Protesteren?

Een groot aantal organisaties, verenigd in het Nationaal Platform Zorg voor Leven, heeft een oproep laten uitgaan om op 10 april naar Den Haag te gaan en daar, op het Binnenhof, een stil protest te laten horen, op een waardige wijze, zoals dat beschaafde mensen, en zeker christenen betaamt. Op allerlei manieren wordt aan die actie bekendheid gegeven en in tal van plaatsen worden mensen opgewekt een handtekening te plaatsen onder een petitie en zo mogelijk naar Den Haag te gaan. Ook op de Wegwijsbeurs in Utrecht werd voor dit stille protest aandacht gevraagd.

Ongezocht was ik getuige van een paar merkwaardige reacties. Zo hoorde ik iemand zeggen tegen een mevrouw die hem aanklampte: U bent verkeerd bezig! Christenen mogen niet protesteren! Een ander gooide het over een andere boeg: Zou het niet beter zijn om op de knieën te gaan in plaats van naar Den Haag te gaan?

Ik ben uitgegaan van de oprechte bedoelingen van hen die zo reageerden. Van de tweede man verwacht ik dat hij inderdaad op de knieën gaat en in de binnenkamer bidt voor ons arme volk zoals eens Daniël deed. Maar mijn bevreemding over deze reacties is er niet minder door geworden.

Mag een christen protesteren? Kan er ook een situatie komen waarin een christen zelfs moet protesteren? Nee, dan hebben wij het niet over demonstraties met schreeuwende spandoeken en stenengooiende straatvechters. Gods Woord is duidelijk genoeg als het gaat om de kracht van onze woorden en het geweld van onze handen. Wie daarop vertrouwt, is werelds bezig. Maar een protest, zoals het genoemde platform voor ogen staat?

Eigenlijk vind ik het een heel merkwaardige vraag in historisch licht. Niet voor niets worden wij toch ”protestanten” genoemd! Die naam hebben wij te danken aan een aantal leden van de rijksdag van Spiers in Duitsland in 1529. Toen de rechten van de aanhangers van de Reformatie beknot dreigden te worden, dienden zij daartegen een ”protestatio” in. Zij schreven: „Wij protesteren en betuigen openlijk voor God dat wij niet kunnen toestemmen in iets dat tegen Gods Woord ingaat.” Dat is een christelijk protest: een getuigenis, een belijdenis. Dat zijn protestanten: mensen die ergens voor getuigen, in onze situatie voor de heilzame wet van God, Die goed is voor alle mensen. En daarbij gaat het ook vandaag om de handhaving van Gods wet en daarin Zijn eer, en daarnaast om de oudere naaste en de kwetsbare naaste.

Hadden de mannen van 1529, de eerste ”protestanten”, dat eigenlijk wel mogen zeggen? Niemand van ons die daaraan zal twijfelen. Gaat het vandaag ook niet over iets dat „tegen Gods Woord ingaat”? Nou en of, zult u zeggen! Past ons dan niet dezelfde houding? Of zijn wij zover van onze eigen wortels vervreemd?

Kijkt u behalve naar de geschiedenis ook nog even in Gods Woord. Neem slechts een boek als Daniël in het Oude en Handelingen in het Nieuwe Testament! Let eens op de houding van de vrienden van Daniël in hoofdstuk 3: Als ze rechtop staan te midden van al die groten die buigen voor het beeld van Nebukadnezar, als ze rechtop blijven staan voor de koning, zijn zij dan geen echte ”protestanten”? En Daniël zelf na het gebod van de koning ten aanzien van het gebed? Is het geen waardige protesthouding als hij niet wegkruipt in een afgesloten achterkamertje, maar publiekelijk in zijn opperzaal de Heere zoekt?

En let eens op de apostelen en hun houding tegenover de maatregelen van het sanhedrin. Midden onder het volk staan zij op het tempelplein. Zij spreken daar de woorden van het leven. Waarom? Omdat zij niet kunnen en niet mogen zwijgen. Zou de Heere het ook van ons kunnen vragen in deze tijd om te protesteren? Laten wij ons niet te gemakkelijk van die vraag afmaken.

En het gebed dan? Morgen is het biddag. De bijbelboeken die ik noemde laten duidelijk zien wat het geheim van die protestanten was. In een gedurig en ootmoedig smeekgebed zochten zij bij de Heere kracht om staande te blijven en wijsheid om te doen wat hun hand vond om te doen. Dat is de weg: eerst biddag en dan naar buiten. Vanuit de binnenkamer! Wie weet, God mocht Zich wenden!

Ds. J. Westerink, christelijk gereformeerd predikant in Utrecht