Forum 9 december 2000

Boren in de Biesbosch
moet kunnen

Minister Jorritsma van Economische Zaken heeft de NAM deze week opnieuw en met onmiddellijke ingang vergunning verleend voor het uitvoeren van proefboringen naar gas in de Biesbosch. Verder heeft zij beroep aangetekend tegen de uitspraak van de Bredase rechtbank, die de eerste vergunning op 8 november nietig had verklaard. Boren in het rustige natuurgebied de Biesbosch moet kunnen.

Hans Jansen, voorlichter van de NAM, wil eerst wat rechtzetten. „De boringen bij de Biesbosch zijn geen initiatief van de NAM. Zij zijn een gevolg van een kabinetsbesluit. Dat heeft besloten tot een zogenoemd kleineveldenbeleid. Dat betekent dat Nederlands strategische reserve de gasvoorraad in Groningen wordt. Om in de gasbehoefte te voorzien, zullen kleinere velden worden ontwikkeld. Het veld bij de Biesbosch is er daar een van. De NAM is dus eigenlijk alleen maar uitvoerder van een politiek besluit.” Daarnaast geeft Jansen aan dat het afgeven van de vergunning voor de proefboring nog niet betekent dat er nu grote boortorens in de Biesbosch komen. „Dat beeld is wel ontstaan. De toestemming wil allereerst alleen maar zeggen dat de NAM het alleenrecht heeft gekregen op onderzoek en proefboringen in de Biesbosch. In overleg met allerlei betrokken gemeenten en instanties gaan we nu kijken hoe dat het beste kan worden aangepakt. Vaststaat dat wij dit vanaf de 'zijlijn' gaan doen. Schuin boren onder de Biesbosch dus.”

In het kamerdebat van deze week gaf minister Jorritsma van Economische Zaken aan dat zij niet anders kon dan een proefboring toestaan. „Een proefboring is wettelijk toegestaan, er mag pas gewonnen worden als onomstotelijk vaststaat dat het natuurgebied geen schade ondervindt. Deze parel mag niet worden aangetast.” Jorritsma vindt dat er keiharde garanties nodig zijn tegen de aantasting van de Biesbosch. „De regering heeft in de vergunning voor de NAM opgenomen dat de booractiviteiten in overeenstemming moeten zijn met de Habitat- en Vogelrichtlijn.” Deze schrijven voor dat gasboringen eerst „passend beoordeeld” moeten worden op de gevolgen voor de natuur.

Volgens burgemeester J. Elzinga van Drimmelen komt het voorlopig nog niet van de proefboringen. „De NAM zit nog maar aan het begin van het traject. Het hele desbetreffende gebied ligt in onze gemeente. Ons bestemmingsplan laat echter geen enkele boring toe. In het overleg met de NAM zullen wij een dikke vinger in de pap hebben. Gelukkig gaan wij zelf nog over alles wat met ruimtelijke ordening in onze gemeente te maken heeft.” Elzinga wijst ook nog op het debat dat volgende week plenair in de Kamer zal worden gevoerd. „Alle partijen, behalve de VVD, waren deze week verbolgen over de manier waarop de vergunning tot stand is gekomen. Daarover zullen volgende week nog harde noten gekraakt gaan worden. Over wat er daarna gebeurt, is nog weinig te zeggen. Wel vinden wij het een opsteker dat de boringen in ieder geval niet ín het natuurgebied zullen plaatsvinden, maar dat ernaar toe geboord zal worden.”

Voor Rini Gielis, secretaris van het Overlegorgaan Nationaal Park de Biesbosch breekt een spannende tijd aan. „Wij kijken uit naar het kamerdebat van volgende week. Wij hebben tot nu veel aandacht voor de Biesbosch gevraagd bij de politieke partijen. Uit de commissievergadering van deze week blijkt dat dat niet vruchteloos is geweest.” Dat de partijen toch de vergunning van Jorritsma niet konden blokkeren, betreurt Gielis. „Als dat wettelijk niet te voorkomen is, dan is dat zo. Wel hopen wij dat in de vergadering van volgende week de minister op een andere manier tegengehouden kan worden.” Volgens Gielis kan dit op twee manieren. „De partijen kunnen de minister vragen de uitvoering van het dossier uit te stellen en eerst de wet aan te passen. Een andere mogelijkheid is duidelijke regels op te stellen waaraan de NAM straks moet gaan voldoen. Het overlegorgaan zet dus in op twee sporen: een politiek en een juridisch. We zijn benieuwd welke van onze inspanningen verzilverd gaat worden.”

„Wij hebben er wel vertrouwen in als het straks met een boring tot een toetsing komt”, geeft districtshoofd Loonen van Staatsbosbeheer aan. „Voor ons zal dat een voldoende waarborg zijn in de afweging.” Het hoofd waarschuwt wel voor verdraaiing van de feiten. „Van bijvoorbeeld de verwachte bodemdaling weten wij nu nog niets. Wij moeten ervoor uitkijken dat bij gebrek aan kennis de emoties niet de boventoon gaan voeren. De maatschappelijke onrust over boren in natuurgebieden speelt ons echter wel in de kaart.” Voor mogelijke horizonvervuiling door de boorinstallaties is Loonen niet bang. „Dat ligt een beetje aan de plek waar het gas zit. Een installatie bij de PNEM-centrale bij Raamsdonkveer zal gewoon niet opvallen.”

„De Biesbosch is aangemeld als een gebied dat valt onder de werking van de Habitat- en Vogelrichtlijn. Dat heeft onder andere als gevolg dat nieuwe ingrepen in het gebied alleen mogelijk zijn als zij geen onevenredige schade toebrengen aan de waarden waar het gebied juist de aanmelding aan te danken heeft”, meent Annet Les van Natuurmonumenten. „Wij zijn van mening de minister die waarden onvoldoende heeft meegewogen. Als de minister vindt dat de huidige wetgeving haar daartoe niet voldoende mogelijkheden geeft, dan moet de wet maar worden veranderd.”

A. J. Coster