Strijden tegen bedenkers
veehouderijsysteem

Minister Brinkhorst van Landbouw voert een oneigenlijke oorlog. Dieren worden bij duizenden afgeslacht, alsof dat normaal is. Bovendien beroept de minister zich onterecht op Europese regelgeving, vindt mr. W. L. A. baron van Tuyll van Serooskerken. De huidige vijand die bestreden moet worden is niet het mkz-virus, maar zijn de organisatoren van een veehouderijsysteem dat dieren en boeren nekt.

Volgens premier Kok en minister Brinkhorst is het oorlog. Maar het is allerminst duidelijk wie ze als vijand zien en welke vrijheden geoorloofd zijn onder hun zelfbenoemde oorlogsrecht. Brinkhorst gaat met z'n ruimingsbeleid aanzienlijk verder dan de Europese Unie (EU) van hem vraagt. En de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren in letter en geest toelaat. We moeten in verzet komen om nog meer slachtoffers van deze oorlog te voorkomen!

De afgelopen 25 jaar is de gedachte niet meer in me opgekomen om actie te voeren. Met miljoenen andere Nederlanders waande ik me gelukkig in een fatsoenlijk land met een behoorlijk beschavingsniveau. Natuurlijk, overal zijn wel eens problemen, maar het aardige van dit land is dat we er doorgaans samen wel uitkomen. Het poldermodel oogstte alom bewondering in de wereld.

Maar nu is het oorlog in de polder. Als ik zie hoe enorme aantallen dieren over de kling gejaagd worden om exportbelangen veilig te stellen, gaat m'n bloed koken.

Tbc
Maar wie komt in verzet tegen de ruiming –het woord alleen al– van zo vele gezonde en weerloze dieren? Wanneer de Taliban in Afghanistan eeuwenoude boeddhabeelden vernietigen, lijken we meer geraakt dan wanneer het nog levende erfgoed dat we onder ons beheer hebben wordt vernietigd om onze exportbelangen te dienen. Wie bekommert zich om het brandrode rund, het Schoonebeker schaap, het Friese roodbonte stamboekvee dat na de mkz-crisis zal zijn uitgestorven? Wie bekommert zich überhaupt om dieren die direct na de geboorte uit Ierland door heel Europa gesleept worden om hier voor enkele tientjes te worden vetgemest en dan weer te worden geëxporteerd?

Waarom durft niemand hardop te zeggen dat de mkz-crisis enkele andere Europese landen goed uitkomt om de Nederlandse vleesexport te blokkeren? De een z'n dood is de ander z'n brood, niet alleen in de intensieve veehouderij, maar vooral ook in de internationale vee- en vleeshandel.

Het niet preventief vaccineren is in mijn optiek gelijk te stellen met tbc-patiënten te laten rondlopen tussen gezonde mensen, zonder medische behandeling. Het non-vaccinatiebeleid van elf jaar geleden is een gecalculeerd risico geweest. Iedereen weet dat gemiddeld eens in de tien jaar een epizoötie kan uitbreken, en dat risico is welbewust genomen.

Dieren zijn niet langer medeschepsels op de planeet die we bewonen, maar economische pionnen die we naar willekeur kunnen offeren. Onlangs stond in een krant een ingezonden brief van een kind dat schreef: „Ik begrijp niet waarom jullie gezonde dieren afmaken. Alleen voor het geld. Ik ben 7 jaar.” Korter, krachtiger en duidelijker heb ik de kern van het probleem nog nergens zien schetsen. We zijn het abnormale normaal gaan vinden. Wat zijn dat voor methoden om kinderen in de driehoek Apeldoorn-Zwolle-Deventer hun geitjes en lammetjes te ontnemen „om de export te redden”?

Ethiek overboord
Toen onze veehouderij nog normale proporties had en we nog niet de illusie hadden dat het onze taak was om vanuit het dichtstbevolkte landje ter wereld de grootste exporteurs van vee, vlees en zuivel te zijn, toen kon een koe met mkz gewoon geïsoleerd worden en in twee weken uitzieken. Maar sinds in dit land jaarlijks dertig keer zoveel dieren worden gedood als er mensen wonen, kan dat niet meer en wordt de eigen Gezondheids- en welzijnswet voor dieren aan de laars gelapt, net als de Europese richtlijnen die gegeven zijn om de crisis te bezweren.

