Forum27 juli 2001

Humor op het werk

Door J. C. Karels
Af en toe flink lachen tijdens je werk helpt. Overleg met collega's verloopt een stuk soepeler, de stress kan even afvloeien. Werkend Nederland is terughoudend met humor. In Nederlandse bedrijven wordt te weinig gelachen. Wie het aandurft de zaak soms met een korrel zout te nemen, zit op het werk beter in zijn vel. Bedrijven moeten humor meer serieus nemen.

Adrie Pinxten, acteur/trainer bij Boertien en Partners te Naarden, en betrokken bij de in-company training Effectief Lachen:
„Inderdaad, zowel het management als medewerkers zelf zouden meer waarde moeten toekennen aan humor. De kwaliteit van communicatie verbetert namelijk aanzienlijk door hier bewust en structureel humor aan toe te voegen. Samen lachen en komische situaties creëren, bindt mensen op een aangename manier. Het is een sociaal smeermiddel. Humor werkt daarnaast tegen stress, blokkeert negatieve gevoelens en creëert mentale flexibiliteit. Gevoel voor humor is bovendien geen aangeboren kwaliteit, je kunt humor leren. Het is een interpersoonlijke vaardigheid, die is te ontwikkelen. Humor moet overigens niet verward worden met een komisch talent. Humor ontstaat in een veel ruimer kader. Dit kader ontstaat door waar te nemen vanuit een ander perspectief, openheid over onszelf, relativeren en durven. Spreek uit wat je van jezelf of een ander denkt, overdrijf problemen of draai ze om. Hierdoor ontstaat vanzelf humor.”

Marcel de Groot, directeur-manager van Columbus Concepts in Zoetermeer:
„Meer humor op het werk, daar ben ik een groot voorstander van. Burn-out, stress, overspannenheid – vaak kunnen deze voorkomen worden als er meer humor binnen het bedrijf is. Als zelfstandig ondernemer met een relatief klein personeelsbestand heb ik gemerkt dat je kritiek op mensen veel beter enigszins als een grapje kunt verpakken. Als iemand iets fout doet, moet dat gewoon gezegd worden. Maar omdat je samen weer verder moet werken, is het ook belangrijk dat het allemaal niet te persoonlijk wordt opgevat. Wat humor breekt dan de spanning. Uiteraard moet wel voorkomen worden dat er een overdreven lolbroek rondloopt. De humor moet gepast blijven.

Na een periode van nogal veel ziekteverzuim kwam onlangs de vraag van m'n personeel of ik voortaan iedere vrijdag op friet wilde trakteren. Toen heb ik gezegd: „Friet, kroketten? Dan worden jullie nog vaker ziek. Ik wil best trakteren, maar zolang er zieken zijn, trakteer ik vrijdags op fruit. Dat kunnen jullie veel beter gebruiken.” Zo was de boodschap duidelijk, en op een manier dat iedereen erom moest lachen.”

B. J. Peters, manager RDNet:
„Nederlanders zijn over het algemeen een arbeidzaam volkje. Hard werken en verder geen gezeur, no nonsense. Toch kan de boog niet altijd gespannen staan. Vooral daar waar veel overlegd moet worden, beleidsbesprekingen plaatsvinden en strategieën moeten worden uitgezet, kan hoge werkdruk ervaren worden. Veelal zijn er serieuze zaken aan de orde. Het is in die situaties niet eenvoudig het eenieder naar de zin te maken. Dit leidt soms tot pittige discussies, waarin stellingen worden betrokken die men maar moeilijk kan opgeven. Spanningen kunnen dan gemakkelijk oplopen. Op zulke momenten kan het zeer ontspannend werken als iemand midden in de discussie een opmerking plaatst die mogelijk slechts zijdelings met het onderwerp te maken heeft, maar een bulderend gelach doet ontstaan. Even is de druk van de ketel. Even realiseren de aanwezigen zich dat er ook nog iets anders is dan het probleem dat aan de orde is. Dergelijke momenten moeten echter wel spontaan komen. Als er iemand altijd probeert de leukste te zijn door allerlei grappig bedoelde opmerkingen als ongeleide projectielen af te vuren, maakt diegene zich over het algemeen niet erg geliefd.”

Drs. Anne Geurtsen, consultant bij organisatie-adviesbureau &Samhoud:
„De stelling klopt, maar belangrijker is nog dat bedrijven die zorgen dat hun medewerkers zeer tevreden zijn, zullen merken dat hun klanten ook meer tevreden worden. En dat is goed voor klantenbinding en winstgevendheid. Daarnaast is en blijft de arbeidsmarkt voorlopig zeer krap. Bedrijven moeten niet alleen concurreren om de gunst van de klant, maar ook om de beste medewerkers. Het vinden van goede, getalenteerde werknemers wordt een steeds intensere strijd. Je moet in ieder geval zorgen dat het in je bedrijf aanwezige talent ook bij je blijft werken! Lachen en humor zijn daarvoor belangrijk, maar niet genoeg. Om echt aan 'pleziermanagement' te doen, moet er een open bedrijfscultuur zijn. Medewerkers dienen genoeg vrijheid te hebben om zelf hun werk in te vullen. Je moet medewerkers kansen en uitdagingen bieden en ze echt waarderen. Daarnaast zijn successen vieren, goed balanceren tussen werk en privé en een inspirerende werkomgeving van groot belang. Zo kunnen bedrijven bewerkstelligen dat mensen niet alleen fluitend naar hun werk gaan, maar wellicht ook van hun werk gaan houden. Want: wie van zijn werk houdt, hoeft nooit meer te werken…”

Service Management Magazine, vaktijdschrift voor management en marketing, uitgegeven door &Samhoud in Utrecht:
„Plezier is een van de meest onderschatte waarden binnen bedrijven. Pleziermanagement is het proces van creëren en onderhouden van plezier in een organisatie, als onderdeel van het streven naar loyale medewerkers en klanten.”