Oecumenische delegatie
klaagt Wereldraad aan

GENEVE – De Wereldraad van Kerken en de Konferentie van Europese Kerken (KEK) hadden de etnische zuiveringen door de Serviërs in Kosovo openlijk moeten veroordelen. De oecumenische organen volgden in hun publieke uitspraken de Servisch-Orthodoxe Kerk, die zich nu pas begint te realiseren welke gruweldaden de Serviërs in Kosovo hebben begaan.

Dat zei Rüdiger Noll, staflid van de KEK, maandag na terugkeer van een oecumenische delegatie uit Kosovo. Noll en de andere zes delegatieleden hebben zich laten informeren over de veiligheid en rechten van alle bevolkingsgroepen in het gebied. Ze delen de zorg van de Servisch-Orthodoxe Kerk over het onvermogen van de internationale troepenmacht om de Servische minderheid voldoende te beschermen.

„De troepen kunnen nu eenmaal niet elk Servisch huis beschermen”, aldus Noll. De KFOR-militairen nemen volgens hem niet snel genoeg het bestuur van de verschillende steden over. Zo is Decani nog volledig in handen van het Kosovaarse bevrijdingsleger UCK. Alleen door zware bewaking zijn de kloosters in Decani en Pec, waar de Servisch-orthodoxe patriarch Pavle zich tijdelijk heeft gevestigd, veilige toevluchtsoorden voor Servische vluchtelingen en een enkele Albanees die vreest als collaborateur te worden gebrandmerkt.

De delegatie heeft gesproken met Pavle en enkele orthodoxe bisschoppen en met vertegenwoordigers van de (Albanese) islamitische gemeenschap en de Rooms-Katholieke Kerk. Die zijn allemaal voor een multicultureel Kosovo. De verwerkelijking van dat ideaal is volgens Noll nog ver weg. Aan bemiddeling tussen de verschillende bevolkingsgroepen, waaraan de oecumenische organen hun medewerking willen verlenen, zijn de religieuze gemeenschappen nog niet toe. „Ze willen eerst rust en veiligheid. De angel zit nog zeer diep.”

Opbouw
De VN en de OVSE zien de Servisch-Orthodoxe Kerk volgens Noll als een belangrijke partner bij de opbouw van een nieuw Kosovo. De kerkleiders hebben toegegeven dat ze nu pas ontdekken hoezeer de Servische troepen zich in Kosovo misdragen hebben. Tijdens de laatste herdenking van de slag op het Merelveld (28 juni 1389) heeft Pavle volgens Noll de mensenrechtenschendingen aan beide kanten duidelijk veroordeeld.

De Wereldraad en de KEK hebben in navolging van de Servisch-Orthodoxe Kerk de NAVO-bombardementen steeds veroordeeld, maar de etnische zuiveringen in Kosovo niet bij name genoemd. Dat laatste had misschien wel gemoeten, erkent Noll nu. De oecumenische organen wilden de religieuze gemeenschappen in Kosovo met elkaar in gesprek brengen en die poging niet met publieke veroordelingen doorkruisen. In bilaterale gesprekken met de Servisch-Orthodoxe Kerk hebben ze de etnische zuiveringen wel keer op keer aan de kaak gesteld, zegt Noll.