„Ik beschik niet over
een kristallen bol”

Voor Baan is het erop of eronder. Volgende week dinsdag om 15.00 uur loopt het bod van Invensys (opnieuw) af. De Britten namen vorige week geen genoegen met 58 procent van de aandelen, zij willen 95 procent. Voor Baan Company reden om alle registers open te trekken om (ontevreden) aandeelhouders alsnog voor het overnameplan te winnen.

Bent u teleurgesteld over het percentage aangemelde aandelen?
Everaert: „Wij wisten dat dit geen gemakkelijk proces zou worden. Het is ook voor ons geen alledaagse kost. De banken hebben hun best gedaan, maar blijkbaar weten aandeelhouders onvoldoende waar en hoe ze hun stukken moeten inleveren. Vandaar onze intensieve mediacampagne.”

Is anderhalve week uitstel niet een beetje kort?
Everaert: „Je kunt een bedrijf als Baan, dat dagelijks miljoenen verliest, niet laten ronddobberen.”

Ruijter: „Invensys wil zo snel mogelijk aan de slag met Baan. In die zin staat er heel veel druk op het proces.” Ook ING is daarom de afgelopen dagen intensiever bewerkt, zo wil Everaert wel kwijt. Volgens Ruijter heeft „maatschappelijke druk” daarbij een rol gespeeld. Met succes. De bankverzekeraar besloot twee dagen geleden zijn pakket van ruim 5 procent toch maar aan te bieden. Everaert: „Zij hebben blijkbaar iets meer tijd nodig gehad om tot een beslissing te komen. Maar nu ze toch over de streep zijn, zeggen ze zelfs dat de door ons gekozen oplossing een van de betere is.”

Invensys kan nu aanspraak maken op ruim 63 procent van de aandelen Baan. Hoe groot schat u de kans dat de overname daadwerkelijk doorgaat?
Everaert: „Ik heb geen kristallen bol. Ik wacht gewoon dinsdag af. We zullen zien. Maar ik heb heel veel vertrouwen dat de zaak positief zal worden afgerond.”

Hoe spijkerhard de grens van 95 procent is voor Invensys, is een item waar ook het Baan-management nieuwsgierig naar is. Ruijter: „Dat was het laatste punt in de onderhandelingen, waarop ze niet hebben toegegeven. De signalen die ze afgeven, wijzen erop dat de grens van 95 procent serieus is. Invensys heeft ook met zoveel woorden gezegd dat het bereid is verlies te nemen op het pakket van 25 procent dat ze al hebben gekocht.”

De Veluwse automatiseerder staat er ronduit slecht voor. De voorlopige cijfers over het tweede kwartaal illustreren dat: 85 tot 95 miljoen dollar in het rood. Everaert: „Wat heet dramatisch. De situatie waarin Baan zich bevindt, is bekend. Daar komt nog bij dat we het bedrijf in zijn geheel aan Invensys moeten aanbieden. Daardoor kunnen we nog niet starten met ingrijpende kostenbesparingsprogramma's. Plus dat we te maken hebben met klanten die weliswaar geloven in de levensvatbaarheid van Baan, maar die wél even 25 juli afwachten om te zien of het bod tot een goed einde wordt gebracht.”

Is er sprake van een kopersstaking?
Ruijter: „Ik zou het terughoudendheid willen noemen. De omzet loopt hard terug, maar bedroeg de afgelopen drie maanden nog wel 70 tot 80 miljoen dollar. Geen staking dus.”

Welk gedeelte van de omzet komt van nieuwe klanten?
Ruijter: „Die cijfers heb ik nog niet precies, omdat we ons de afgelopen weken vooral op de jaarrekening hebben geconcentreerd. Maar het mag duidelijk zijn dat de teruggang in omzet voor een heel groot deel in licentieverkopen zit, die zijn gewoon laag geweest. Er waren wel wat nieuwe klanten, maar dan praat je over een paar miljoen dollar aan omzet en zeker niet over enige tientallen.” Everaert: „Aan de andere kant zijn er toch grote klanten geweest die de laatste weken hebben besloten Baan-software te nemen.”

