Buitenland21 juni 1999

Koningin Elizabeth maakt haar jongste zoon graaf van Wessex

Edward zegt ja tegen Sophie

Door Bea Versteeg
WINDSOR – Een bemoedigende knipoog. Sophie Rhys-Jones kreeg hem zaterdag van haar toekomstige man. Prins Edward ging tot dit intieme gebaar over toen hij haar voor het eerst zag in de kapel van St. George in Windsor. De bruid antwoordde met een stralende lach.

De prins en zijn bruid gaan sinds zaterdag door het leven als de graaf en gravin van Wessex. Koningin Elizabeth maakte haar jongste zoon (35) kort voor zijn huwelijk graaf (earl) van Wessex en burggraaf (viscount) Severn. Sophie Rhys-Jones (34) heet voortaan Hare Koninklijke Hoogheid de gravin van Wessex. In het dagelijks leven zal zij Sophie Wessex genoemd worden. Eventuele kinderen worden op verzoek van het paar zelf niet aangeduid met Zijne of Hare Koninklijke Hoogheid, maar simpelweg als lord of lady Wessex.

Er is lang gespeculeerd over de adellijke titel die Edward als huwelijkscadeau zou krijgen van zijn moeder. Graaf lijkt een beetje tegen te vallen, want het wemelt in de familie van de ”koninklijke hertogen”. Wessex ligt bovendien nergens meer, sinds de geografische aanduiding duizend jaar geleden in onbruik raakte. De laatste graaf van Wessex was koning Harald, die in 1066 het leven liet bij de slag bij Hastings.

Minder hoog
Graaf is een minder hoge titel dan hertog (duke). In het verleden werden vooral mensen die 'aantrouwden' in de koninklijke familie graaf. Edward zal zich hertog van Edinburgh mogen noemen als zijn ouders zijn overleden. Hij erft de titel dan van zijn vader, prins Philip.

De titels geven, net als andere hoge erfelijke adellijke titels in Groot-Brittannië, automatisch recht op een plaats in het Hogerhuis. De kans dat Edward daar terechtkomt, is echter gering. De regering van premier Blair is druk bezig een einde maken aan dit oude recht van meer dan 700 adellijken met erfelijke titels. Tegenstanders van de voorziene hervormingen van het Hogerhuis wijzen op het belang van de tradities van het huis en zijn leden.

Het was de informeelste koninklijke trouwerij die de Britten de laatste decennia hebben gezien. De bruidegom en zijn broers Charles en Andrew –zijn ”supporters” ofwel getuigen– kwamen te voet naar de kapel. Er waren geen militaire escortes. De auto van koningin Elizabeth waarin Sophie met haar vader naar de kapel reed, was versierd met een lint. Het bruidsmeisje Camilla Hadden duwde na de plechtigheid bisschop Peter Nott van Norwich haar biedermeiertje in het gezicht.

De Britten, die toch met zo'n 20.000 man naar Windsor waren gekomen, vonden het wel goed zo. De grootse festiviteiten rond de huwelijken van de broers en zus van Edward in de jaren zeventig en tachtig bleken geen garantie voor een goed huwelijk. In de verbintenis van zaterdag zien sommigen meer. Het tweetal, dat al zes jaar met elkaar ging, „zal heel gelukkig worden”, denkt een dame uit Yorkshire. De uren wachten voor een glimp van het paar heeft zij ervoor over. „Het is het waard geweest”, zegt ze na afloop.

Bruidsjurk
Het publiek en ook de commentatoren waren ronduit verrukt over de japon van de bruid. De eenvoudig klassiek gesneden bruidsjurk had de vorm van een robe manteau, met zowel voor als achter een V-hals. Zij was gemaakt van ivoorkleurige zijde organza. Op de door Samantha Shaw ontworpen japon waren 325.000 namaakparels genaaid. Van haar schoonmoeder mocht Sophie een tiara lenen, die de sluier op zijn plaats hield.

Nog geen drie kwartier duurde de plechtigheid in de kapel. Bisschop Nott hield geen preek. Alleen de broer van Sophie las 1 Johannes 4:7-11 voor. De bisschop gebruikte voor de inzegening van het huwelijk een formulier uit het Common Book of Prayer. In dit formulier belooft de bruid haar man te gehoorzamen. Toen Sophie dit woord, ”obey”, –tot afschuw van Britse feministen– uitsprak, werd zij bijna overstemd door een jumbojet op weg naar de Londense luchthaven Heathrow.

Van de stilte waarvan hofdichter Andrew Motion in zijn speciaal voor de plechtigheid geschreven gedicht Epithalamium rept, was op dat moment geen sprake. Het romantische moment inspireerde Motion tot regels waarin het publiek en de muziek stil vallen om „twee stemmen hun geloften te laten afleggen.” Zij beloven elkaar lief te hebben en „wat er nodig voor is om te begrijpen om het te laten groeien.”

In de week voor de trouwerij had Sophie al duidelijk gemaakt dat zij met het gehoorzamen van haar man niet bedoelde dat zij hem slaafs zou volgen. Nu had ook niemand dat verwacht. Het is een publiek geheim dat zij de broek aanheeft. De gehoorzaamheid aan Edward ziet Sophie als een uiting van haar vertrouwen dat hij als het nodig is voor hen beiden het juiste besluit neemt.

Publiek bezit
Met haar jawoord veranderde Sophies leven totaal. Na zaterdag is zij publiek bezit. Als lid van het Koninklijk Huis is zij medeverantwoordelijk voor het aanzien van de monarchie. Iedere stap die zij zet, zal daarom nauwkeurig worden gadegeslagen.

Hoewel zij publiek bezit is, zal Sophie geen grote publieke rol gaan spelen. Af en toe zal zij haar man vergezellen bij een openbaar optreden. Nu vervult Edward ook nauwelijks publieke verplichtingen. De jongste zoon van de Britse koningin verdient de kost als tv-producent. Sophie is de eigenares van een public-relationsbureau. Dit blijft haar voornaamste bezigheid.