Clinton liep in de videoval

In de afgelopen acht maanden weigerde president Clinton zesmaal nadrukkelijk op een of andere manier te getuigen –onder ede– voor onafhankelijk onderzoeker Kenneth Starr en diens “grand jury” van 23 gezworenen die moesten uitmaken of de president de wet had overtreden in de affaire-Lewinsky. Ten einde raad besloot Starr de president te dagvaarden. Een unicum, want het was de eerste keer in de Amerikaanse geschiedenis dat een president werd gedagvaard om te verschijnen voor een grand jury. Zo wilde Clinton de geschiedenisboekjes niet in gaan, dus stuurde hij zijn eerste advocaat David Kendall om een regeling te treffen.

Starr was bereid de dagvaarding in te trekken maar Clinton moest dan wel –onder ede– getuigen. Dat hoefde niet in het gebouw van het federale hof in Washington, waar de grand jury bijeenkwam, maar kon vanuit het Witte Huis. Zijn advocaten mochten de ondervraging bijwonen, hetgeen niet gebruikelijk is. Het Witte Huis zou via een gesloten televisiecircuit worden verbonden met het gebouw waar de grand jury zitting hield. De leden van die jury konden de president zo dus vragen stellen. Kendall ging akkoord en was tevreden, tot Starr hem meedeelde dat de getuigenis van de president op video zou worden vastgelegd.

Kendall bespeurde onmiddellijk het gevaar. Waarom vastleggen op video? Omdat de president getuigt op maandag, en de grand jury gewoonlijk bijeenkomt op dinsdag. Het kan zijn dat enkele leden er niet zijn, en die moeten achteraf de belangrijke getuigenis van de president alsnog kunnen bekijken. Aldus de redenering van Starr. Kendall bood aan dat de president niet op maandag 17 maar op dinsdag 18 augustus zou getuigen. Volgens Starr konden ook de 18e niet alle leden van de grand jury aanwezig zijn, dus een video-opname was in ieder geval noodzakelijk. Kendall drong erop aan dat de opname zou worden vernietigd als alle leden van de grand jury die zouden hebben gezien. Starr weigerde, omdat de opname van een getuigenis onder ede van de president van de Verenigde Staten volgens hem „belangrijk documentatiemateriaal” is, dat niet zomaar kan worden vernietigd.

Boemerang
Kendall kon niet meer terug. Zouden hij en het Witte Huis de video alsnog weigeren, dan zou Starr zijn dagvaarding naar de president sturen. Clinton zou vervolgens als eerste president van de Verenigde Staten de vernederende gang moeten gaan die zijn echtegenote Hillary twee jaar daarvoor was gegaan. Namelijk zich persoonlijk naar het gebouw begeven van het federale hof waar de grand jury bijeenkomt. Zoals voorgeschreven alleen en zonder advocaten. Kendall en Clinton zaten in de val. De video was onvermijdelijk. Het Witte Huis besefte ook dat die video achteraf politiek tegen de president zou kunnen worden uitgespeeld. Starr had de sluwe president en zijn avocaten afgetroefd. Het Witte Huis kan nu alleen maar hopen dat het spel zich als een boemarang tegen de winnaars zou keren. Intussen graaft Clinton zich dieper in in het Witte Huis. Starr laat zich nergens zien en gaat onverdroten verder met zijn onderzoek na de publikatie van zijn “voorlopig rapport” over de president en zijn affaires.