Buitenland6 oktober 1999

VVD en CDA verbolgen over weigering

Kabinet helpt bedrijven
niet aan Kosovo-orders

Van onze redactie politiek
DEN HAAG – Minister Herfkens voor Ontwikkelingssamenwerking is niet van plan geld uit te geven voor een bundeling van de Nederlandse bedrijfsbelangen in Kosovo. Die opstelling verbaast de Tweede-Kamerfracties van VVD en CDA. Zij vinden dat de bewindsvrouw het bedrijfsleven een handje moet helpen om orders in het kader van de wederopbouw van Kosovo binnen te slepen.

Minister Herfkens rekent het bevorderen van de Nederlandse export naar Kosovo niet tot de „doelmatige besteding van ontwikkelingsgelden. Ik ben niet geïnteresseerd in het plaatsen van de Nederlandse vlag in Kosovo”, zo reageerde zij op de oproep van VVD en CDA.

Volgens de bewindsvrouw heeft het Nederlandse bedrijfsleven ook maar weinig te zoeken in het door oorlogsgeweld vernielde gebied.

Het VVD-kamerlid Van den Doel is niet van plan zich bij de opstelling van Herfkens neer te leggen, en zijn CDA-collega Verhagen evenmin. Beide parlementariërs willen in een later stadium op het onderwerp terugkomen.

Lauw onthaal
Minister Van Aartsen van Buitenlandse Zaken beloofde de Kamer gisteren bij zijn Europese collega's een nieuwe poging te zullen wagen om het plan „energie voor democratie” in Servië weer leven in te blazen. Hij hoopt dat de Europese Raad (van ministers van Buitenlandse Zaken) volgende week akkoord gaat met de oprichting van een agentschap dat olieleveranties moet voorbereiden aan Servische gemeenten die zich tegen het regime van de Servische president Milosevic verzetten.

Het Nederlands-Griekse plan kreeg deze zomer een lauw onthaal bij de Europese Commissie wegens de vele praktische problemen bij de uitvoering. Voor Klein-Joegoslavië geldt onder andere een olie-embargo. Met het plan voor een gedeeltelijke opheffing van het embargo wilden Van Aartsen en zijn Griekse collega Papandreou de oppositie tegen Milosevic ondersteunen.

Volgens Brussel is het echter bijzonder lastig om te voorkomen dat het Servisch regime zich meester maakt van de olie of de financiële middelen om olieproducten aan te kopen. Tijdens een overleg met de Tweede Kamer over de situatie op de Balkan erkende Van Aartsen gisteren dat de haalbaarheid van het plan nog steeds niet goed is te overzien. Maar hij vreest dat, met de winter voor de deur, vooral ziekenhuizen en bejaarden het slachtoffer zullen worden van het embargo.