Forum2 december 2000

Nederland mist een
duidelijk imago

Door W. G. Hulsman
Nederland mist een duidelijk imago. Dat moet veranderen, staat in een advies aan de minister van Buitenlandse Zaken. Nederland moet niet langer het land van tulpen, klompen en molens zijn. De Deltawerken hebben ons land ook weinig uitstraling geven. Het rapport stelt dat Nederland zich moet presenteren als het land van de liberale, „eigentijdse” visies op ethische dilemma's –zeg maar homohuwelijk en euthanasie– en op milieugebied.

H. W. Schamp, secretaris van Nederlandse Vereniging van Klompenfabrikanten, maakt zich geen zorgen over de inhoud van het rapport. „Er zal niet veel veranderen. De klomp blijft. Uit de reacties en bestellingen die wij uit het buitenland krijgen, blijkt gewoon dat we in een behoefte voorzien. Elk jaar maken we 850.000 paar klompen. Dan heb ik het over draagklompen. Ongeveer 8 procent daarvan gaat naar het buitenland. Vooral Amerika en Japen. Mensen dragen graag klompen bij het wassen van de auto, op de camping, tijdens het werk in de tuin. En dan heb ik het nog niet eens over de miljoenen souvenirklompen die we maken en exporteren. Nee, ik geloof niet dat er veel zal veranderen. De klomp hoort bij Nederland.”

„Nederland is tulpenland en blijft tulpenland”, reageert mr. H. Westerhof, directeur van de Koninklijke Bond voor de Groothandel in Bloembollen en Boomkwekerijproducten. „We moeten er trots op zijn dat we zo'n duidelijk symbool hebben dat we goed kunnen verkopen. Ga eens in andere landen kijken: wat hebben die voor een symbool dat een duidelijke associatie met hun land oproept? Neem Japan of de Verenigde Staten. Het hoeft van mij ook niet per se een gebouw te zijn dat een land symboliseert. Frankrijk heeft zijn Eiffeltoren, maar Japan en de Verenigde Staten hebben niet zoiets. De tulp doet het gewoon goed, laten we dat dan zo houden. We exporteren jaarlijks voor 1,4 miljard gulden aan bloembollen. Tulpenbollen maken daar het grootste deel van uit. En hoe moet je ethische waarden als product verkopen?”

Drs. W. C. G. Voûte-Droste, lid van de Tweede Kamer voor de VVD, bracht het advies aan het ministerie van Buitenlandse Zaken deze week ter sprake tijdens haar inbreng in het debat over de begroting van Economische Zaken. „Het sterke imago van onder meer de tulp moeten we niet zomaar weggooien. We moeten de positie van die echt Nederlandse producten uit de oude economie juist versterken. Dat kan door ze te verbinden aan de nieuwe economie. Ik heb ongeveer twee jaar geleden aan de vereniging van klompenmakers eens voorgesteld hun product via internet te gaan verkopen. En kijk nu maar eens op www.woodenshoes.nl. Een heel leuke site. Mensen van over heel de wereld kunnen daar klompen op maat bestellen. Een goed voorbeeld van zo'n koppeling tussen de oude en de nieuwe economie. Daarnáást mag Nederland zich van mij best als liberaal land profileren. Maar dat wil ik breder trekken dan alleen homohuwelijk en euthanasie. Nee, we zijn een land waar burgers veel verantwoordelijkheid en keuzevrijheid hebben. Dat is al eeuwen zo. Dat mag bekend zijn.”

Paul van Gessel van het Nederlands Bureau voor Toerisme, dat ons land in het buitenland verkoopt denkt er niet over de tulp af te schaffen. „Ik heb het rapport gezien. Alle ondervraagde personen vinden de tulp en de klomp erg sterke symbolen. Dat Nederland zich zou moeten neerzetten als progressief, liberaal land is slechts een advies van de onderzoeker, maar niet gebaseerd op gegevens. Laten we die tulp niet wegdoen. Het is een sterk product. De tulp is niet oubollig. De tulp is voor Nederland wat de kangoeroe voor Australië is. Er zijn veel landen te noemen die helemaal geen specifiek eigen product hebben. Verder is het vooral de communicatie die het doet. Het Nederlandse paviljoen op de wereldtentoonstelling Expo 2000 was mede door het goede verhaal erachter een succes. We hebben ons daar gepresenteerd als een innovatief land. Communicatie is bijvoorbeeld ook belangrijk nu Nederland het eerste land ter wereld is dat euthanasie toestaat. Dat moet je goed communiceren. In het buitenland staat ons land bijna nooit in de krant, maar als journalisten opeens dit nieuws onder ogen krijgen, schrikken ze. Wij moeten ze dus van tevoren al inlichten, dan begrijpen ze het beter en schrikken ze minder, waardoor ze een beter beeld van Nederland geven”, aldus het hoofd van de afdeling beleid en ontwikkeling.

Een gast bij de Evangelische Omroep op Radio1 antwoordt op de vraag wat het beste nieuwe symbool voor Nederland zou kunnen zijn: „De hark, dat lijkt me nu een mooi symbool voor Nederland. We wonen immers in een volledig aangeharkt landje.”

„Met het afschaffen van de tulp, de klomp en de kaas schieten niets op”, reageert J. van Wissen, hoofd externe relaties bij het Nederlands Centrum voor Handelsbevordering fel. „We moeten het oude imago bewaren. Dat is een zuiver imago en dat moeten we niet veranderen. Tulpen, klompen en kaas brengen nog altijd veel inkomsten met zich mee. Denk eens aan het toerisme. Hoeveel toeristen komen er niet naar Nederland voor de Keukenhof in Lisse? Hoeveel bezoeken niet de kaasmarkt in Alkmaar of gaan naar Volendam? Nee, het is onzin die symbolen te vervangen. We kunnen wel ons meer gaan presenteren als het ICT-centrum van Europa en we zijn goed in dienstverlening. Laten we dat maar accentueren. Het ene doen en het andere niet nalaten.”