Hoe moeilijk is het om uw personeel vast te houden?
Everaert: „In de softwarewereld is het normaal dat mensen zeer snel van baan verwisselen. In Amerika gebeurt dat zelfs om de elf maanden, maar bij ons gaat dat in de VS zelfs nog sneller. In Nederland en India daarentegen zijn onze mensen honkvaster dan gemiddeld. In mei verlieten wereldwijd ongeveer 180 personeelsleden ons bedrijf, maar we hebben er ook weer 120 kunnen inhuren. Als ik met de troepen praat, hoor ik telkens dat men vertrouwen heeft in de toekomst van Baan binnen de ISS-divisie van Invensys.”

Baan verloor rond de jaarwisseling wel zo'n tien topmanagers, onder wie topvrouw Mary Coleman en financieel topman Jim Mooney. Everaert: „Die werden gebombardeerd met aanbiedingen van dotcom-bedrijven waaraan wij niet konden of wilden meedoen. Maar op het niveau daaronder is het ons gelukt zo'n 130 managers aan ons te binden.”

Veel aandeelhouders zijn teleurgesteld in Baan. Nemen zij contact op?
Everaert: „Met mij niet in elk geval.”

Ruijter: „Er komen dagelijks telefoontjes binnen van aandeelhouders die willen weten wat ze moeten doen. Daar zijn ook beleggers bij die enorm teleurgesteld zijn vanwege het verlies dat ze lijden. Dat is helaas de realiteit.”

Verwijten aan het adres van de huidige Baan-top zijn onterecht, vindt Everaert. „Het team dat ik na 8 januari heb samengesteld werd opgezadeld met een lek schip. Dan kan Jan Baan in een recent RD-interview wel kritiek leveren, maar dat is me te gemakkelijk. Het huidige team moest niet alleen het tij keren, maar vooral het schip boven water zien te houden.”

Volgens Jan Baan vertoont u „te weinig leadership.”
Everaert: „Ik heb weinig zin om daarop in te gaan. Ik denk dat mijn team een fantastische prestatie heeft geleverd door Baan op dit punt te krijgen, en dat allemaal zonder centen. Als wij erin slagen Baan in zijn totaliteit over te dragen aan Invensys en zo vierduizend medewerkers een toekomst kunnen verzekeren, dan vind ik dat persoonlijk een goed resultaat.”

Hoe bedreigend is het dat sommige aandeelhouders uit boosheid hun stukken zeggen vast te houden?
Everaert: „We zien dat niet echt als een bedreiging, al weten we natuurlijk niet precies hoe groot die groep is. Maar als een zeer professioneel beleggingsinstituut als ING overstag gaat, is dat volgens ons een overtuigend signaal in de richting van kleine aandeelhouders.”

Ondertussen houdt de Amsterdamse organisatieadviseur Ernst Sonneveldt bij hoog en bij laag vol dat hij meer dan 19,6 procent van de aandelen vertegenwoordigt en dat hij met Baan en Invensys in gesprek wil over een alternatief reddingsplan. Op zijn website klaagde hij gisteren dat hij te weinig serieus wordt genomen.

Bij Baan bestaat er vooralsnog geen reden om hem als een echte gesprekspartner te beschouwen. Financieel directeur Ruijter heeft Sonneveldt één keer ontmoet, „omdat ik toch wel eens wilde zien wie die man is.” Dat gesprek heeft tot niets geleid. „De man heeft duidelijk geen plan. Verder blijft hij uiterst vaag over de groep die hij zegt te vertegenwoordigen. Wij hebben ook geen enkel bewijs dat dat inderdaad het geval is. Als hij formeel een blok van meer dan 5 procent zou vertegenwoordigen, zou dat in ieder geval bij de Amerikaanse beursautoriteiten (SEC) moeten worden gemeld. Dat is niet gebeurd. Al met al zijn de activiteiten van Sonneveldt erg vervelend, want hij creëert wel een stuk onzekerheid.”

