Bezinning rond
morning-afterpil nodig

De seksuele revolutie midden vorige eeuw en de introductie van orale anticonceptiva, al snel ”de pil” genoemd, heeft de koppeling van voortplanting aan seksualiteit grondig veranderd. Met de pil kreeg de vrouw zeggenschap over haar vruchtbaarheid.

Zwangerschap is te plannen en daardoor meestal gewenst. Echter wel bij de gratie van een vergaande medicalisering van de geboorteregeling. Met alle voor- en nadelen van dien. Het grote aantal verstrekte anticonceptiepillen (3,8 miljoen vorig jaar) in ons land suggereert dat de meeste vrouwen kiezen voor een zelfbewuste, eigenhandige, zorgvuldige omgang met seks en vruchtbaarheid. Mede hierdoor is het aantal abortusaanvragen in ons land relatief laag.

Een andere oorzaak daarvan is het voorhanden zijn van de morning-afterpil. Dit set pillen kan een vrouw slikken om te voorkomen dat ze in verwachting raakt nadat ze onveilig heeft gevrijd. De hoge dosis hormonen verstoort het baarmoederlijk milieu, waardoor wordt voorkomen dat een eventueel bevruchte eicel zich innestelt. Hem of haar wordt de toegang tot de baarmoeder ontzegd. Want ten tijde van de innesteling is de bevruchte eicel uitgegroeid tot een meercellige blastocyst, waarin alle genetische informatie ligt opgeslagen om, bij voldoende support, uit te groeien tot een ”hem” of ”haar”.

Pieken
De aanzet voor dit artikel was een bericht in het Pharmaceutisch Weekblad (juni 2001) met als kop ”Morning-afterpil na winst Oranje”. Hierin komen twee opmerkelijke gegevens naar voren. Allereerst dat het gebruik van de morning-afterpil een stijgende tendens vertoont. In 2000 werd deze 63.000 keer verstrekt. Het eerste kwartaal van 2001 werd de morning-afterpil 17 procent vaker verstrekt dan in dezelfde periode een jaar eerder. Opvallend en tegelijkertijd bijna triviaal is de analyse van het dagelijkse verstrekkingspatroon. Pieken zijn er na de gewonnen wedstrijden van het Nederlands elftal tijdens het Europees kampioenschap voetbal. De verstrekking van de morning-afterpil was toen 40 procent boven het gemiddelde. Dus: naarmate de sfeer losser is, wordt er slordiger gevrijd en neemt de vraag naar de morning-afterpil toe! Onrustbarend!

Over de waarde van het embryo wordt verschillend gedacht. Zeker de beschermwaardigheid van het eerste, prille begin van nieuw menselijk leven staat in onze samenleving op de tocht. Een meerderheid meent dat er sprake is van een in de loop van de ontwikkeling toenemende beschermwaardigheid. Dat experimenteren met embryo's ten behoeve van de wetenschap mogelijk moet zijn. Sommigen willen de beschermwaardigheid laten beginnen bij het allereerste begin, bij de conceptie. Uiteraard hebben zij moeite met embryonaal onderzoek.

Deze discussie wil ik hier echter niet voeren. Ook niet een morele discussie over pilgebruik. Nee, hier willen we expliciet aandacht vragen voor het prille begin van ons aller bestaan, direct na de conceptie. Schuilplaats-Jongeren, een pro life jongerenorganisatie, maakt zich namelijk ernstig zorgen over het slordige gebruik van de morning-afterpil, waardoor het leven in de dop in diskrediet wordt gebracht.

Ten diepste kunnen wij het leven direct na de conceptie nooit op zijn werkelijke waarde schatten. Al ons praten erover is gebaseerd op vooronderstellingen en vaak ingegeven door praktische overwegingen. Helaas blijkt, onder andere ook uit de statistiek van het morning-afterpilgebruik, dat die eerste fase in het algemeen zeker niet te hoog wordt ingeschat. Daarbij wordt echter te makkelijk voorbijgegaan aan het wonder van de conceptie.

Adembenemend
Dankzij moderne apparatuur is het mogelijk de bevruchting op beeld van dichtbij mee te maken. Het is indrukwekkend te zien hoe de zaadcel zich een weg baant door de wand van de eicel. Om er, na uitwisseling van het genetisch materiaal, in op te gaan. Ondertussen wordt de reis ondernomen richting baarmoeder. Adembenemend mooi! De conceptie is een wonder: fascinerend, mysterieus en niet te begrijpen. Het is de kiem van ons leven. Wij zijn er dankzij dat moment. Daarom verdient de conceptie de eer die zij waard is. Een wonder dien je te bewonderen, te koesteren, met voorzichtigheid te behandelen. Iets daarvan klinkt door in de woorden van David, die achter het wonder van het menselijk begin de hand van God ziet: „Daarom, hoe kostelijk zijn mij, o God, Uw gedachten; hoe machtig veel zijn haar sommen!” (Psalm 139). Deze woorden staan in schril contrast met het eerdergenoemde slordige gebruik van de morning-afterpil.

Daarom doen wij een dringend appèl op eenieder ”het wonder van de conceptie” mee te laten spreken in het doen en laten rondom seksualiteit en vruchtbaarheid. Ook het maatschappelijk debat over het experimenteren met embryo's is hierbij gebaat. Want de conceptie is kiem van ons bestaan. Zorg om die kiem zal ons bestaan zeker ten goede komen!

De auteur is bestuurslid van de pro life jongerenorganisatie Schuilplaats-Jongeren.