmiddels al jaren verstoken zijn van een eigen predikant? We halen toch als kerk een ontzettend oordeel over ons heen als wij toestaan dat relaties worden 'gezegend' die door God vervloekt zijn?

Blijven
Op de door de Gereformeerde Bond gehouden ambtsdragersvergadering in Putten in 1992 is gesteld: „Wij kunnen niet weg en wij kunnen niet mee.”

Wij kunnen niet weg. Zoals de Heere Jezus niet wegging uit de tempel die volgens Zijn eigen getuigenis „tot een moordenaarskuil” was gemaakt. Maar dagelijks leerde Hij daar. Te midden van al die gruwelen en dwalingen, verkondigde Hij daar de eeuwige waarheid Gods. Wij kunnen niet weg als God ons in die diepvervallen Nederlandse Hervormde Kerk geroepen en gezonden heeft, ook al gaat die kerk, hetwelk de Heere verhoede, Samen op Weg. Als wij ook daar de eeuwige waarheid Gods nog kunnen verkondigen, mogen wij niet weg. Daar ligt onze roeping, daar ligt onze opdracht, daar zijn wij gezonden. Als wij om die waarheid worden uitgeworpen, dan is het vroeg genoeg. Dan mogen wij tot Christus uitgaan, „buiten de legerplaats, Zijn smaadheid dragende.”

Maar wij kunnen ook niet mee. Wij kunnen en mogen geen enkele medewerking geven aan datgene wat strijdig is met Gods Woord. Wij worden geroepen om ons op een geestelijke wijze, in gebed, in getuigenis, in ons stemgedrag, te verzetten tegen een kerkorde en tegen ordinantiën die op belangrijke punten van Gods Woord afwijken en die het beeld van onze kerk ingrijpend wijzigen. Wij hebben in afhankelijkheid van de Koning der Kerk alles te doen wat mogelijk en geoorloofd is om het SoW-proces te keren. Laten allen die Sion niet gram zijn de handen biddend ineenslaan, de krachten bundelen en alles op alles zetten om onze kerk te doen terugkeren tot Schrift en belijdenis.

De auteur is hervormd predikant in Waarder.