Gentech-voedsel

Gentech-voedsel is gezond voor de mens en goed voor het milieu.

Drs. Rob T. A. Janssen, directeur van Niaba, brancheorganisatie voor het biotechnologisch bedrijfsleven in Nederland
„Mee eens. Vaak lijkt het debat over biotechnologie in de landbouw gevoerd te worden alsof we leven in een ideale wereld. Een wereld waarin we kunnen kiezen voor perfecte oplossingen zonder een enkel risico. Was dat maar zo. Elke nieuwe ontwikkeling heeft voor- en nadelen. De vraag is niet of biotechnologie ideale oplossingen biedt, want die bestaan niet. Veeleer moeten we kijken welke vooruitgang de biotechnologie nu en op termijn biedt. Duidelijk zijn in ieder geval de voordelen voor zowel mens als milieu.

Er zijn nu genetisch gemodificeerde gewassen –onder andere soja– met daarin een resistentie tegen een onkruidbestrijdingsmiddel. Bij het verbouwen ervan zijn minder bestrijdingsmiddelen nodig dan bij traditionele gewassen. Bovendien kunnen minder milieubelastende middelen worden gebruikt. Milieuvoordelen treden ook op bij de nu al beschikbare gewassen waar een natuurlijk insectenbestrijdingsmiddel is ingebouwd.

Gewerkt wordt aan gewassen met meer directe consumentenvoordelen, bijvoorbeeld gezondere gewassen. In ontwikkeling is een tomaat met meer flavonolen, stoffen die een gunstig effect op hart- en vaatziekten hebben. Op langere termijn wordt het mogelijk allergene stoffen uit gewassen te verwijderen.

Een aantal beschikbare genetisch gemodificeerde gewassen heeft al een duidelijk hogere opbrengst, aan de opbrengstverhoging van andere wordt gewerkt. Verder kan op termijn ook geteeld worden op gronden waar bebouwing nu zeer moeilijk of onmogelijk is, bijvoorbeeld op te droge gronden. Bovendien is biotechnologie nuttig bij het tegengaan van verlies en kwaliteitsvermindering tijdens productie, transport en opslag.

Technisch gezien is genetische modificatie een gerichtere techniek dan veel traditionele veredelingsmethoden en kan daardoor beter op mogelijke risico's onderzocht worden. Bovendien testen bedrijven nieuwe gewassen extra zorgvuldig en is het overheidstoezicht intensiever dan bij traditioneel veredelde gewassen. Genetisch gemodificeerd voedsel behoort daardoor tot het veiligste ter wereld en is minstens even veilig als traditionele producten.”

Prof. dr. L. Reijnders, hoogleraar milieukunde aan de Universiteit van Amsterdam
„Niet mee eens. Op dit moment heeft gentech-voedsel een of meer van de drie volgende eigenschappen. In de eerste plaats antibioticumresistentie, verder resistentie tegen een breed spectrum onkruidbestrijdingsmiddelen en in de derde plaats resistentie tegen bepaalde insecten.

De eerste eigenschap, antibioticumresistentie, dient geen enkel nuttig doel in het veld of in het product. Het kan gemist worden als kiespijn. Wel brengt het een risico met zich mee dat ziekteverwekkers resistent worden tegen belangrijke antibiotica. Daardoor kan bij de behandeling van infectieziekten worden misgegrepen. De tweede eigenschap, de resistentie tegen onkruidbestrijdingsmiddelen, leidt ertoe dat combinaties van gewassen en zeer milieubezwaarlijke onkruidbestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Dit heeft nadelige effecten voor de flora en de fauna. De veiligheid ervan voor de mens staat niet vast. De derde eigenschap, de resistentie tegen bepaalde insecten, lijkt op het eerste gezicht een aardig idee, omdat hierdoor het gebruik van synthetische bestrijdingsmiddelen kan worden verminderd. Maar helaas is het zo dat die resistentie zo dom is ingebouwd, dat de plagen die moeten worden bestreden er snel ongevoelig voor worden. Bovendien staat de veiligheid van het insectengif voor de mens niet altijd vast.

Dat gentech-voedsel ten minste even veilig zou zijn als niet genetisch gemodificeerde gewassen, is onjuist. Die antibioticumresistentie zorgt voor een onveiligheid die je in gewone producten vaak niet aantreft. De gentechnologie introduceert nieuwe eiwitten in producten waarvan de veiligheid onvoldoende vaststaat. Dat komt doordat de beoordeling van die veiligheid in de praktijk zeer gebrekkig is.

Ik wil niet uitsluiten dat er in de toekomst gentechnologisch veranderde gewassen komen die wel netto gunstig zijn voor mens en milieu.”