Doorbraken


Doorbraken in de biotechnologie

Sinds Louis Pasteur ontdekte dat gisting veroorzaakt werd door micro-organismen, Gregor Mendel na experimenten met erwten zijn wetten over erfelijkheid opschreef en Hugo de Vries zijn teunisbloemen kruiste, is er veel gebeurd op het gebied van de biotechnologie en de genetica.

Dit onderdeel van het dossier Biotechnologie bundelt artikelen over grote wetenschappelijke doorbraken, zoals de beschrijving van DNA, de geboorte van Dolly en het Humaan Genoom Project.

1796 - Vaccinatie
Edward Jenner spuit het zoontje van zijn tuinman in met het koepokvirus, waardoor de kleine James immuun raakt voor het echte pokkenvirus. De eerste succesvolle vaccinatie is een feit.

1855 - Gisting
Zijn naam leeft voort op pakken melk. Dat dat zuivelproduct niet onmiddellijk na het melken verorberd hoeft te worden, is te danken aan Louis Pasteur (1822-1895). Hij ontdekte dat micro-organismen verantwoordelijk zijn voor gisting tijdens de productie van alcohol uit graan en bietsuiker.

1928 - Antibiotica
Teleurgesteld schuift Alexander Fleming zijn bacteriekweken opzij. Voor de zoveelste keer is een kweek verontreinigd met een schimmel uit de lucht. Een paar weken later kijkt hij opnieuw naar het glazen kweekschaaltje, dat hij nog niet heeft opgeruimd....

28 februari 1953 - DNA
„We hebben het geheim van het leven ontdekt!" Francis Crick is de straat overgestoken naar de Eagle, de vier eeuwen oude pub in het hartje van de Britse universiteitsstad Cambridge waar hij vrijwel iedere dag samen met zijn collega's de lunch gebruikt. Als Crick naar huis gaat, vertelt hij zijn vrouw Odile dat hij die dag een grote ontdekking gedaan heeft. Jaren later verklapt ze dat ze er geen woord van geloofde. „Dat zei je zo vaak als je thuiskwam, dus ik dacht natuurlijk dat het niets voorstelde."

24 februari 1998 - Kalf gekloond
PPL Therapeutics, een Amerikaans biotechnologiebedrijf, slaagt erin voor het eerst een kalf te kloneren via kerntransplantatie, de techniek waarmee eerder het Schotse schaap Dolly tot stand kwam.

27 februari 1998 - Pharming kloont koe
Het Leidse bedrijf Pharming is erin geslaagd een koe te klonen. Dat heeft geleid tot de geboorte van twee identieke vrouwelijke kalveren op de proefboerderij in het Friese Oldeholtwolde. Enkele uren na de bekendmaking van de geboorte besloot minister Van Aartsen van landbouw de tijdelijke vergunning voor deze experimenten in te trekken.

9 november 1998 - Embryonale stamcellen
Britse en Amerikaanse wetenschappers willen onderzoek doen naar methoden om pasgeboren kinderen te voorzien van een 'doos met onderdelen'. Door kloontechniek moet weefsel beschikbaar komen dat op een later tijdstip kan worden gebruikt bij orgaantransplantaties.

18 juni 1999 - Menselijke kloon gedood
Het Amerikaanse bedrijf Advanced Cell Technology (ACT) in Worcester heeft menselijke embryo's laten ontstaan uit een cel van een volwassen man en een eicel van een koe. Na 12 dagen is het embryo vernietigd.

2 december 1999 - Menselijke chromosoom ontcijferd
Wetenschappers van het Sanger Centre in het Britse Cambridge hebben de genetische volgorde van een menselijk chromosoom, een van de brokstukken DNA die zich in elke menselijke cel bevinden, ontrafeld. Het betreft de eerste mijlpaal van het Humane Genoom Project (HGP).

19 december 2000 - Genoom van plant ontrafeld
De zandraket, Arabidopsis thaliana, is de eerste plant waarvan de volledige DNA in kaart gebracht is.

12 februari 2001 - Genenkaart mens bekend
Tijdens vijf persconferenties, in Washington, Londen, Parijs, Tokio en Berlijn, is vandaag de complete volgorde van de bouwstenen van het menselijke erfelijk materiaal gepresenteerd. Wetenschappers beschouwen het project als een van de grootste prestaties in de geschiedenis van de mensheid. Belangrijkste uitkomst is dat de mens veel minder genen blijkt te hebben dan gedacht.