Russisch-Finse
missie naar
Belgrado

Voor Rusland gaat speciaal Balkangezant Viktor Tsjernomyrdin, voor Finland president Martii Ahtisaari. Die spraken elkaar gisteren in Helsinki. Volgens het Servische persbureau Beta arriveren de twee waarschijnlijk dinsdag in Belgrado. Diplomaten menen dat westelijke landen van Ahtisaari, een zeer ervaren diplomaat, hun spits voor Kosovo willen maken. Hij zou nauw naast Tsjernomyrdin kunnen werken, de speciale gezant die president Jeltsin vorige maand benoemde. Eerder deze week sprak Ahtisaari met de Franse president Chirac en de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken, Strobe Talbott. Tsjernomyrdin komt vandaag uit Helsinki terug in Moskou.

Jeltsin verwelkomde gisteren de Franse president Jacques Chirac, die naar Moskou was gekomen voor onderhandelingen over de crisis. Chirac gaf te kennen dat zijn overleg met de Russische leiders vruchtbaar was geweest. „In de komende dagen zouden we vooruitgang kunnen boeken”, zei hij tegen verslaggevers. Chirac heeft aangegeven dat de Finse president een bemiddelende rol zou kunnen spelen in de Kosovo-oorlog. Eerder deze maand zei de 61-jarige Ahtisaari echter geen gezantschap voor Kosovo te kunnen accepteren zolang hij nog president is. Zijn ambtstermijn loopt tot februari volgend jaar.

Een NAVO-functionaris zei echter gisteren tegen Associated Press dat de naam van de Finse president steeds vaker valt. Hij wordt blijkbaar gezien als mogelijke toekomstige EU-gezant voor Kosovo. Volgens de zegsman zal dit onderwerp maandag worden besproken op de ontmoeting van EU-ministers van Buitenlandse Zaken.

Het neutrale Finland neemt in juli het voorzitterschap van de Europese Unie over van Duitsland en minister van Buitenlandse Zaken Tarja Halonen heeft gezegd dat zijn land, omdat het geen lid is van de NAVO, de Joegoslavische president Slobodan Milosevic de mogelijkheid zou kunnen bieden om zijn troepen zonder gezichtsverlies uit Kosovo terug te trekken.

Geduld raakt op
Pas als er geen NAVO-bommen meer vallen op Joegoslavië, kan de VN-Veiligheidsraad een resolutie aannemen over een vredesregeling voor Kosovo. De Russische ambassadeur bij de Verenigde Naties, Lavrov, zei gisteren dat Moskou zijn geduld begint te verliezen over het stagnerende politieke proces terwijl de bommen blijven vallen.

Maar hij gaf aan dat Rusland betrokken wil blijven bij de bemiddeling in het Kosovo-conflict met zijn mededeling dat er wel besprekingen gevoerd kunnen worden over een politieke regeling. Daarmee leek hij het dreigement van de Russische president Jeltsin te verzachten dat Moskou uit het diplomatieke overleg over Kosovo stapt als het Westen doof blijft voor Russische voorstellen.

De Verenigde Naties willen een grotere rol spelen bij de diplomatieke inspanningen. Daarbij horen een betere coördinatie van de humanitaire hulp en nieuwe diplomatieke initiatieven. De twee VN-gezanten Carl Bildt en Eduard Kukan praten dezer dagen met alle betrokkenen. Zaterdag reist een hoge VN-delegatie naar Joegoslavië om zich een beeld te vormen van de behoeften van de bevolking. Woensdag gaat de delegatie ook naar Kosovo. Dat is een van de besluiten van de conferentie van VN-secretaris-generaal Annan met de leiders van de belangrijkste VN-organisaties in Genève, die vandaag voortduurde.

Een bezoek van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten, Mary Robinson, aan Belgrado had gisteren weinig succes. Milosevic weigerde met haar te praten. Robinson had wel een ontmoeting met minister van Buitenlandse Zaken Jovanovic, die verklaarde dat zijn regering geen politiek van etnische zuivering doorvoert in Kosovo.