Arbour deinst niet
terug voor Milosevic

DEN HAAG – Ze is hard en onbuigzaam en geeft geen haarbreed toe aan politieke druk. De hoofdaanklaagster van het Joegoslavië-tribunaal, Louise Arbour.

De manier waarop hoofdaanklaagster Louise Arbour het besluit bekendmaakte was typerend voor haar: geen mediaspektakel, maar een zakelijke weergave van de feiten en de mogelijke gevolgen van de aanklacht.

Dat bleek gisteren toen ze bekendmaakte dat het Joegoslavië-tribunaal president Slobodan Milosevic en vier andere Joegoslavische kopstukken in staat van beschuldiging stelt wegens wreedheden in Kosovo.

Opnieuw deed ze haar traditioneel geworden oproep aan alle landen, vooral Joegoslavië, het internationale recht te eerbiedigen.

De 52-jarige Canadese rechter werkt sinds oktober 1996 voor het tribunaal, 3 jaar nadat het door de Veiligheidsraad van de VN was ingesteld om verdachten van wreedheden in de afscheidingsoorlogen in voormalig Joegoslavië te berechten.

Bij de oprichting werd de onafhankelijkheid van het hof benadrukt en werd de jurisdictie uitdrukkelijk beperkt tot voormalig Joegoslavië. Een afzonderlijk tribunaal oordeelt over verdachten van de genocide in Rwanda in 1994. Arbour is ook van dat hof hoofdaanklaagster.

Arbour heeft vanaf het begin gezegd dat ze bij het verzamelen en aanvoeren van bewijzen voor oorlogsmisdaden niet zou stoppen onder de top van de commandopiramide. Dat deed ze niet in Bosnië en doet ze nu ook niet in Kosovo.

De zacht pratende, vloeiend Engels-en Franssprekende Arbour heeft zich fel verzet tegen pogingen het tribunaal ondergeschikt te maken aan de onderhandelingen over een beëindiging van het Kosovo-conflict.

Kort na de ontdekking van de gruwelijke massamoord op Kosovo-Albanezen in het dorp Racak reisde Arbour naar de grens tussen Macedonië en Kosovo om toegang tot het gebied te eisen. De toegang werd haar ontzegd, maar Arbour maakte duidelijk dat het tribunaal er niet voor terugdeinsde een rol op te eisen in een conflict dat volgens Milosevic een interne Joegoslavische aangelegenheid was.

Perfect gepast
Arbour zegt dat ze niet zwicht voor politieke druk om bepaalde personen al dan niet aan te klagen. „Sommigen zeggen dat deze aanklacht te laat komt. Anderen zullen zeggen dat hij te vroeg komt. Ik zeg dat hij perfect gepast is, omdat hij voortvloeit uit de verplichtingen van ons mandaat”, aldus Arbour.

Arbour, die wordt genoemd in verband met een vacante en in het verleden door haar begeerde functie bij het Canadese hooggerechtshof, was bij het Joegoslavië-tribunaal de opvolgster van de Zuid-Afrikaanse rechter Richard Goldstone. Voorafgaand aan haar werkzaamheden in Den Haag was ze rechter bij het hof van beroep in Ontario en daarvoor bij het hooggerechtshof in de Canadese provincie.

De functies binnen de rechterlijke macht volgden na een carrière bij het openbaar ministerie. Arbour maakte in Canada naam met een onderzoek naar misbruik van vrouwelijke gevangenen in een gevangenis in Kingston, Ontario.