Buitenland7 mei 1999

Ontvoerd
WASHINGTON – De drie Amerikaanse soldaten die eind maart in handen vielen van het Joegoslavische leger zijn wel degelijk „ontvoerd” uit Macedonië en vervolgens overgebracht naar Joegoslavië. Zij zijn in het begin ook ernstig mishandeld. Dit heeft het Amerikaanse ministerie van Defensie gisteren bekendgemaakt. De drie soldaten werden vorige week vrijgelaten en bevinden zich inmiddels bij hun eenheid in Duitsland. Het Amerikaanse leger is tot de conclusie gekomen dat het drietal zich „zonder een spoor van twijfel” in Macedonië bevond toen zij in handen vielen van gewapende eenheden „gekleed in uniformen van het Joegoslavische leger”, aldus Pentagon-woordvoerder Bacon. Toen zij werden opgepakt werden zij ernstig mishandeld, zei Bacon. Toen liepen zij het merendeel van hun verwondingen op.

Wereldbank
WASHINGTON – De Wereldbank leent Albanië 30 miljoen dollar (60,9 miljoen gulden) voor de opvang van vluchtelingen uit Kosovo, zo is gisteren in Washington bekendgemaakt. Albanië heeft ruim 405.000 Kosovaren opgenomen en moet volgens de Wereldbank veel geld uitgeven voor de opvang en gezondheidszorg. Daarnaast zijn de militaire uitgaven van het land gestegen. Albanië hoeft pas over 10 jaar met het aflossen van de lening te beginnen en mag daar 30 jaar over doen. De Wereldbank zei te hopen dat donorlanden met eigen leningen over de brug komen.

Protectoraat
SARAJEVO – Kosovo moet een internationaal protectoraat worden. Dat is de enige oplossing voor het probleem, zegt de hoge vertegenwoordiger van de internationale gemeenschap in Bosnië, Carlos Westendorp. De protectoraatsconstructie moet zeker 5 jaar duren, stelt hij vrijdag in een gesprek met de Bosnische krant Dnevni Avaz. Welke internationale instelling belast moet worden met het bestuur van Kosovo, zegt Westendorp niet. Westendorp zegt dat autonomie van Kosovo binnen het Joegoslavische staatsbestel door de gebeurtenissen van de afgelopen tijd onmogelijk is geworden. „Na de etnische zuiveringen is het waarschijnlijk te laat voor autonomie. Hoe kunnen de Serviërs en de Albanezen samenleven na alles wat gebeurd is?”

Veteranen
INDIANAPOLIS – De grootste Amerikaanse veteranenorganisatie heeft president Bill Clinton opgeroepen de Amerikaanse troepen onmiddellijk terug te trekken uit de Balkan. In een resolutie die woensdag unaniem door het bestuur van de organisatie, het Amerikaanse Legioen, werd aangenomen, staat dat de NAVO-aanvallen op Servië er slechts toe kunnen leiden „dat soldaten worden gedood, gewond raken of gevangen worden genomen, zonder dat daarmee een duidelijk doel wordt gediend.” Het legioen, dat ongeveer 2,9 miljoen veteranen vertegenwoordigt, zegt dat het pas met Amerikaanse betrokkenheid in het conflict om Kosovo zou instemmen als het Congres de NAVO-actie zou goedkeuren, de Amerikaanse troepen puur onder Amerikaans bevel zouden staan en Clinton duidelijk zou maken welk nationaal belang de VS bij de NAVO-actie hebben.

Journalisten
BELGRADO – Aidan White, de secretaris-generaal van de Internationale Federatie van Journalisten (IFJ), heeft in Belgrado met de autoriteiten overleg gevoerd over vrijlating van de buitenlandse journalisten die zijn opgepakt na het begin van de NAVO-bombardementen. White zei te hopen dat de reporters „de komende dagen” vrijgelaten zullen worden. „Wij kunnen niet accepteren dat de aanhoudende detentie van deze collega's gerechtvaardigd is. Zij moeten zo snel mogelijk vrij”, zei hij. Pit Schnitzler van de Duitse zender SAT-1 werd op 16 april in Belgrado opgepakt en Antun Masle van het Kroatisch weekblad Globus op 21 april in Montenegro.

Joegoslavië-tribunaal
PARIJS – De hoofdaanklager van het Joegoslavië-tribunaal, Louise Arbour, had gisteren voor de Franse regering dezelfde boodschap als die welke zij al wekenlang brengt: haar bureau heeft samenwerking en toegang tot Kosovo nodig als het oorlogsmisdadigers moet vervolgen. Arbour zei tegen minister van Buitenlandse Zaken Hubert Vedrine en diens ambtgenoot van Defensie Alain Richard dat haar medewerkers zo snel mogelijk Kosovo moeten kunnen binnengaan, in het voetspoor van de NAVO-militairen, opdat zij bewijzen kunnen verzamelen zolang die er nog zijn. Zij zei dezelfde boodschap te hebben overgebracht in Washington, Londen en andere NAVO-hoofdsteden.

Kernreactor
WENEN – Het Internationaal Atoomagentschap (IAEA) wil zijn maandelijkse inspecties van een kernreactor bij het Joegoslavische Vinca hervatten, maar heeft hiertoe een vrijgeleide van de NAVO en speciale toestemming van de Verenigde Naties nodig. Dat heeft IAEA-woordvoerder David Kyd gezegd. De reactor, die wegens de slechte staat waarin hij verkeert al zeker een jaar stilligt, werd in januari voor het laatst geïnspecteerd. Maandelijkse inspectie is volgens de IAEA-normen vereist, omdat op het terrein van de reactor 60 kilo hoogverrijkt uranium ligt opgeslagen, voldoende voor twee kernbommen.