Vergaarbak van
wanorde en geschreeuw

Luisteren naar Eminem valt te vergelijken met bungee jumpen aan een lang elastisch koord. Nog erger zelfs, vindt Johan Vreugdenhil. Het beluisteren van de Amerikaanse popster, die berucht is wegens drugsgebruik, extreme uitspraken en talloze rechtszaken wegens smaad en gewelddadigheden, komt neer op een gevaarlijke flirt met de duivel.

Om het voorzichtig te stellen, over Eminem lopen de meningen uiteen. De 28-jarige Amerikaan is een ”rapper”, iemand dus die zich bezighoudt met ritmische vertellingen op muziek. Voor zijn fans is er geen reden tot twijfel. Eminem is hun held. Met reden zegt hij dat zijn onmiskenbaar opruiende en beledigende songs een gevoelige snaar raken bij degenen „die weinig te verliezen en alles te winnen” hebben. „Ik geloof dat een heleboel mensen zich in mijn rotzooi kunnen herkennen, blank of zwart, het maakt niet uit. Iedereen moet wel eens wat ellende meemaken, of het nu ingrijpend is of niet. Iedereen komt op het punt waarop je zegt: „Het maakt mij allemaal geen barst uit.”

Dat een flirt met zo'n rapper mogelijk is, komt omdat God mensen niet altijd direct straft. Het geeft een kick te kijken hoe ver je kunt gaan. Maar hoe lang het ook zonder gevaar schijnt te zijn, eenmaal loopt het een keer goed mis. Dat zou geen verrassing moeten zijn. Ieder mens weet in het diepste van zijn wezen dat hij of zij voor God zal verschijnen.

”Beroemd, geliefd, genadeloos en verschrikkelijk boos, een bad boy”, zijn een paar trefwoorden waarmee een Duits blad Hit Eminem in een paar woorden trefzeker neerzet. ”Gevierd en verguisd”, meldt een Nederlands ochtendblad. Waar kun je eigenlijk meer over de muziek van zo'n man te weten komen? Ik heb de stoute schoenen eens aangetrokken, en ben op weg gegaan op zoek naar de wereld van Marshall Mathers, zoals de echte naam van de zanger luidt.

Trance
Bijzonder lang hoefde ik niet eens te zoeken. Eigenlijk was het heel gemakkelijk. Combineer muziek met een plaats waar heel weinig tot niets over de Heere is te vinden, en je belandt in de Free Record Shop. Even later stapte ik dan ook over de drempel van deze muziekzaak. Biddend om bescherming tegen de besmetting van de muzieksoort die daar rijen lang in bakken ligt uitgestald, stond ik met een koptelefoon op te luisteren naar in Amerika en ver daarbuiten bekende vloeken, vieze woorden, grove taal en smerige geluiden. Ze zijn ongeschikt hier te worden weergegeven.

De begeleiding van Eminems teksten bestaat meestal uit monotone muziek. Weinig melodie dus. Daarin zijn allerlei ”samples” verwerkt. Samples zijn digitaal opgenomen stukjes geluid. Die kunnen echt van alles inhouden; het is maar net wat er in een duivels brein kan opkomen. Zoals te doen gebruikelijk dienen de muziekinstrumenten er vooral toe een sterke ”beat” (ritme) in de muziek te krijgen.

Alles bij elkaar vormt dit een vergaarbak van wanorde en geschreeuw. Althans, als we naar bijbelse normen rekenen. Veel jongeren die met genoegen naar Eminem luisteren, zullen daar een andere kijk op hebben.

En toch spreken Filippenzen 4:8 en 9 duidelijke taal: „Voorts, broeders, al wat waarachtig is, al wat eerlijk is, al wat rechtvaardig is, al wat rein is, al wat liefelijk is, al wat wel luidt, zo er enige deugd is, en zo er enige lof is, bedenkt datzelve; hetgeen gij ook geleerd, en ontvangen, en gehoord, en in mij gezien hebt, doet dat; en de God des vredes zal met u zijn.”

Stuk voor stuk zijn dat woorden waar Eminem met zevenmijlslaarzen omheen loopt, of die hij met de voeten treedt.