Deze week nog bepaalde de rechter dat minister Brinkhorst meer beleidsruimte van Brussel krijgt dan hij gebruikt. Van Brussel hoeven alleen dieren op besmette bedrijven gedood te worden en dieren op direct aangrenzende bedrijven. Verder niet. Ten onrechte beroept de minister zich op Brusselse regels als hij zijn zelfbedachte beleid ten uitvoer brengt.

Het beeld van brandende veestapels hebben we nog binnen de muren weten te houden in onze destructiebedrijven, maar feit is dat we elke vorm van ethiek overboord gezet hebben in de verantwoordelijkheid die mensen hebben jegens dieren.

De vijand is niet het mkz-virus, een natuurlijk verschijnsel van alle tijden, maar de organisatoren van een veehouderijsysteem dat dieren en boeren letterlijk nekt. De mensen die zich verzetten tegen dit vernietigingssysteem zullen de handen nu ineen moeten slaan. Als individu heb je een paar grondrechten en twee daarvan zijn het geven van je mening en vrijheid van vereniging. Wanneer we die rechten nu niet benutten ten behoeve van dieren en boeren die verpletterd worden door belangen en regelgeving die ver boven individuele competentie uitstijgen, zijn we schuldig met de plegers van het grote onrecht dat nu plaatsvindt. Gelukkig is er een rechterlijke macht in dit land die desgevraagd de waanzin kan toetsen aan de regels en wetten die we op democratische wijze hebben vastgesteld. De economische belangen zijn groot, maar niet elke draconische maatregel is geoorloofd.

Niet volgens richtlijn
De Europese richtlijn 85/511/EEG bevat zeer nauwkeurige aanwijzingen voor de wijze waarop mond- en klauwzeer bestreden dient te worden. Het doden van gezonde dieren op niet-besmette bedrijven behoort daar nadrukkelijk niet bij. En de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren bepaalt in artikel 36 dat het verboden is om bij een dier pijn of letsel te veroorzaken of gezondheid en welzijn van een dier te benadelen zonder redelijk doel. Preventieve vaccinatie is een onbetwist middel om het besmettingsgevaar in te dammen en dieren niet langer te hoeven doden.

Op dit moment zijn er nauwelijks dragers van het mkz-virus. Volgens de hoogleraar diergeneeskunde J. Noordhuizen ontstaat bij enting van de gehele veestapel immuniteit na maximaal tien dagen, waarbij er een risico van slechts 3 procent is dat de dieren drager zijn. Dat risico is naar mijn mening aanvaardbaar en altijd te nog te verkiezen boven de uitvoering en de gevolgen van het huidige beleid.

Preventief enten, en stoppen met ruimen is de beste manier om de mkz-crisis te beheersen, anders dan de stamp-out-methode waaraan het ministerie van LNV zo krampachtig vasthoudt. Nederland moeten wennen aan de gedachte dat het een dwaas streven is om alles wat we aanraken in geld te willen laten veranderen. Er zal weer respect moeten komen voor het leven van andere levende wezens, of dat nu dieren of hun verzorgers zijn.

Ik hoop dat meer niet-actievoerders zoals ik in verzet zullen komen tegen een overheid die verstrikt is geraakt in een web van economische belangen. Dat zal doorbroken moeten worden, willen we ooit weer trots kunnen zijn op het Nederlandse coulissenlandschap met koeien die niet in een stal leven maar in de wei. Tot het quotum van onze binnenlandse consumptie kunnen we preventief enten zonder de economische belangen van de boeren in gevaar te brengen. Dat zou nu onmiddellijk moeten gebeuren. Hopelijk krijgen we dan de tijd om in de komende jaren de sector structureel weer gezond te maken.

De auteur is voorzitter van de stichting Boer en Vee, die zich het lot van dieren en boeren aantrekt.