Bezoek Havel
PRAAG – President Vaclav Havel van Tsjechië heeft een gepland bezoek aan een vluchtelingenkamp voor Kosovaren in Tsjechië af moeten zeggen omdat veel vluchtelingen daar diarree hebben gekregen. Dat maakte het kantoor van de president gisteren bekend. Havel zou samen met zijn vrouw Dagmar een kamp bezoeken in Hnevotin, 350 kilometer ten oosten van Praag, waar 109 etnisch Albanese vluchtelingen zijn ondergebracht. Maar omdat bezoek aan het kamp niet langer is toegestaan, heeft hij zijn reisdoel verlegd naar een opvangcentrum in Brno, 250 kilometer ten zuidoosten van Praag. In Hnevotin zijn volgens het persbureau CTK 24 vluchtelingen ziek geworden, onder wie zes kinderen. Vier van de zieken zijn in een ziekenhuis opgenomen. Volgens artsen is de diarree waarschijnlijk veroorzaakt door het Tsjechische eten, dat de Kosovaren niet gewend zijn. Tsjechië heeft tot nu toe bijna zeshonderd vluchtelingen opgenomen.

Groenen
BONN – Drie dagen voordat de Duitse Groenen een partijcongres zullen houden over het Kosovo-beleid, heeft de Groenen-minister van Milieu, Jürgen Trittin, gezegd dat hij niet verwacht dat de Groenen de rood-groene regeringscoalitie zullen laten vallen. Op de televisie zei Trittin dat de „hoop” van enkelen dat het verzet van de pacifistische vleugel binnen de partij tegen het regeringsbeleid het einde zou betekenen van de regeringscoalitie, „niet in vervulling zal gaan.” Volgens Trittin bestaat er consensus binnen de partij over verschillende onderdelen van het Kosovo-beleid. De Groenen zouden het eens zijn over een duidelijke afwijzing van een invasie in Joegoslavië en over de noodzaak om het „blinde bombarderen” te beëindigen, maar vooral over het feit dat er een politieke oplossing moet komen. Trittin is ervan overtuigd dat op grond van deze consensus ook andere meningsverschillen kunnen worden opgelost. Een van de oprichters van de Groenen, Lukas Beckman, riep de partij op zich eensgezind achter het beleid van Joschka Fischer op te stellen, de Groenen-minister van Buitenlandse Zaken. Enkele partijleiders hebben al een motie opgesteld waarin steun wordt uitgesproken aan Fischer. In de motie word gesteld dat een opschorting van de luchtaanvallen wenselijk is om humanitaire hulp te kunnen verlenen, maar dat het doel om de Kosovaarse vluchtelingen naar huis terug te laten keren „onbereikbaar” is zonder de inzet van militaire middelen.

Nieuw navigatiesysteem
DEN HAAG – Nederlandse F-16's, die ingezet worden bij de luchtacties boven Joegoslavië, worden niet volgend jaar voorzien van nieuwe navigatieapparatuur, zoals gepland was, maar dezer dagen. Ze zijn daardoor beter geschikt voor precisiebombardementen. De Nederlandse toestellen zullen nu naar verhouding vaker ingezet worden voor aanvalsacties, naast verdedigende taken. Het ministerie van Defensie maakte gisteren de vervroegde aanschaf bekend van apparatuur voor het zogeheten Lantirn-systeem, dat past op de geavanceerde versie van de F-16, die de Nederlandse luchtmacht in gebruik heeft. De afgelopen weken zijn goede ervaringen opgedaan met twee „pods” ofwel doelaanwijzers die deel uitmaken van het Lantirn-systeem en die geleend waren van de Amerikaanse luchtmacht. De Nederlandse vliegtuigen hebben ze gebruikt bij enkele tientallen acties, die alle doel troffen zonder bijkomende schade te veroorzaken. Het ministerie van Defensie gaf gisteren enkele filmbeelden vrij van zulke acties, waarbij een brug, een vliegveld en een munitieopslagplaats werden getroffen. Het ministerie ontkent dat de vervroegde aanschaf verband houdt met de groeiende kritiek op de blunders bij de NAVO-bombardementen, onder meer in de Tweede Kamer.

Europees fonds
BREMEN – Minister De Grave van Defensie heeft gisteren in Bremen gepleit voor de oprichting van een Europees fonds voor vredesoperaties. Als de Europese Unie via een eigen defensiebeleid sterker betrokken wil raken bij de vrede en veiligheid in de wereld, past daar ook een eigen budget bij. De bewindsman zei dat op een informele bijeenkomst van ministers van de West Europese Unie. Gemeenschappelijke financiering van vredesoperaties is volgens De Grave van belang, nu EU-voorzitter Duitsland toewerkt naar een snelle integratie van de kwakkelende defensieorganisatie binnen de Europese Unie. Bonn hoopt dat de Europese regeringsleiders begin juni op de top in Keulen instemmen met een voorstel de integratie voor het eind van volgend jaar klaar te hebben. In de tweede helft van 2000 is Frankrijk zowel voorzitter van de EU als van de WEU. Parijs is een van de initiatiefnemers om het streven van de EU naar een eigen veiligheidsbeleid een nieuwe impuls te geven. Als EU- en WEU-voorzitter kan Parijs het Europese defensiebeleid, althans op papier, daadwerkelijk gestalte geven.

Sancties
BRUSSEL – De ministers van Financiën van de Europese Unie hebben gisteren formeel ingestemd met een pakket nieuwe sancties tegen Joegoslavië, waaronder een reisverbod voor president Slobodan Milosevic, diens familie en ongeveer driehonderd andere Joegoslavische functionarissen. Ook buitenlandse tegoeden van Milosevic en diens medewerkers en bedrijven van de Joegoslavische en Servische overheden worden bevroren. De EU zei andere landen te zullen vragen de sancties over te nemen. De strafmaatregelen, die op 26 april waren opgesteld door de EU-ministers van Buitenlandse Zaken, verbieden de export van goederen, diensten en technologie naar Joegoslavië die kunnen worden gebruikt om door de NAVO-aanvallen aangerichte schade te herstellen of die Belgrado kunnen helpen zijn „interne repressie” door te voeren. Handelsvluchten tussen de EU en Joegoslavië worden verboden en er mag geen exportsteun meer voor Joegoslavië en Servië worden afgegeven. De NAVO verwelkomde de nieuwe sancties onmiddellijk.

VN-delegatie
NEW YORK – De eerste groep van een humanitaire VN-delegatie is gisteren in Belgrado aangekomen. De groep wil met toestemming van de Joegoslavische regering de terugkeer van de etnisch Albanese vluchtelingen na de oorlog voorbereiden. Ook gaan de VN-medewerkers de behoefte aan hulp onder de Joegoslavische bevolking onderzoeken. Het gaat om leden van de vluchtelingenorganisatie UNHCR en het kinderfonds Unicef, zo berichtte een woordvoerder van de VN.