Wie lang naar het soort muziek luistert dat hij maakt, komt door de monotone eenvormigheid van het geluid in een soort trance. De luisteraar wordt gehersenspoeld. Ik zou het zo willen stellen: de antichrist wordt als het ware in de luisteraar geplant en begint voorspoedig te groeien op de voedingsbodem van Eminems muziek.

Donker
Hoe kan het dan toch dat een man die zulke grove beledigingen en vloeken uitkraamt zo beroemd kan worden? Is het misschien omdat de gevallen mens lust heeft gekregen om te zondigen? Deed zondigen maar pijn! Veel zonden worden als heerlijk ervaren. Het is toch allemaal niet zo erg, menen we stiekem. Totdat de Heere ingrijpt, en ons door Zijn Heilige Geest overtuigt van zonde, gerechtigheid en oordeel. Dan gaat de zonde zeer doen, vreselijk zeer.

Pas dan ga je doorleven wat het de Heere Jezus heeft gekost te moeten lijden voor de zonden van Zijn kinderen.

Toen ik genoeg had geluisterd naar Eminem ben ik naar buiten gegaan. Het winkelmeisje liet weten dat zijn cd de snelst verkochte van dit moment is.

In de winkelstraat heb ik een paar vraaggesprekjes gehouden met jongeren tussen 12 en 19 jaar oud. Of ze wel eens van Eminem hadden gehoord? Natuurlijk, dat hadden ze allemaal. De meesten hadden hem vaak op televisie gezien, velen hadden zijn cd in bezit. „Hij is zó cóól”, zei de één. Een ander: „De teksten zijn wel wat erg, maar ja, iederéén luistert ernaar. Dan wíl je niet achterblijven.”

Nu is popmuziek niet alleen een kwestie van horen, maar ook van zien. En ook in dat opzicht valt er wat te vertellen. Zo zijn de videoclips van Eminem vaak heel donker. Op een van zijn cd's staat hij vastgebonden aan kettingen afgebeeld. Op deze wijze maakt hij zelf duidelijk waaraan hij vastzit.

Daarmee wordt weer eens huiveringwekkend duidelijk dat de radio en televisie poorten zijn waardoor de duivel rechtstreeks toegang heeft tot ons hart, onze geest en onze ziel. Via deze kanalen besmet hij ons met de meest vreselijke gruwelijkheden. Hoe krachtig de duivel werkt, blijkt uit de muziek van Eminem. Na het beluisteren van de muziek van deze man heb je echt geen zin om eens ernstig in de Bijbel te gaan lezen, of de Heere ootmoedig te smeken om een zegen over je leven.

Barmhartig
Kenmerkend staaltje van de destructieve boodschap van Eminem is zijn optreden begin deze maand in Ahoy (Rotterdam). Met mij valt niet te spotten, is zijn uitstraling. Terwijl de zaallichten doofden, kwam een videoscherm tot leven met beelden van twee vrienden die in een overmoedige bui bij de rapper gingen inbreken. Prompt betrapte de beroemde bewoner beide booswichten.

Op het moment waarop Eminem zijn belagers met een kettingzaag te lijf wilde gaan, werd het beeld zwart en lichtte het podium op. En daar stond de gevierde rapper himself, gekleed in overall, stoere blote armen met tatoeages, veiligheidsmasker op en gewapend met het ronkende gereedschap. Gereed voor de aanval.

Lieve ouders van jeugd van wie u vaak niet kunt geloven dat ze naar zulke troep luisteren en kijken, laat aan uw kinderen zien en merken dat u een kinderlijk afhankelijk leven mag hebben met de Heere. Laat toch zien hoe heerlijk het leven met de Heere is, als u door genade mag weten een kind van God te zijn. Maak ze jaloers met een heilig leven, laat ze u vaak knielend voor de Heere mogen vinden, in plaats van zappend voor de buis. Als ze bij u een oprechte walging mogen opmerken over al die zaken die voor God niet kunnen bestaan, worden ze misschien aan het denken gezet.

En Eminem? Zou hij te zondig zijn? Gelukkig, daarover gaan wij mensen niet. Ook een rapper kan zaligmakend geloof ontvangen. Sla er daarover maar eens de geschiedenis van de goddeloze koning Manasse op na. Ondoorgrondelijk is de barmhartige liefde van de Drie-enige God.

De auteur heeft gewerkt als popmuzikant en verzorgt lezingen over housemuziek.