.Was Jan Baans reddingsplan niet de moeite waard?
Everaert: „Hij heeft dat plan nooit met ons gedeeld. En het was ook niet aan mij om contact met hem op te nemen. Vanaf januari was het mijn plicht om alle vertrouwelijkheid in acht te nemen.”

Eén telefoontje kon er zelfs niet af? Jan Baan zegt dat hij de steun had van een aantal grote Baan-klanten, waaronder Boeing.
Everaert: „Dat zegt u.”

Dat zegt hijzelf.
Ruijter: „Jan Baan heeft zijn plan pas wereldkundig gemaakt op de dag dat Invensys met het bod kwam. Dat was voor ons ook een grote verrassing, want wij wisten zelfs niet dat hij met een paar van onze grote klanten had gesproken.”

Everaert: „Ik denk dat het meer een idee was van hem, maar dat er nooit iets concreets op tafel heeft gelegen. Eigenlijk zou je de vraag moeten omdraaien. Waarom is hij niet naar ons toe gekomen?”

Van een verstoorde verhouding tussen Pierre Everaert en Jan Baan wil de eerste niet horen. „Ik heb zeer veel respect voor Jan Baan als entrepreneur, als ondernemer en als vernieuwer.”

Rob Ruijter sprak eergisteren van een doorstartscenario in het geval dat Invensys afhaakt. Baan zou in sterk afgeslankte vorm door kunnen gaan. Waar haalt het bedrijf de centen daarvoor vandaan?
Everaert: „Dat is precies het probleem. Je moet uit respect voor de aandeelhouder een doorstartscenario hebben, maar het bedrijf zal daarbij ten minste tot de helft moeten worden gereduceerd. De grote vraag is echter of we daarvoor in de huidige situatie geld boven water krijgen. Dat zal uiterst moeilijk zijn. Baan binnen Invensys daarentegen is een heel ander verhaal. Heel wat positiever ook.”

Met name het behoud van de Baan-cultuur wil de interim-topman benadrukken. „Daar hebben we ons vanaf het begin hard voor gemaakt.” Volgens zijn financieel directeur is het van belang het „gereformeerde of op andere religies gebaseerde gedachtegoed” van de medewerkers te respecteren. „Anders loop je het risico dat ze weglopen. Dan zou Invensys dus veel geld hebben betaald voor niets.”

Ruijter vindt dat Baan-mensen staan voor hun principes. „Dat wordt door een deel van hen tot uiting gebracht door op zondag niet te werken. Maar diezelfde mensen staan door de week ook voor hun product, met dezelfde rigiditeit, zou ik haast zeggen. Misschien is vastberadenheid een beter woord. Maar deze mentaliteit heeft ons enorm geholpen.”

Meneer Everaert, hoe lang bent u nog topman van Baan?
Everaert: „Ik blijf in functie tot en met de laatste vergadering waar alle rekeningen getekend worden en alles geverifieerd is. Daarna zal ik een paar weken in een soort commissarisfunctie actief zijn. Aan het einde van die rit is mijn taak volbracht.”

Gaat dan de vlag uit?
„Ik ben gewend 3500 uur per jaar te werken. Ik heb nog steeds vier of vijf uitdagingen voor me liggen, vooral in de vorm van commissariaten. Daar heb ik de laatste tijd toch al weinig aandacht aan kunnen besteden.”

Stel dat de deal met Invensys afketst, bent u dan beschikbaar om de kar nog langer te trekken?
„Ik ben 100 procent beschikbaar. Mocht die ongelukkige situatie voor de deur staan, dan kan iedereen binnen Baan op me rekenen.”