Financiën en Economie 8 september 1999

Positie De Telegraaf lijkt interessante zaak voor NMa te worden

Wegener groeit groot in de regio

Door Bea Versteeg
AMSTERDAM – „Iemands goud is maar één keer te koop”, weet bestuursvoorzitter J. C. Houwert van Wegener Arcade. Het Apeldoornse uitgeversconcern aarzelde geen moment toen VNU zijn dagbladenpoot in de etalage zette. Binnen drie weken was de deal beklonken. „Wat goed is, komt snel”, oordeelt bestuursvoorzitter J. Brentjens van VNU.

Wegener Arcade is in elf jaar uitgegroeid van een kleine speler tot een dominante partij op de regionale dagbladenmarkt. In 1988 ging de uitgever met als belangrijkste dagblad wat toen nog heette de Nieuwe Apeldoornse Courant samen met de Zwolse concurrent Tijl. Drie jaar later fuseerde Wegener Tijl met de Oostelijke Dagbladen Combinatie (onder andere Twentsche Courant, Tubantia). Het marktaandeel kwam daarmee op 12,8 procent. De overnamehonger was niet gestild. De Sijthoff Pers (Haagsche Courant) en de Provinciale Zeeuwse Courant (PZC) zouden in de loop van de jaren volgen.

Marktaandeel
Tot gisteren stond de teller van het marktaandeel op 15,7 procent. Dankzij de deal is dat 28,6 procent geworden. Dagelijks rollen er 1,2 miljoen dagbladen van de Wegener-persen. Daarmee is het Apeldoornse concern bijna even groot als de Perscombinatie (Algemeen Dagblad, NRC Handelsblad, de Volkskrant, Trouw, Het Parool) en De Telegraaf. Deze twee krantenbedrijven geven ook een paar regionale titels uit. De Telegraaf heeft zich op die markt versterkt door De Limburger van Wegener te kopen.

De positie van De Telegraaf in de dagbladwereld is voor de Nederlandse Mededingingsraad (NMa) een heel interessante. Het marktaandeel van de Amsterdamse krantenuitgever zit door de aankoop van De Limburger op 29 procent. In Limburg had De Telegraaf al het Limburgs Dagblad in zijn bezit. In deze provincie krijgt het nu een monopoliepositie. Daarnaast heeft het concern een belang van 20 procent in Wegener Arcade. De invloed op de regionale krantenmarkt is dus veel groter.

De alleenheerschappij in een bepaalde provincie kent Wegener ook. In Gelderland heeft het op de Barneveldse Krant na alle dagbladen in handen. In Overijssel heeft het geen concurrenten. Het enige gebied waar de grote landelijke drie het niet voor het zeggen hebben is het noorden. Daar is de Noordelijke Dagbladcombinatie met een marktaandeel van 6,82 procent de grote regionale speler. In dit concern heeft Wegener overigens een belang van 12,5 procent.

Grootste overname
De verkoop van de VNU-dagbladen aan Wegener is volgens Houwert de „grootste overname ooit in de Nederlandse dagbladwereld.” Bij de vorige herschikking van de krantenmarkt, de verkoop van de Dagbladunie (Algemeen Dagblad en NRC Handelsblad) aan de Perscombinatie, ging het om 865 miljoen gulden. Wegener Arcade legt 1,8 miljard gulden voor de VNU-kranten op tafel.

Van De Telegraaf ontvangen de Apeldoorners 400 miljoen gulden voor De Limburger. Daarnaast legt het Amsterdamse concern een nog onbekend bedrag op tafel voor nieuwe aandelen Wegener. Door mee te doen met de emissie, waarmee de overname voor een deel wordt gefinancierd, houdt De Telegraaf een belang van 20 procent in Wegener Arcade.

Door de geografische verdeling van de regionale kranten over drie concerns is de concurrentie op deze markt bijna verdwenen. Houwert vindt dat een goede zaak. Het biedt de uitgevers de kans veel samen te werken en kosten te besparen. Zij doen dat al bij de advertentiewerving, waar de krachten zijn gebundeld in Regiopers. De concerns zijn volgens de Wegener-topman groot genoeg om buitenlandse kapers op de kust te kunnen weren.

Als voordeel voor de Wegener-kranten ziet hij dat ze gezamenlijk nieuwe ideeën kunnen ontwikkelen. Houwert vindt dat zijn bladen moeten komen met een antwoord op de magazines zoals die afgelopen zaterdag bij de Volkskrant en het Algemeen Dagblad zijn verschenen. Hij meent dat ze zelfs „eerste stappen moeten zetten” door met nieuwe dingen te komen die de andere kranten nog niet hebben. Voor dit soort zaken is nu meer geld beschikbaar. De nieuwe activiteiten zullen ook „leiden tot meer werk”, waardoor Houwert banenverlies nagenoeg uitsluit.

Muziek
Voor de muziek is in het nieuwe Wegener Arcade geen plaats meer. De positie van deze activiteiten wordt heroverwogen, wat waarschijnlijk verkoop ervan betekent. De muziekactiviteiten, het uitgeven van cd's, draaiden al een paar jaar slecht. Houwert denkt niettemin deze met winst van de hand te kunnen doen. „Het gaat meer om de artiesten en de rechten dan om het resultaat dat wordt geboekt.”