„Nucleaire dreiging voor Kosovo”

”Depleted uranium” of DU is een afvalproduct dat ontstaat bij de productie van kernenergie en kernbommen. Het gaat om een licht radioactieve stof met een grote hardheid. DU werd in de jaren 70 voor het eerst verwerkt in Amerikaanse munitie die speciaal was ontworpen om Russische tanks te bestrijden. De stof heeft een groot penetratievermogen, doordat ze zich als het ware een weg door pantserlagen brandt.

DU-projectielen werden voor het eerst op grote schaal door de Amerikanen en de Engelsen gebruikt in de Golf-oorlog. Uit een onderzoek van de CSM blijkt dat de radioactiviteit op de voormalige slagvelden in Zuid-Irak nú nog 35 tot 50 maal het niveau overschrijdt dat als normaal wordt beschouwd. Iraakse artsen wijten een abnormaal groot aantal misvormingen bij geboorten en een ongewoon hoge frequentie van verschillende soorten kanker en leukemie in de regio aan de gevolgen van het gebruik van DU-projectielen.

Verbieden
Wanneer DU goed wordt verpakt, vormt het nauwelijks een risico. Maar wanneer het wordt gebruikt als projectiel, mengt het zich bij explosies met stofdeeltjes en vormt zo „wolken die bijzonder gevaarlijk zijn voor de mens”, aldus Chris Hellman van het Centrum voor Militaire Informatie in Washington. Hij zegt dat de A-10-Warthog-vliegtuigen die de Amerikaanse luchtmacht boven Joegoslavië inzet tegen tanks en gepantserde voertuigen, standaard met DU-projectielen zijn uitgerust.

Hellman wijst op de mogelijke gevolgen voor Kosovo. Het Servische leger heeft zich daar verschanst onder meer met een groot aantal tanks. DU-munitie is ideaal om die uit te schakelen. Maar dat zal volgens hem net als in Irak een spoor van licht-nucleaire besmettingshaarden met zich meebrengen. „Kosovo is dan niet leefbaar meer”, zo vreest Hellman. DU-projectielen zijn in 1995 ook gebruikt in het Bosnische conflict. Een woordvoerder van het ministerie van Defensie in Washington zegt overigens dat er „nog” geen DU-munitie is gebruikt in Kosovo.

Het beruchte Golfsyndroom waaraan een aantal Golfveteranen lijdt, wordt door sommige deskundigen in verband gebracht met het gebruik van DU-munitie. De VN-commissie voor de rechten van de mens heeft 3 jaar geleden geadviseerd deze munitie, die door de VS en Rusland aan talrijke landen wordt verkocht, internationaal te verbieden. De Verenigde Staten beschikken over grote hoeveelheden DU. Zulke grote hoeveelheden zelfs, dat energieminister Bill Richardson, die verantwoordelijk is voor het civiele en militaire nucleaire beleid, 2 maanden geleden een aantal deskundigen heeft gevraagd om met suggesties te komen voor nieuwe toepassingen ervan.

Bijlmer
Een oude toepassing is het gebruik in vliegtuigen. Boeing heeft jarenlang DU gebruikt als ballast in de staart van vliegtuigen. Maar in 1980 heeft de fabriek alle Boeing-gebruikers geadviseerd dit materiaal te vervangen. Depleted uranium kan bij vliegrampen namelijk verbranden, met dezelfde gevolgen die het gebruik van DU-munitie veroorzaakt. De meeste luchtvaartmaatschappijen hebben Boeings advies opgevolgd. De Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al deed dat maar gedeeltelijk. Met als gevolg dat DU volgens sommigen waarschijnlijk verantwoordelijk is voor de mysterieuze gevolgen van de ramp met de Israëlische Boeing in de Bijlmer 7 jaar geleden.