Buitenland10 juni 1999

Troepen beginnen nog vandaag aan terugtocht

NAVO-raad
fiatteert akkoord
met Serviërs

Van onze buitenlandredactie
KUMANOVO/BRUSSEL – De NAVO-raad, die in Brussel bijeen was, heeft vanochtend vroeg het gisteren getekende akkoord van de NAVO en Joegoslavische generaals bekrachtigd. Secretaris-generaal Javier Solana heeft verklaard dat het bondgenootschap de luchtaanvallen op Joegoslavië zal staken zodra bevestigd is dat het Servische leger aan de aftocht uit Kosovo is begonnen.

De luchtaanvallen begonnen op 24 maart, nadat de Joegoslavische president Slobodan Milosevic een vredesvoorstel had verworpen. „Vandaag is een grote dag voor het bondgenootschap, maar –en dat is veel belangrijker– het is een grote dag voor de gerechtigheid voor de Kosovaren”, zei Solana tegen verslaggevers. „Vanaf het begin hebben we gezegd (...) dat we klaar zijn om de luchtoperaties stop te zetten zodra we hebben geverifieerd dat een begin is gemaakt met de terugtrekking van de Joegoslavische strijdkrachten. Vandaar dat ik, zodra generaal Jackson kan bevestigen dat deze terugtrekking is begonnen, van plan ben hem te instrueren de NAVO-luchtoperaties te staken.”

Wordt het afgesproken tijdsbestek voor de aftocht door de Joegoslaven geschonden, dan zullen de luchtaanvallen worden hervat, zei de Britse generaal Michael Jackson, de hoogste NAVO-vertegenwoordiger bij het overleg op de Franse legerbasis Kumanovo in Macedonië.

Op deze plaats tekenden generaals van de NAVO en Joegoslavische legerleiders gisteravond het akkoord voor de terugtrekking van de Servische strijdkrachten uit Kosovo. De leider van de Joegoslavische delegatie, kolonel-generaal Svetozar Marjanovic, zei dat met de ondertekening van het akkoord „de oorlog is beëindigd.” Hij voegde eraan toe dat de onderhandelingen „uiterst moeilijk” waren geweest.

Nebojsa Vujovic, de woordvoerder van het Joegoslavische ministerie van Buitenlandse Zaken, die bij de onderhandelingen aanwezig was, zei gisteravond dat de Joegoslavische troepen vandaag al zullen beginnen met hun aftocht uit Kosovo. Hij riep daarom op tot een ogenblikkelijk einde aan de NAVO-bombardementen.

Kenneth Bacon, de woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Defensie, zei dat er zeker 24 uur zouden verstrijken tussen het begin van de Servische aftocht uit Kosovo en het binnentrekken van de eerste Amerikaanse vredessoldaten in de provincie.

Een Amerikaanse functionaris zei dat in de overeenkomst staat dat de NAVO het bevel zal voeren over de internationale vredesmacht die in Kosovo zal worden gelegerd. KFOR krijgt vergaande bevoegdheden in Kosovo. De vredesmissie moet de terugkeer van de honderdduizenden verdreven etnische Albanezen naar de provincie mogelijk maken.

„Als de Serviërs zich houden aan wat ze hebben ondertekend, dan maakt dit een einde aan het doden en betekent het het begin van de vrede”, zei de Amerikaanse minister van defensie William Cohen.

Jackson noemde het „tragisch” dat de „internationale gemeenschap door onbuigzaamheid gedwongen haar toevlucht moest nemen tot luchtaanvallen om een akkoord te bereiken”, maar hij zei ook dat er dankzij „de vastbeslotenheid van de NAVO bij de aanhoudende luchtcampagne” nu een akkoord op tafel ligt.

Boobytraps
Vanaf vandaag zijn alle vluchten van Joegoslavische vliegtuigen en helikopters boven Kosovo verboden. Uitzonderingen zijn mogelijk na goedkeuring door de NAVO. Vóór zaterdag moeten bovendien alle radarinstallaties, afweergeschut en raketinstallaties zijn teruggetrokken naar locaties in Servië op minimaal 25 kilometer van de grens met Kosovo.

De overeenkomst voorziet ook in een staakt-het-vuren tussen Servische troepen en het Kosova Bevrijdingsleger UCK. Joegoslavische troepen moeten bovendien eventuele mijnenvelden ontruimen of zichtbaar markeren. Boobytraps op bruggen of wegen moeten worden weggehaald. Tijdens de terugtrekking moeten de Servische troepen zich onthouden van provocaties of geweld.