Financiën en Economie 15 december 1999

Boeren kritiseren testen biozaden

Internationale klacht
tegen Monsanto

Van onze correspondent
NEW YORK – Een groep Amerikaanse en Franse boeren beschuldigt het bedrijf Monsanto ervan biogenetisch gemanipuleerde zaden internationaal onvoldoende getest te hebben. Daardoor weigeren buitenlandse markten deze bioproducten, zodat de boeren miljoenen dollars aan export mislopen.

De klagers beweren niet dat de bioproducten gevaarlijk zijn voor menselijke consumptie. Er is alleen te weinig getest. De afnemers hebben de producten van Monsanto gekocht in het vertrouwen dat die in binnen- en buitenland aanvaard zouden worden. Dat blijkt niet het geval. In Europa, in Azië en ook in steeds meer Zuid-Amerikaanse landen worden bioproducten of voedingsmiddelen waarin deze producten zijn verwerkt, geweigerd.

Monsanto's advocaat Jack Watson wijst dit verwijt van de hand. „Ons bedrijf besteedt miljarden dollars aan onderzoek naar de veiligheid van al onze producten.” Hij zegt bereid te zijn Monsanto's beleid toe te lichten bij wie het maar horen wil, „zelfs bij een rechter.”

De klacht van de boeren werd ingediend bij de districtsrechtbank van Washington. De klagers stellen overigens niet alleen Monsanto's beleid in Amerika, maar wereldwijd ter discussie. Hun tweede klacht is dat het bedrijf zaden verkoopt „in licentie.” Die licentie verbiedt hen de zaden opnieuw te gebruiken. Daarmee creëert Monsanto een kartel. Dat is volgens de klagers in strijd met de Amerikaanse antitrustwetgeving.

Er zijn elf advocatenbureaus betrokken bij de aanklacht. Het gaat hierbij om een zogeheten ”class action lawsuit”. Dat is een klacht waarbij andere partijen zich kunnen aansluiten. Volgens advocaat Michael Hausfeld kan de schade voor Monsanto „in de honderden miljoenen dollars lopen.” De klagers richten zich specifiek tegen Monsanto. Andere bedrijven die bioproducten op de markt brengen zoals DuPont, Pioneer, Dow Chemical en Novartis, worden wel „medeverantwoordelijk” genoemd voor de schade van de boeren, maar zij worden niet aangeklaagd.

Antibiogroepen zoals de Amerikaanse Stichting voor Economische Ontwikkelingen steunen de aanklacht. „Dit gaat niet alleen om economische schade, maar om de toekomst van heel onze landbouw”, zo meende voorzitter Jeremy Rifkin van de stichting.