Buitenland20 mei 1999

NAVO-explosieven in Adriatische Zee

Toeristenindustrie
Italië in rep en roer

Van onze correspondent
ROME – De Italiaanse toeristenindustrie is in rep en roer nadat een Duits blad met veel bombarie een sensationeel verslag had geschreven over NAVO-bommen in de Adriatische Zee. Met schreeuwende koppen meldde het sensatieblad Bild dat er al een strand was afgesloten uit angst voor aangespoelde explosieven.

De reportage was onjuist want alle stranden zijn open, maar het valt te betwijfelen of ze nog veel zonliefhebbeers zullen trekken. De toeristen mijden al massaal de zuidelijke Adriatische kust omdat die dicht bij Albanië en Joegoslavië ligt. Nu dreigt hetzelfde in het noorden te gebeuren nadat er daar onlangs bommen uit zee zijn opgevist.

De president van de regio Veneto probeert nog te redden wat er te redden valt. Hij wijst erop dat er op geen enkel strand een bom is gevonden. Het is onterecht „alarmismo”, zei president Pier Luigi Bersani over het Bild-artikel.

Andere berichten zijn minder geruststellend. Een kustwachtcommandant zei gisteren op de televisie dat het niet uitgesloten kan worden dat er explosieven aanspoelen. Vorige week kwam een bom in de netten van een vissersboot terecht, explodeerde en verwondde drie mensen. Drie dagen later viste een andere boot in hetzelfde gebied nog eens zo'n honderd granaten op. Italiaanse mijnenvegers zijn ingezet en hebben tot nu toe nog maar een dozijn nieuwe bommen en granaten gevonden.

Per ongeluk
De explosieven zijn afkomstig van NAVO-straaljagers die hun bommen in Joegoslavië niet kwijt konden raken. Als de bommen per ongeluk aan de vleugels zijn blijven hangen, proberen de piloten hun last op de terugweg alsnog boven zee te droppen. Voorzover bekend is dat zestien keer gebeurd sinds de luchtaanvallen begonnen. Sommige bommen bevatten tientallen granaten en zijn in zee opengebroken. Dat verklaart waarom een enkele vissersboot zoveel explosieven opviste.

De NAVO zegt dat de Italiaanse autoriteiten telkens op de hoogte zijn gesteld. De regering in Rome zegt echter nooit iets gehoord te hebben. De vissers bij Venetië durven niet meer uit te varen. Zij zijn woedend en roepen om een schadevergoeding. Umberto Bossi, de voorman van afscheidingsbeweging Lega Nord, zegt dat de NAVO moet betalen. De burgemeester van Ancona vindt dat de nationale soevereiniteit is geschonden.

Het begint er echter op te lijken dat de Italianen de hand in eigen boezem moeten steken. Begin deze week meldden Italiaanse kranten dat de NAVO-piloten hun bommen niet zomaar ergens mogen afwerpen. Al in 1992, toen de NAVO-vluchten boven Bosnië begonnen, zijn daar zes stukken zee voor aangewezen. Allemaal liggen ze op meer dan 40 mijl van de kust. Drie bevinden zich ten westen van de badplaatsen Ferrara, Rimini en Ancona.

De Italiaanse autoriteiten wisten van deze afwerpzones, maar geven nu toe dat ze de informatie vergaten door te geven aan de visindustrie. Tegenover de Corriere della Sera verklaarde een marineofficier dat „er een vertraging in de communicatie is opgetreden.”