Rusland geeft niet
toe aan NAVO-druk

In Washington werd aangekondigd dat minister van Defensie William Cohen en minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright binnenkort een bijeenkomst met hun Russische ambtgenoten, Igor Sergejev en Igor Ivanov, zullen hebben in Helsinki. De Amerikaanse president, Clinton, belde voor de tweede achtereenvolgende dag over de kwestie met de Russische president, Boris Jeltsin. Het Kremlin deelde mee dat de contacten tussen diplomaten en militaire leiders uit beide landen worden geïntensiveerd.

De Russische veiligheidsraad, die bijeen was geroepen door premier Sergei Stepasjin, hield staande dat de vredesmacht onder VN-leiding moet staan en dat Rusland een vooraanstaande rol in de macht dient te krijgen met het oog op zijn nationale veiligheidsbelangen. Stepasjin belde ook met de Amerikaanse vice-president, Al Gore, maar over dit gesprek werd door geen van beide partijen iets anders meegedeeld dan dat het had plaatsgehad.

De Russen willen een eigen sector in Kosovo en algehele leiding van de Verenigde Naties, terwijl de NAVO en de VS steeds hebben gezegd dat Kosovo niet zal worden opgedeeld in sectoren voor de NAVO en de Russen.

Ontwapening
Het Russische ministerie van Defensie liet weten er bezorgd over te zijn dat de NAVO-manschappen niet onmiddellijk waren begonnen met de ontwapening van het Kosova Bevrijdingsleger (UCK). Jeltsin klaagde in zijn gesprek met Clinton over dreigementen van het UCK tegen Russische militairen en „provocaties” die leiden tot het vertrek van Serviërs uit de provincie. Volgens de presidentiële persdienst zei Jeltsin dat deze gang van zaken dreigt het vredesproces te verstoren.

De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Robin Cook, noemde het in het Lagerhuis „duidelijk onbevredigend” dat Russische militairen het vliegveld van Kosovo in bezit hebben genomen. Hij noemde het essentieel dat Moskou zich houdt aan een belofte niet nog meer manschappen in Kosovo te stationeren zonder overleg met de NAVO.

De commandant van de Russische luchtlandingsbrigade, generaal Georgi Sjpak, zei dat zijn paratroepen klaar staan om de Russische legermacht in Kosovo te versterken. Zodra Moskou daartoe het bevel geeft, zouden de militairen naar Kosovo kunnen worden overgebracht. Rusland stelt zich op het standpunt dat het in principe gemachtigd is 2000 tot 10.000 militairen in Kosovo te stationeren, gezien het VN-besluit waarin sprake is van een vredesmacht van 50.000 manschappen.

De regeringen van Bulgarije en Roemenië zeiden dat zij de Russen zullen toestaan hun luchtruim te gebruiken voor het overvliegen van militairen naar Kosovo, zodra Moskou en de NAVO het eens zijn over de Russische rol in Kosovo.

Voor de Russen lijkt de onverwachte en misschien ook wel onbedoelde stationering van de Russische soldaten op het ook door de NAVO begeerde vliegveld van Pristina goed uit te pakken. De onderhandelingspositie van Moskou is er veel sterker door geworden. Ivanov zei aanvankelijk dat de Russen „per ongeluk” Kosovo waren binnengereden en dat ze zouden worden teruggetrokken zodra er overeenstemming was over de Russische rol binnen KFOR.

De NAVO-bevelhebber in Kosovo, de Britse luitenant-generaal Jackson, noemde de stationering van de Russen op het vliegveld van Pristina „in deze fase voor mij onbelangrijk” en vond het eerder een politiek dan een militair probleem. Hoewel er ook enkele Britse manschappen op het vliegveld zijn, hebben Russische en Servische militairen andere NAVO-militairen teruggestuurd.

Aftocht
De terugtrekking van Servische troepen uit Kosovo verloopt geheel volgens plan, zo zegt het Amerikaanse ministerie van Defensie. Belgrado heeft ongeveer 15.000 soldaten en agenten uit de Servische provincie weggehaald.

Dit komt overeen met het tijdschema van de NAVO, dat voorschrijft dat het zuiden van Kosovo, inclusief de hoofdstad Pristina, vandaag moet zijn ontruimd. Het Pentagon schat dat Joegoslavië ongeveer eenvijfde van zijn tanks uit Kosovo heeft teruggehaald, evenals de helft van zijn pantserwagens en 10 tot 15 procent van de nog operationele artillerie.