Kantoorgigant na „verstandshuwelijk”

AMSTERDAM – De fusie tussen de kantoorinrichters Ahrend en Samas levert het grootste bedrijf in Europa op het gebied van kantoorinrichting en -benodigdheden op. Verdere expansie moet nu versneld van de grond komen.

De stoot voor het samengaan werd gegeven door de concentratie die overal in Europa bij klanten, leveranciers en concurrenten plaatsheeft. „Een verstandshuwelijk”, aldus Ahrend-topman J. Koenders gisteren.

De combinatie, die verdergaat onder de nieuwe naam Ahrend-Aspa, heeft een jaaromzet van ƒ 3,3 miljard en telt ongeveer 8200 werknemers. De beurswaarde bedraagt meer dan ƒ 1 miljard. Voor de kosten van de fusie wordt een voorziening van ƒ 55 miljoen getroffen.

Carrièremogelijkheden
Koenders en zijn Samas-collega J. de Mos spreken van een „intelligente fusie” die voor alle betrokkenen goed is. Niet alleen voor de aandeelhouders, maar ook voor het personeel. Zij krijgen meer carrièremogelijkheden. Gedwongen ontslagen zijn niet voorzien. Gezien de groeiplannen denkt De Mos, die de leiding over de nieuwe combinatie krijgt, eerder meer mensen nodig te hebben.

Het samengaan is op basis van gelijkwaardigheid. Op het gebied van kantoorinrichting is Ahrend-Aspa, dat in Amsterdam zijn hoofdkwartier krijgt, met een omzet van bijna ƒ 2 miljard met afstand marktleider in Europa. In kantoorbenodigdheden staat het bedrijf op de vierde plaats met een omzet van ƒ 1,3 miljard. Nederland loopt in de concentratie duidelijk voorop. De nummer drie in Europa in kantoorbenodigdheden is het eveneens Nederlandse Bührmann.

Kostenbesparingen
De beide kantoorinrichters verwachten door de fusie flinke kostenbesparingen te kunnen bereiken. In het eerste jaar gaat het om tussen de ƒ 22 miljoen en de ƒ 33 miljoen. Binnen drie jaar lopen de voordelen op tot jaarlijks ongeveer ƒ 55 miljoen. De helft van de besparingen komt uit inkoopvoordelen.

Ahrend-Aspa richt zich de komende jaren op het versterken van de marktposities in Europa. De divisie kantoorinrichting streeft naar verbetering van de winstgevendheid. De afdeling kantoorbenodigdheden beoogt daarnaast een sterke groei, zowel autonoom als door acquisities. De verdubbelde beurswaarde moet hier een steun in de rug zijn.

Het Amsterdamse Ahrend kampt het laatste jaar met tegenvallende resultaten. De invoering van een IT-project eind vorig jaar kostte meer dan voorzien. Ook lijdt de Duitse afdeling verlies. Mede daardoor publiceerde Ahrend in augustus een 7 procent lagere nettowinst. Bij Samas uit Baarn ging het beter. Over het vorige boekjaar wist dit concern nog een forse winststijging te noteren.

De Mos denkt niet dat het zware marktgewicht van Ahrend-Aspa problemen zal opleveren bij mededingingsinstanties. Er is nog genoeg concurrentie. Mocht de NMa toch opmerkingen hebben, dan is men bereid tot „enige concessies.”

Ahrend en Samas proberen al langer vorm te geven aan hun Europese expansie, met zeer wisselend succes. Een handicap was daarbij de lage verhandelbaarheid van de aandelen, die de stukken als ruilobject minder aantrekkelijk maken.

Vooral door de komst van de euro raakten de kleinere bedrijven op de Amsterdamse beurs steeds sterker in de vergetelheid. De institutionele beleggers vestigden hun aandacht vooral op de zwaargewichten in Europa. Veel kleinere bedrijven, waaronder Ahrend en Samas, raakten ondergewaardeerd. Het gevolg was dat overnemingen vaak contant moesten worden gefinancierd.

Bij Ahrend en Samas bleken acquisities ook niet altijd succesvol. Vooral het vooruitlopen op een economisch herstel in Duitsland na de eenwording bleek soms een vergissing. Daardoor vertoonde de winstontwikkeling van beide concerns een wisselend beeld, wat de beurskoers ook al niet ten goede kwam.

Overval
Het meer dan een eeuw oude Ahrend kreeg juist in een tijd dat het in Duitsland niet zo lekker ging, nog eens te maken met een overval. In 1990 bleek het toenmalige Bührmann-Tetterode meer dan de helft van de aandelen te hebben verzameld. Door de uitgifte van preferente aandelen hield Ahrend de belager buiten de deur. Doordat de resultaten van Ahrend verslechterden, zakte ook de beurskoers in. Dat kostte BT veel geld. Pas in 1994 kwam aan de vijfjarige oorlogstoestand ten einde. Na de herplaatsing van de BT-stukken meldde Ahrend in advertenties opgelucht: Hierbij verklaren wij de jacht voor gesloten.

Ook het pad van het iets jongere Samas ging de laatste jaren niet altijd over rozen. Samas wist eind 1994 de hand te leggen op de grote Duitse kantoormeubelenleverancier Schaerf (2500 mensen). De transactie moest worden gefinancierd via een plaatsing van cumulatief preferente aandelen in Amsterdam. De begeleidende bank ING bleef met een flink deel van de stukken zitten en is nog steeds grootaandeelhouder.