Geen gegis waar politieauto is
Door B. J. H. H. van Daalen
Op de beeldschermen in de Apeldoornse politiemeldkamer is het een gekrioel van auto's en wolkjes. Ze vertellen de centralist precies waar de politieauto's in Noord- en Oost-Gelderland rijden. Sinds een week werkt de politie in Apeldoorn als eerste in Nederland met een gloednieuw informatiesysteem, CityGis.
De korpschef van de politieregio Noord- en Oost-Nederland, M. A. Beuving, is blij met het nieuwe systeem. „Nu kan de meldkamer onze mensen voortdurend in de gaten houden. Daardoor kunnen we nog beter de veiligheid van de agenten waarborgen”.
CityGis is nieuwe software die de datacommunicatie tussen de regionale meldkamer en de noodhulpauto's regelt. Het Geografisch Informatie Systeem (gis-systeem) zorgt ervoor dat via een beeldscherm direct te zien is waar een politieauto staat of rijdt. Beuving: „De centralist in de meldkamer wordt daarmee ondersteund bij het zo optimaal mogelijk inzetten van politie-eenheden”.
Daarvoor zijn in de uitgestrekte politieregio 32 noodhulpauto's uitgerust met een GPS-plaatsbepalingssysteem. GPS is het systeem van Amerikaanse satellieten dat een positie op aarde op ongeveer 50 tot 100 meter nauwkeurig kan bepalen. Via het bestaande mobilofoonnetwerk wordt de actuele positie van de auto's verzonden naar de meldkamer.
Spoedeisend
De centralist kan in de meldkamer in één oogopslag op het beeldscherm zien waar elke auto rijdt en welke wagen inzetbaar is voor spoedeisende hulp. Bovendien geeft het systeem aan welke auto het snelst op de plek des onheils kan zijn.
CityGis bevat vele andere functies. In het oog springt de zogenaamde 15-minutenwolk rondom de rijdende noodhulpauto's. Die wolk geeft de positie aan waar de wagens binnen een kwartier kunnen zijn. Volgens richtlijnen van het ministerie van binnenlandse zaken moeten politieauto's binnen die tijdslimiet bij incidenten ter plaatse zijn.
De wolken veranderen voortdurend. In de buurt van een snelweg krijgt de vorm van de wolk een uitstulping, omdat de auto daar in 15 minuten veel verder kan komen.
„Een wolk bestaat uit ongeveer 15.000 berekende locaties”, legt B. Hoefnagels uit. Hoefnagels is directeur van CityDisk hightech Geographics te Den Haag. Van huis uit handelt dit bedrijf in routeplanners voor commercieel gebruik. Op basis van die routeplanners ontwikkelde het Haagse bedrijf CityGis.
Volgens Hoefnagels is een wolk in een fractie van een seconde berekend. „En dat op een gewone Pentium-pc”.
Prachtig
Met de wolken komen ook andere zaken binnen bereik. Hoefnagels: „Met de juiste software is het mogelijk om surveillanten op de fiets of motor te bewaken. De software houdt dan 'in de gaten' of een te bewaken collega binnen de wolk van een inzetbare wagen valt. Als er iets met de man gebeurt, kan er snel versterking ter plaatse zijn”.
De basis van het gis-systeem is een geografische kaart. „In de communicatiewereld wordt gewerkt met twee types kaarten. Op dit moment zijn er prachtige bitmap-kaarten, waarop de plaatjes gedetailleerd worden weergegeven. Het nadeel hiervan is dat het ophalen van deze kaarten enorm veel tijd kost omdat het grote bestanden zijn. En zoals de fax wordt verdrongen door snelle e-mail, zullen in de toekomst de bitmap-kaarten verdrongen worden door vectorkaarten”, is de stellige overtuiging van Hoefnagels.
Vectorkaarten bestaan uit lijntjes (of vectoren) en punten. Aan de hand daarvan worden de kaartjes berekend. De bestanden zijn veel kleiner dan bij bitmap-kaarten, dus het werkt veel sneller. Eveneens is het met vectoren mogelijk snelste routes te berekenen. Dat is bij bitmaps onmogelijk.
Koffiedik kijken
„Ook al heeft de politie over een paar jaar met het C2000-project (nieuw digitaal netwerk voor alle hulpdiensten, red.) meer radiobandbreedte, toch wordt nu al afgeraden bitmaps te versturen, omdat deze ook de bandbreedte opsouperen. Wellicht gaan we in de toekomst zien dat kleine vectorkaartjes naar de politieportofoons gestuurd gaan worden. Deze belasten het netwerk niet”, weet de directeur van CityDisk.
Hoefnagels weet nog niet wat de vectortechnologie in petto heeft. „Het blijft koffiedik kijken, want de informatiemaatschappij is pas net begonnen”. Het bedrijf heeft al wel nieuwe ideeën voor het toepassen van gis-systemen. „Zo'n systeem kan bij het indrukken van de noodknop in de auto automatisch uitrekenen op hoeveel minuten afstand de dichtstbijzijnde collega zit. Die informatie wordt in 3 seconden teruggekoppeld naar de auto in nood”, beweert Hoefnagels.
Patatje
Er hangt wel een prijskaartje aan het nieuwe systeem. De basismodule, die op gewone pc's draait, kost 16.000 gulden per werkplek. Voor dat bedrag wordt de software, maar ook de vectordata, die in te zoomen is tot op straatniveau, geleverd. Voor dat bedrag maakt CityDisk ook een koppeling met het BPS of FMS, de incidentsystemen van de politie.
De Apeldoornse versie heeft nog een module aan het systeem gekoppeld: het “Mobile Message System (MMS)”. Dit kost 15.000 gulden. Hierdoor kan de politie communiceren met verschillende hardware en verschillende communicatiesystemen. De hardware in de politieauto's, een terminal en een mobilofoonmodem, is geleverd door het bedrijf EAL in Apeldoorn.
Via het MMS is het mogelijk e-mailtjes van en naar de meldkamer te sturen. Hoefnagels: „Handig om even tussen de bedrijven door een patatje te laten bestellen bij de snackbar om de hoek”.
