Clinton wijst NAVO
aan als overwinnaar

Clinton hield zijn toespraak vanmorgen vroeg Nederlandse tijd vanuit Oval Office in het Witte Huis. Hij vroeg de Amerikanen trots te zijn op hun land. In zijn rede richtte Clinton zich ook tot de Servische burgers. Hij legde uit dat zij onder de NAVO-luchtaanvallen moesten lijden omdat de Joegoslavische president Slobodan Milosevic vastbesloten was „de Kosovaarse Albanezen uit Kosovo te elimineren, dood of levend.”

Hoewel hij het niet met zoveel woorden zei, riep hij het Joegoslavische volk praktisch op in opstand te komen tegen Milosevic. „Zolang hij aan de macht blijft, zolang uw land wordt geregeerd door iemand die is beschuldigd van oorlogsmisdaden, zullen wij de wederopbouw van Servië niet steunen. Maar we zijn klaar humanitaire hulp te verschaffen en ook om te helpen met het bouwen van een betere toekomst voor Servië als de regering staat voor tolerantie en vrijheid, en niet voor onderdrukking en terreur.”

Hij prees de Amerikaanse strijdkrachten. In Kosovo „hebben we het juiste gedaan. We hebben het op de juiste manier gedaan. En we zullen het karwei afmaken”, zei de Amerikaanse leider. Hij waarschuwde dat de 50.000 vredessoldaten die in Kosovo zullen worden gestationeerd, een zware en potentieel gevaarlijke taak wacht. Maar ook zal deze missie „de middelen en het mandaat hebben om zichzelf te beschermen.”

Onder deze 50.000 militairen zullen 7000 Amerikanen zijn. Eerder op de dag had Clinton duidelijk gemaakt dat de VS wel zullen bijdragen aan de wederopbouw van Kosovo, maar dat het leeuwendeel van de steun uit Europa moet komen, omdat de VS al het grootste deel van de NAVO-campagne hebben betaald. Clinton zei ook dankbaar te zijn voor de inspanningen van de Russische president Jeltsin en zijn gezant voor Kosovo, Tsjernomyrdin, voor beëindiging van het conflict. Het partnerschap tussen Rusland en de VS is behouden gebleven, vindt Clinton.

„Rechtvaardig”
„Ik voel me geen overwinnaar, maar ik weet dat onze zaak rechtvaardig was”, zei de Britse premier Tony Blair nadat bekend werd dat Servië met een terugtrekking uit Kosovo was begonnen en dat de NAVO haar luchtaanvallen had opgeschort. De Joegoslavische president Slobodan Milosevic „weet nu dat de wereld een radicale volkerenmoord niet ongehinderd door laat gaan”, aldus Blair. „De NAVO zal er fel op toezien dat hij zich deze keer aan zijn woord houdt.”

De Franse president Jacques Chirac noemde Milosevic een „tiran”, die zich na lange tegenstand uiteindelijk „onvoorwaardelijk” heeft overgegeven. „Hij hoopte duidelijk op directe of indirecte steun van Rusland, die hij niet heeft gekregen”, zei Chirac over Milosevic. De president zei tevens dat Servië geen internationale hulp moet krijgen zolang Milosevic in Belgrado de scepter zwaait.

De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko zei dat Rusland Joegoslavië te hulp had moeten komen om de NAVO-luchtaanvallen te kunnen weerstaan en om stationering van westerse vredesmilitairen in Kosovo te vermijden. Loekasjenko komt er openlijk voor uit dat hij terugverlangt naar de Sovjet-Unie, waarmee de Russen nog een hoofdrol vervulden op het wereldtoneel. In de eerste dagen van de NAVO-luchtaanvallen gaf het Joegoslavische parlement zijn goedkeuring voor aansluiting bij de unie die Rusland en Wit-Rusland, vooral op initiatief van Loekasjenko, hebben gevormd.

De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Igor Ivanov, wees er vandaag op dat de internationale gemeenschap nog grote problemen in Kosovo staat te wachten. „Nu begint de ingewikkeldste fase in de regeling voor Kosovo. We hebben een resolutie van de VN-Veiligheidsraad en die moeten we nu uitvoeren. Wij moeten echte maatregelen nemen om te bereiken dat het normale leven in vrede in Kosovo en de gehele regio wordt hersteld”, aldus de bewindsman tegen het persbureau Itar-Tass.