Vier vrouwen en
29 kinderen

In 1979 verscheen het boek ”Evangeliebeginselen” als uitgave van de mormonen. Het bevat geen propaganda voor polygamie. Wel gaat de anonieme auteur in op het grote belang van een gezin. Sedert Adam en Eva „is aan een ieder van ons geboden te trouwen en kinderen te krijgen.” Erg pastoraal klinkt dat niet. Stel dat er nooit een jongeman is die het aardige, behulpzame, maar niet zo knap ogende meisje vraagt. Stel dat een man of vrouw onvruchtbaar is. In elk geval is het de bedoeling om door het kinderen ter wereld brengen „onze Hemelse Vader te helpen zijn plan uit te voeren.” En dan gaat het er vooral om het huwelijk te laten sluiten in een van de mormoonse tempels. Want als dat niet het geval is, komt er een eind aan bij de dood van een der partners. Maar als „het Melchizedeks priesterschap” in zo'n tempel de echtverbintenis sloot, „kan ons gezin voor eeuwig bij elkaar zijn.”

„Wie de voortzetting van het gezinsleven een laagstaand verlangen vindt, heeft blijkbaar zelf nog niet ten volle de pracht van dat leven kunnen uitbouwen”, schrijft Wilfried Decoo in zijn boek over ”Het mormonisme”. Als speciale zegen van dat eeuwig huwelijk geldt dat de mensen die het ten deel valt „verhoogd kunnen worden tot het niveau waarop God nu is en volkomen vreugde ontvangen.” De achterliggende gedachte bij Tom zou kunnen zijn: Hoe meer vrouwen, des te hoger heerlijkheid.

Volgens de woordvoerder van de sekte in Nederland is het argument van Green –mijn godsdienst gebiedt mij meer vrouwen te hebben– „complete nonsens.” Omdat zijn 'kerk' volgens deze zegsman ieder die een buitenechtelijke relatie heeft, buiten de deur zet. Dat klopt. En zo'n verhouding heet terecht onkuis. De mormoonse uitgave ”Het wonder der vergeving” waarschuwt tegen „onfatsoenlijk vrijen.” Want dat leidt dikwijls tot ontucht, buitenechtelijke zwangerschap en abortus, „allemaal bedenkelijke zonden.” „Zinnelijke lust, snode gedachten en seksuele begeerten” vormen nog maar „enkele onderdelen van een hele verzameling aanverwante zonden en onbezonnenheden.” President Kimball vertelde in augustus 1972 nog dat „uw lichaam heilig en kostbaar voor u is.” En een andere leider van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen, president David O. McKay, zei: „Je deugdzaamheid is meer waard dan je leven zelf (...) behoed je deugd, ook al kost het je leven.”

Toch sluiten al deze mooie, kuise bespiegelingen onkuisheid niet uit. Want met de stukken valt te bewijzen dat polygamie wel degelijk een oorspronkelijk bestanddeel is van de leer van de mormonen. De ”Evangeliebeginselen” zwijgen daarover. En de volgelingen van de grondlegger van de sekte, Joseph Smith, spreken over een ”meervoudig huwelijk”. Ze noemen dat niet onkuis. Christenen, mensen die onderstrepen dat God Adam ook slechts één vrouw gaf, achten polygamie echter een onkuise overtreding van het zevende gebod.

In de staat Utah, de thuisbasis van de mormonen, is veelwijverij sinds 1896 verboden. Waarom was dat nodig? Joseph Smith, de 'profeet' ontving op 12 juli 1843 een 'openbaring'. Dat 'gezicht' betrof „de veelheid van vrouwen.” Hij wettigde polygamie. Dat riep natuurlijk fors verzet op in de samenleving. En vervolging door de overheid. De leiders van de mormonen realiseerden zich dat de boel helemaal fout ging. Daarom vaardigde de toenmalige president Wilford Woodruff op 24 september 1890 een manifest uit dat de 'heiligen der laatste dagen' aanraadde „geen huwelijk aan te gaan dat door de wetten van het land is verboden.” Daarmee „heeft de kerk zich uitdrukkelijk tégen de praktijk van het meervoudig huwelijk uitgesproken”, aldus de mormoonse ouderling LeGrand Richards in zijn boek ”Een wonderbaar werk en een wonder”.

Dat klopt alweer. Maar zich uitspreken tegen de praktijk –omwille van vervolging– houdt nog geen principiële afkeuring in. Neen, van „hoererij of ongeoorloofde polygamie door verdorven mannen” wil het Boek van Mormon niet weten. Maar, zo schrijft Decoo, „in specifieke omstandigheden, indien waardigheid en geloof het toelaten, kan de Heer het meervoudig huwelijk toestaan voor een gezegend nakomelingschap.” En volgens Decoo waren bij Smiths 'openbaring' die „specifieke omstandigheden” aan de orde: „Meer kinderen ter wereld brengen in functie van het plan van zaligheid.” Terwijl later Woodruff „door openbaring de toelating ontving het meervoudig huwelijk op te heffen.”

Zo'n formulering –„toelating” om het meervoudig huwelijk op te heffen– heeft niets weg van een ferme afwijzing van veelwijverij. En Stephen E. Robinson doet in zijn publicatie ”Are Mormons Christian?” zijn best om via een brief van Maarten Luther aan Robert Barnes, gezant van de Engelse koning Hendrik de achtste, aan te tonen dat veelwijverij niet zo onchristelijk is. De Engelse koning die wilde scheiden, wendde zich via Barnes tot Luther om raad. En in dat advies zou Luther de voorkeur hebben gegeven aan een huwelijk met twee vrouwen tegenover echtscheiding.

Het zou interessant zijn nader onderzoek te doen naar dit sterke verhaal. Maar ook als Robinson gelijk heeft, vormt dat voor bij de Bijbel levende christenen geen argument. Terwijl iemand die helemaal niets 'heeft' met polygamie dit soort verhalen van de hervormer niet boven water hoeft te halen.

Green leeft met zijn echtgenotes en kinderen in woonwagens ten zuidwesten van Salt Lake City in de woestijn van Utah. De familie leeft grotendeels van uitkeringen. Dat is niet netjes.