„Blijf niet geobsedeerd
door woede en wrok”

INGELHEIM/BLACE – De Amerikaanse president Bill Clinton heeft gisteren vluchtelingen uit Kosovo bezocht in het Duitse Ingelheim. Hij beloofde hun dat ze weer in vrede en veiligheid naar huis zullen kunnen terugkeren.

De Joegoslavische president Slobodan Milosevic, zei de president, „is er niet in geslaagd jullie uit de geschiedenis te schrappen en hij zal er niet in slagen jullie aanwezigheid in het land van jullie ouders en grootouders uit te vagen.” Ook riep hij de vluchtelingen ertoe op hun haat voor de Serviërs te onderdrukken. „Als jullie de rest van jullie leven geobsedeerd blijven door woede en wrok, is dat al een overwinning voor jullie onderdrukkers”, zei hij.

Clinton en de Duitse bondskanselier Gerhard Schröder beloofden ook dat er computers zullen worden geïnstalleerd in de vluchtelingencentra, waarmee familieleden kunnen worden opgespoord en toegang wordt verkregen tot nieuws in het Albanees.

In de Kosovaarse grensplaats Djeneral Jankovic zijn ondertussen duizenden etnische Albanezen gestrand. Zij kunnen niet verder omdat Macedonië woensdag zijn grenzen sloot, kennelijk om internationale hulp af te dwingen.

Volgens medewerkers van het UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, heeft Macedonië vluchtelingenverdragen ondertekend die het sluiten van grenzen niet toestaan en zal het UNHCR protest indienen bij de Macedonische regering. „Dit is chantage met het leven van mensen”, zei Louis Gentile, een veiligheidsfunctionaris van de vluchtelingenorganisatie.

Alleen enkele gezinnen met Macedonische reispapieren en bejaarde mannen die hun pensioen in Macedonië kwamen ophalen, mochten de grens over. Volgens hen verblijven in Djeneral Jankovic zo'n 10.000 etnische Albanezen en is voor sommigen geen plaats meer in de huizen. Vluchtelingen die per trein de grens hadden bereikt, zouden de trein niet mogen verlaten.

Mijnenvelden
Macedonië kondigde woensdag aan niet meer vluchtelingen te accepteren dan het aantal dat uit Macedonië wordt opgehaald door andere landen. De speciale strijdkrachten van Macedonië stuurden ongeveer duizenden etnische Albanezen terug in de armen van de Servische autoriteiten, soms met gebruik van geweld. Volgens het UNHCR werden de vluchtelingen vervolgens door het Servische leger weer teruggeslagen.

De hoge commissaris voor de mensenrechten van de VN, Mary Robinson, verklaarde in Albanië dat ze het besluit van de Macedonische regering diep betreurde. „We hopen dat de grens snel weer opengaat”, zei ze. „Het is zeer belangrijk dat de vluchtelingen veilig de grens over kunnen.” Gevreesd wordt dat de Kosovaren zullen proberen andere wegen door de bergen te zoeken, waar mijnenvelden liggen. Zeker drie vluchtelingen zijn al door landmijnen om het leven gekomen.

De afgelopen week zijn meer dan 50.000 vluchtelingen in Macedonië gearriveerd, waardoor de kampen overvol zitten en gevaar dreigt voor het uitbreken van ziekten. De Macedonische autoriteiten zeggen de vluchtelingenstroom niet aan te kunnen en zijn bang dat de etnische balans in het land wordt verstoord. Gisteren verklaarde de regering dat er geen nieuwe vluchtelingenkampen meer mogen worden gebouwd in Macedonië.

Ondertussen werden juist woensdag voor de eerste keer 2000 vluchtelingen uit Macedonië opgehaald en beloofden verschillende Europese landen meer vluchtelingen te zullen opnemen. Albanië wil nog eens 6000 vluchtelingen uit Macedonië opvangen en mogelijk zullen er zelfs 60.000 naar Albanië gaan.

Volgens het UNHCR kan een dergelijke afspraak echter alleen gemaakt worden met medewerking van het UNHCR als beide landen verklaren dat de vluchtelingen in aanmerking blijven komen voor overplaatsing naar andere Europese landen. Bovendien eist het UNHCR dat vluchtelingen vrijwillig vertrekken, en er zouden niet veel vluchtelingen zijn die van Macedonië naar Albanië willen gaan. Er zijn nu naar schatting 211.000 vluchtelingen in Macedonië. Het land telt 2 miljoen inwoners.

In Albanië zijn woensdag 1269 vluchtelingen aangekomen volgens het UNHCR. Meer dan 5000 Kosovaren hebben de grensplaats Kukes verlaten en zijn naar het zuiden getrokken, aldus woordvoerder Ray Wilkinson. In Kukes bestaat de vrees dat de vluchtelingen het slachtoffer worden van gevechten tussen Serviërs en het Bevrijdingsleger van Kosovo (UCK). „De Serviërs weten dat het UCK zich in de kampen bevindt”, aldus Wilkinson.

Gisteren zijn in het grensgebied tussen Albanië en Servië zeker 4000 mensen hun huis ontvlucht omdat hun dorpen vanuit Servië werden beschoten. Voor zover bekend vielen daarbij geen slachtoffers.