Voornamen

Het gebruik van voornamen is in. Zelfs in kringen waar aanvankelijk nog meneer en mevrouw werd gezegd, is dit veranderd in Wim en Clazien. Docenten voor de klas en predikanten in een gemeente doen aan deze verandering mee.

„Zeg maar gewoon Piet.” Ik zal daar geen waardeoordeel over uitspreken, ook al kunnen we een dergelijke ontwikkeling niet los zien van de intermenselijke verhoudingen in het algemeen.

De laatste tijd kom ik het steeds meer tegen dat mensen zich alleen met hun voornaam voorstellen. Niet alleen telefonisch, maar ook in de persoonlijke contacten van alle dag. Ik bracht mijn jongste zoon naar de peuterspeelzaal en de juffrouw stelde zich voor als Helga. Tot op heden weet ik niet hoe ze verder heet, want alle informatiebriefjes worden steevast ondertekend met „juffrouw Helga”.

Ambulancebroeder
In veel gevallen is het noemen van alleen de voornaam geen probleem. Het schept zelfs een zekere mate van vertrouwelijkheid. Onlangs kwamen ambulancebroeders een bewoonster van het verpleeghuis waar ik werk ophalen om haar naar het ziekenhuis te brengen. Een van de broeders gaf mevrouw een hand en stelde zich voor: „Ik ben Eric, ik ga u naar het ziekenhuis brengen.”

Ook bij bedrijven of instellingen melden veel medewerkers zich alleen met de voornaam. „Met chirurgie-zuid, met Carla.” „Met de Rabobank, met Anneke.” Carla en Anneke zullen heus wel een achternaam hebben, maar die blijft onvermeld.

Recent kwam ik er achter dat het niet noemen van een achternaam ook nadelen heeft. Ik had telefonisch met „Carla van de chirurgie-zuid” gesproken. Even later moest ik haar terugbellen. Toen bleken er meer Carla's te werken. In dat geval zou de achternaam het zoeken vergemakkelijken.

Soms leidt het noemen van alleen de voornaam tot vervelende misverstanden. Dat overkwam mij onlangs en daarmee had ik tegelijk het onderwerp voor deze column.

Vanwege het kerkenwerk ga ik één avond per week op huisbezoek. Twee bezoeken worden na elkaar gepland en de afspraak wordt een week van tevoren gemaakt. Dit wordt gedaan aan de hand van een kaart waarop staat vermeld wanneer betrokkenen voor het laatst huisbezoek hebben gehad en wat er tijdens dat bezoek is besproken. Beknopt zijn de antecedenten van de familie of personen op de kaart weergegeven.

Ik was bezig met afspraken maken. Het eerste bezoek was geregeld. Daarna belde ik het gezin waar ik het tweede bezoek wilde afleggen. Ik noem ze maar even de familie Jansen. Ik belde het telefoonnummer dat op de kaart stond en hoorde een paar tellen later „Met Inge.” Mevrouw Jansen heet blijkbaar Inge. Ik meldde mezelf als ouderling van de Ichthuskerk en vertelde dat het alweer twee jaar geleden was dat de familie huisbezoek had gehad. „Dat zou kunnen”, zei Inge. „Is het goed dat we (de mede-ambtsdrager en ik) volgende week bij u op bezoek komen?” was mijn vraag. Inge vond het goed en de afspraak werd gemaakt.

Andere Inge
Wat schetst mijn verbazing, toen ik een week later voor de deur stond, toen meneer en mevrouw Jansen helemaal niets wisten van dit huisbezoek. Mevrouw ontkende mij gesproken te hebben. „Ja maar”, zei ik tegen mevrouw, „ik heb u toch aan de lijn gehad?” Ik begon aan mezelf te twijfelen.

Toen kwam de aap uit de mouw. Mevrouw Jansen blijkt helemaal geen Inge te heten. Het telefoonnummer dat ik gebeld had, bleek hun oude nummer te zijn, dat blijkbaar door de PTT alweer was uitgegeven. Ter plekke heb ik het nummer weer gedraaid. En weer kreeg ik Inge aan de lijn. Het misverstand werd opgelost. Inge bleek bij een andere wijkgemeente te behoren en had het vreemd gevonden dat ze vanuit de Ichthuskerk huisbezoek zou krijgen. Ze heeft dit bezoek niet meer gehad. De lezer zal begrijpen dat ik voortaan eerst naar achternamen vraag. En misschien willen lezers die zich alleen melden met hun voornaam, ook hun achternaam noemen.

Nu zit ik persoonlijk nog met een probleempje. Ik meld mijzelf voor de telefoon altijd met mijn achternaam: „Met Teeuw.” Niet zelden wordt dit opgevat als „met Theo.” Zelfs achternamen geven nog misverstanden.

Drs. A. A. Teeuw, verpleeghuisarts in Ridderkerk