Buitenland31 mei 1999

Australische minister laaiend op Belgrado

CARE-hulpverleners
tot celstraf veroordeeld

Van onze buitenlandredactie
BELGRADO – Een Joegoslavische rechtbank heeft zaterdag een Joegoslavische en twee Australische hulpverleners schuldig bevonden aan spionage. De drie kregen jarenlange celstraffen opgelegd.

Steve Pratt en Peter Wallace, medewerkers van de Australische hulporganisatie CARE, werden achter gesloten deuren tot 12 en 4 jaar cel veroordeeld. Hun collega Branko Jelen kreeg 6 jaar.

Volgens de Australische ambassadeur in Belgrado, Christopher Lamb, zullen zijn landgenoten tegen het vonnis in beroep gaan. Lamb was redelijk te spreken over de gang van zaken in de rechtszaal. Het vonnis noemde hij echter teleurstellend. „Er was geen bewijs dat de beschuldiging ondersteunde”, zei de ambassadeur.

De Australiërs werden eind maart opgepakt aan de Joegoslavisch-Kroatische grens. Pratt verscheen enkele weken geleden op de Servische televisie en 'bekende' toen te hebben gespioneerd. Van Wallace werd bij die gelegenheid niets vernomen.

De Australische minister van Buitenlandse Zaken, Alexander Downer, reageerde gisteren furieus op de veroordeling. Downer noemt het onbegrijpelijk dat zijn twee landgenoten formeel zijn vrijgesproken van spionage, maar toch zijn veroordeeld wegens een niet eerder opgevoerd „delict”: het verzamelen en aan CARE doorgeven van deels geheime militaire informatie. Hij riep de Joegoslavische president Milosevic op de hulpverleners direct in vrijheid in te stellen.

Buitenlandse waarnemers mochten het proces tegen de drie, dat woensdag begon, niet bijwonen. Journalisten werden alleen zaterdag, toen de vijf rechters van het tribunaal uitspraak deden, toegelaten tot de rechtszaal.

Laptops
Pratt en Wallace werden toen ze op 31 maart op weg naar Kosovo de grens met Kroatië over wilden steken, opgepakt door grenswachten, wier achterdocht kennelijk werd gewekt door de laptops, dossiers en mobiele telefoons die de Australiërs bij zich hadden. Op 12 april toonde de Joegoslavische televisie opnamen van Pratt, die bekende dat hij informatie had vergaard over Kosovo en de gevolgen van de NAVO-bombardementen. Hij werd beschuldigd van het opzetten van een spionagenetwerk, waar behalve Wallace ook Joegoslavische CARE-medewerkers informatie aan zouden hebben doorgespeeld.

De directeur van de Australische Raad voor Overzeese Hulp, Janet Hunt, zei dat de veroordeling ernstige consequenties heeft voor alle hulpverleners in Joegoslavië. „Zoals de zaken ervoor staan kunnen hulpverleners kennelijk niet straffeloos informatie over hun werk doorgeven aan de hoofdkantoren van hun organisaties”, aldus Hunt.

Pratts broer Stuart noemde de veroordeling eerlijk noch redelijk, „met name als je in beschouwing neemt dat Steve zijn humanitaire werk wijdde aan Servische vluchtelingen in Joegoslavië.”