Organiser combineert agenda, rekenmachine en kaartenbak

Agenda groeit uit tot zakcomputer

Organisers zijn kleine computers die in de binnenzak van een colbertje passen. Ze worden ook wel aangeduid met de naam palmtop-computer: ze zijn niet groter dan een handpalm.

Toen organisers enkele jaren terug voor het eerst in omloop kwamen, waren ze vooral bedoeld als elektronische zakagenda's. In de praktijk bleek echter dat een papieren agenda veel makkelijker was. De eerste organisers hadden een klein schermpje van twee regels met elk veertig tekens, zodat een overzicht van geplande afspraken onmogelijk was. Dit soort apparaatjes is nu voor enkele tientjes te koop.

De echte organisers zijn uitgegroeid tot een volwaardige binnenzakcomputer met overzichtelijk beeldscherm. Er zijn twee typen: met en zonder toetsenbord. Fabrikanten van organisers staan telkens voor het dilemma om zo veel mogelijk functies te stoppen in een apparaat van beperkte afmeting. De organiser moet in de binnenzak passen en heeft daarom een minitoetsenbord met drukknoppen, waarop tienvingerig typen een hele kunst is.

Om die reden zijn er ook machientjes zonder toetsenbord. Het invoeren van gegevens gebeurt dan door met een plastic pen op het scherm te schrijven.

Agenda
De bekendste merken organisers zijn Psion en USRobotics, andere gerenommeerde fabrikanten zijn Sharp, Hewlett-Packard en Texas Instruments.

De Engelse fabrikant Psion brengt al twaalf jaar organisers met toetsenbord op de markt. De huidige modellen zijn de Siena, Series 3c en het topmodel Series 5.

Het eerste programma op de Psion is de elektronische agenda. Dat is een uitstekende vervanger van de papieren agenda. Het maken van een afspraak met een klant gebeurt door het selecteren van datum en tijd en het intypen van de omschrijving. Belt de klant later op dat die datum toch niet schikt, dan kost het slechts enkele toetsaanslagen om de afspraak naar een ander tijdstip te verschuiven.

Naast het dagoverzicht van afspraken is er een week-, maand- en jaaroverzicht te zien. Bij de agenda horen actielijsten, waar de gebruiker aangeeft wanneer er wat gedaan moet worden: iemand terugbellen, een offerte maken, een bezoekverslag schrijven. De organiser slaat alarm wanneer het tijd is voor de desbetreffende actie.

Het programma PsiWin zorgt voor de uitwisseling van gegevens met de computer op kantoor. Zo gaat het verslag dat onderweg getypt is, direct naar de kantoortekstverwerker. Ook afspraken uit de elektronische agenda zijn eenvoudig uit te wisselen tussen de Psion en de pc.

De binnenzakcomputers van Psion bevatten verder allerlei programma's die ook op de personal computer aanwezig zijn. Het programma Word is een tekstverwerker waarmee iemand onderweg zijn bezoekverslag al kan maken en zelfs de spelling van een tekst kan controleren. Daarnaast is er het programma Data, een kaartenbak voor het registreren van namen en telefoonnummers; Sheet, een rekenbladprogramma; en Calc, de rekenmachine.

Psion levert naast deze ingebouwde software ook een groot aantal extra programma's. Zo is er een woordenboek met 2800 vaak te gebruiken zinnen in dertien talen, boekhoudsoftware met bijvoorbeeld acht verschillende valuta, en meer dan 25 spelletjes.

De nieuwste aanwinst van Psion is En Route. Dit is een programma dat de snelste route berekent tussen een begin- en een eindadres en deze op een kaartje op het scherm laat zien. Als er een satellietontvanger op de organiser aangesloten wordt, weet het apparaat precies waar het zich bevindt; dat punt blijft midden op het kaartje staan, ook als de automobilist zich verplaatst.

Handschrift
Is Psion de oudste en bekendste fabrikant van organisers, de PalmPilot van fabrikant USRobotics was vorig jaar de meest verkochte, met een afzet van meer dan 1 miljoen stuks. Het wereldwijde marktaandeel van PalmPilot is 36 procent, in de Verenigde Staten zijn twee van de drie verkochte organisers van dit type.

De PalmPilot is, dankzij het ontbreken van een toetsenbord, kleiner dan de Psion, slechts 12 bij 8 centimeter. De bediening van de PalmPilot gebeurt met een viertal drukknoppen en een schrijfpen. Gegevens worden ingebracht door op het scherm letters met de pen een voor een aan te tikken.

Dit is nogal omslachtig, vandaar dat het apparaat ook software heeft voor handschriftherkenning: de organiser neemt de geschreven letters over. Dat betekent niet dat de organiser elk handschrift kan lezen. Het moet voldoen aan een aangegeven schrijfmanier. Na wat oefenen lukt dat best, maar snel schrijven blijft lastig. Het nieuwste type organiser van Psion en de apparaten van Hewlett-Packard hebben ook de mogelijkheid van penbediening en handschriftherkenning.

De progamma's in de PalmPilot zijn een agenda, adressenboek, actielijst, memoblok en rekenmachine. De mogelijkheden van deze programma's van de PalmPilot zijn wat minder uitgebreid dan bij Psion, maar toch voldoende bruikbaar om te dienen als agenda, houder van visitekaartjes en notitieblok.

Ook de PalmPilot heeft een zeer goede uitwisselingsmogelijkheid met de personal computer.

Onleesbaar
Hoe handig de apparaatjes ook zijn, toch kleeft er een aantal nadelen aan. Het belangrijkste is dat het invoeren van gegevens –hetzij met een minitoetsenbord of via een aanraakscherm– niet zo snel gaat als het schrijven met een echte pen. Qua snelheid gaat er niets boven het maken van –soms vrijwel onleesbare– notities op papier.

Verder hangt aan de organisers een flink prijskaartje. Het goedkoopste model van de PalmPilot kost 800 gulden, iets meer dan de eenvoudigste versie van Psion, de 3c. Het programma En Route van Psion kost 199 gulden.