Forum 17 mei 2001

Weren VS bij mensenrechtenbeleid roept vragen op over rol VN

Notoire overtreders
in VN-commissie

Voor het eerst sinds de instelling ervan in 1947 raken de Verenigde Staten hun zetel kwijt in de VN-mensenrechtencommissie. Daniel Fisk en Brett D. Schaefer uiten scherpe kritiek. De gang van zaken leidt er volgens hen toe dat notoire schenders van de mensenrechten als China, Cuba en Sudan, die wél in de commissie zitten, ervoor zullen zorgen dat het mensenrechtenbeleid van de Verenigde Naties de komende tijd een wassen neus is.

Niets zou het gebrek aan betrokkenheid van de Verenigde Naties inzake het terugdringen van mensenrechtenschendingen beter kunnen aantonen dan de absurde weigering om de Verenigde Staten opnieuw in de mensenrechtencommissie te kiezen. Deze diplomatieke slag in het gezicht werd uitgedeeld door Sudan te kiezen voor een zetel in de commissie, hoewel de regering van dit land de afgelopen jaren heeft besteed aan het het voeren van een burgeroorlog, het bombarderen van burgers, het toestaan van slavernij en het steunen van internationaal terrorisme.

Verwelkoming
Erger nog, de afwijzing van de VS was goeddeels georkestreerd door Cuba en China. Beide blijven in de commissie zitten, ondanks hun dossiers vol goedgedocumenteerde schendingen van de mensenrechten. Misschien het schokkendste element in deze hele episode is dat het voornamelijk om andere politieke oorzaken draaide. Sommige van onze vurigste VN-tegenstanders hebben duidelijk gemaakt dat de VS worden gestraft voor het afwijzen van het Kyoto-protocol (een klimaatverdrag dat beoogt de veronderstelde opwarming van de aarde wat af te remmen, red.) en voor de plannen inzake het ontwerpen van een afweersysteem tegen raketten.

Binnenlandse criticasters van president George W. Bush die hem de schuld geven van de buitensluiting hebben nieuwe munitie voorhanden. „Dit betekent dat onze regering niet langer een stem heeft in het belangrijkste internationale lichaam dat mensenrechten in landen als China, Cuba, Iran, Libië en Sudan beoordeelt ” ;, zei de leider van de Democratische minderheidsfractie in het Huis van Afgevaardigden, Dick Gephardt. „Dit is bijzonder ongelukkig. ” ; Echt ongelukkig is pas wat deze actie onthult over de VN en de effectiviteit waarmee deze organisatie zulke schendingen evalueert.

In de eerste plaats toont het een groeiende solidariteit tussen schenders van de mensenrechten. Met uitzondering van Iran hebben alle landen uit de opsomming van Gephardt zitting in de 53 leden tellende mensenrechtencommissie – samen met terroristische staten zoals Syrië. Duidelijk is dat veel leden erop uit zijn het monitoren van praktijken van schending van de mensenrechten te blokkeren, de reportage van schendingen te vertragen en het aan de kaak stellen van mensenrechtenschenders te vermijden.

In de tweede plaats geeft het een indicatie voor de vrees dat de VN eerder een gevaar worden voor het in de praktijk laten brengen van mensenrechten dan die te verdedigen. De VS hebben zichzelf een van 's werelds krachtige en betrouwbaarste advocaten van mensenrechten getoond. Het weren van de VS uit de VN-commissie, onder gelijktijdige verwelkoming van sommige notoire overtreders, roept vragen op over de betrokkenheid van de VN bij de naleving van mensenrechten wereldwijd.

Geheugensteuntje
Het benutten van het Amerikaanse lidmaatschap van de commissie als politiek opzetje om te protesteren tegen niet-populaire maar ongerelateerde beleidskeuzes, tast het imago van de commissie aan en verzwakt de pogingen om degenen die mensenrechten schenden aan te pakken aanzienlijk. Het is ironisch dat de uitsluiting van de VS deels terugvoert op recente pogingen van Amerikaanse ambtenaren China en Cuba voor hun schendingen van de mensenrechten te veroordelen.

Nuttige illustratie van het gegeven dat gewoontegetrouwe overtreders actief lobbyen voor een zetel in de commissie is het blokkeren door China van een Amerikaanse resolutie die de povere Chinese eerbiediging van de mensenrechten veroordeelde. Dit land krijgt nu in de commissie gezelschap van Sudan, dat internationaal is veroordeeld voor zijn rol in het doden en verjagen van miljoenen onderdanen. Een op ridicule wijze weggemoffeld rapport van de hand van speciaal rapporteur voor Sudan Gerhart R. Baum stelde onlangs: „Tegenstanders van de regering en anderen worden voortdurend bedreigd in hun fundamentele vrijheden. Hun politieke bezigheden worden in de regel als misdadig aangemerkt. ” ;

De absurditeit van het weren van Amerika uit de VN-commissie voor de mensenrechten maakt in ieder geval één ding duidelijk: het is een sterk geheugensteuntje voor elke Amerikaan dat de VN geen gemeenschap van democratieën zijn, noch een serieuze verdediger van mensenrechten.

Ondermijnen
De regering-Bush zou deze daad moeten beschouwen als een politieke woede-uitbarsting van onze bondgenoten en een berekende tactiek van schenders van de mensenrechten om het werk van de commissie te ondermijnen. De regering zou de Amerikaanse belangen in de VN krachtiger moeten verdedigen.

„Wij geven de voorkeur aan dialoog ” ;, zei de VN-ambassadeur voor China, Wang Yingfan, na de stemming. „De VS niet. ” ; De heer Wang heeft gelijk. Wij geven de voorkeur aan actie – iets wat we komende tijd niet bij de VN-commissie voor de mensenrechten zullen zien.

Beide auteurs zijn als wetenschapper verbonden aan de Amerikaanse denktank The Heritage Foundation. Deze bijdrage werd in de VS gedistribueerd door Knight-Ridder/Tribune News Wire.