Servische deserteurs
eisen einde oorlog

PODGORICA – Enkele honderden reservisten van het Joegoslavische leger zijn gedeserteerd en uit Kosovo teruggekeerd naar hun woonplaatsen in Servië, waar ze hebben geëist dat er een einde komt aan de oorlog. Dat heeft het onafhankelijke Montenegrijnse dagblad Vijesti gisteren bekendgemaakt.

Woensdag keerde een groep van 400 reservisten terug in Aleksandrovac, waar later de commandant van het Derde Legerkorps, Nebojsa Pavkovic, arriveerde om met hen te onderhandelen. Een aanbod van Pavkovic om de afwezigheid van de militairen te beschouwen als een korte vakantie werd door de groep afgewezen. De generaal kreeg te verstaan dat de militairen een einde aan de oorlog eisen. Sommige reservisten die door Vijesti werden geciteerd zeiden tot hun desertie te zijn gekomen door demonstraties van hun familieleden. Een verklaring van het leger waarin de deserteurs als verraders werden bestempeld had hun woede verergerd, zeiden zij.

Ook in Krusevac, waar drie dagen geleden eveneens werd gedemonstreerd door familieleden van in Kosovo dienende militairen, arriveerden enkele honderden deserteurs. In beide steden zijn vermeende aanstichters van de demonstraties aangehouden. De arrestanten in Krusevac werden goed behandeld, zeiden bronnen van Vijesti, maar de autoriteiten eisen namen en willen niet geloven dat de demonstraties spontaan zijn ontstaan.

De Servische autoriteiten hebben de noodtoestand uitgeroepen in Krusevac. De Servische oppositieleider Zoran Djindjic vertelde op de BBC-radio dat militaire politie de toegangswegen naar de stad heeft geblokkeerd. „Niemand kan erin. Het is een echte crisis.” Hij vreest dat de toestand nog verder zal verslechteren.

Opmerkelijk was dat het leger de manifestaties dinsdag zelf wereldkundig maakte. Volgens de verklaring van de garnizoenscommandant in Krusevac, zo'n 200 kilometer ten zuiden van Belgrado gelegen, kreeg de bijeenkomst snel een ,subversief karakter." De commandant beschuldigde de organisatoren van de manifestatie van ,heulen met de vijand." Daarom is krachtens het oorlogsrecht een proces tegen hen aangespannen, aldus zijn verklaring, die op de lokale televisie werd voorgelezen.ô De burgemeester van Aleksandrovac, die drie dagen geleden door demonstranten in elkaar werd geslagen, is herstellende in een ziekenhuis in Nis, zei de krant.

Nicotinetekort
Servische soldaten hebben Albanese grenswachten gesmeekt hun wat te eten te geven. Een Albanese krant meldde gisteren dat Serviërs ook hun horloges aanboden in ruil voor sigaretten. De hongerige en aan nicotinetekort lijdende soldaten zouden al meerdere keren gewapend met witte vlaggen bij de grensposten opgedoken zijn.

Veel Serviërs zouden gedwongen zijn te vechten en smeekten om garanties dat er niets met ze gebeurt wanneer ze zich aan de Albanezen overgeven. Een van de soldaten verklaarde tegen de krant dat het Servische leger in paniek zou zijn wegens de resultaten van de NAVO-aanvallen en het gebrek aan voedsel voor de manschappen. „De grenswachten hebben geen gehoor gegeven aan de smeekbeden”, wist een Albanese politie-inspecteur de krant te vertellen.