Buitenland21 juni 1999

Goede sfeer in Keulen dankzij akkoord over Kosovo

Clinton en Jeltsin weer
op één lijn na G-8-top

KEULEN – De Amerikaanse president Clinton en zijn Russische collega Jeltsin hebben gisteren in Keulen de strijdbijl begraven. De wereldleiders praatten een uur met elkaar in de marge van de top van de G-8, de zeven belangrijkste industriestaten plus Rusland. Het Witte Huis verklaarde dat beide staatslieden vinden dat de Kosovo-crisis de wederzijdse relatie onder druk heeft gezet, maar dat Washington en Moskou deze kwestie nu achter zich moeten laten.

Jeltsin en Clinton hebben onder meer afgesproken weer vaart te zetten achter de ontwapeningsonderhandelingen. Jeltsin heeft Clinton uitgenodigd op een nog vast te stellen tijdstip naar Moskou te komen. De Russische premier Stepasjin zou in de loop van de zomer naar Washington gaan.

Clinton toonde zich onder de indruk van Jeltsin, over wiens gezondheid twijfels bestaan, en omschreef hem als „duidelijk, bondig, direct en sterk.” Ook andere wereldleiders zeiden dat Jeltsin in goede vorm was. Hij liep moeizaam de vliegtuigtrap af in Keulen, maar verklaarde drie uur later krachtig dat hij „onder zijn vrienden” was.

Jeltsin moest aan tegenstanders in eigen land laten zien dat hij successen behaalde op de top van de G-8 en dat Rusland weer meetelt als een wereldmacht.

Als verrassing had hij voor Clinton alle Sowjetdossiers over de moord op president John F. Kennedy meegenomen. De verdachte van de moord, Lee Harvey Oswald, heeft enkele jaren in de Sowjet-Unie gewoond.

Het akkoord dat Moskou over de rol van Rusland in Kosovo met de NAVO heeft gesloten, was volgens de Duitse bondskanselier Schröder bepalend voor de „zeer goede atmosfeer” tijdens de G-8-top.

De staatshoofden en regeringsleiders riepen zowel de Serviërs als de Albanezen in Kosovo ertoe op het staakt-het-vuren en de VN-resolutie over de vredesregeling te respecteren. Alle vluchtelingen moeten kunnen terugkeren en alle etnische groepen moeten veilig in Kosovo kunnen leven, aldus de slotverklaring.

Op initiatief van Clinton organiseert Duitsland een speciale topconferentie over een stabiliteitspact voor Zuidoost-Europa. Die conferentie moet in een Balkanland worden gehouden. „Wij willen duidelijk maken dat ter plaatse beslissingen worden genomen”, benadrukte Schröder.

Servië uitgesloten
Servië blijft uitgesloten van niet-humanitaire westerse hulp zolang Milosevic president van Joegoslavië is en er geen democratisch bewind is in Belgrado, aldus Schröder namens de wereldleiders. De Britse premier Blair vindt dat de bevolking van Joegoslavië deels verantwoordelijk is voor de oorlogsmisdaden die in haar naam in Kosovo zijn gepleegd. Hij sprak het idee tegen dat Servische burgers niet gestraft mogen worden voor de handelingen van hun leiders.

Interview
De Amerikaanse president Clinton heeft gisteren voor het eerst een interview gegeven aan de Russische televisie. Via een satellietverbinding met Keulen kreeg de Amerikaanse president rechtstreekse vragen uit de studio's van de Russische omroep NTV in Moskou.

Het interview was een erkenning door Washington van het feit dat de aanval van de NAVO-landen op Joegoslavië de meeste Russen diep heeft geschokt.

Jeltsin beloofde zijn parlement onder druk te zetten om het Start-II-verdrag over de vermindering van kernwapens te ratificeren en stemde in met een nieuwe besprekingsronde over kernwapens, die Start III gaat heten.