Buitenland20 april 1999

Inkomstenbronnen SDB kunnen daglicht niet verdragen

Milosevic leunt op geheime dienst

Van onze buitenlandredactie
BELGRADO – Wat is een staat zonder een effectieve geheime dienst? Dat geldt des te meer voor een dictatuur. Geen wonder dat de SDB ofwel Sluzba Drzavne Bezbednosti een van de belangrijkste steunpilaren vormt voor het hardhandige regime van de Joegoslavische president Slobodan Milosevic. Zeker in deze tijdspanne van rechtstreekse militaire confrontatie met de NAVO over het barbaarse Servische optreden contra de Albanese Kosovaren.

De SDB is als binnenlandse veiligheidsdienst voortgekomen uit Belgrado's vroegere beruchte geheime politie, de UDB (Uprava Drzavne Bezbednosti). Onder zijn verantwoordelijkheid worden politieke opponenten verhoord, telefoongesprekken afgeluisterd. Tegelijk poogt de SDB de luisterposten van de NAVO in de regio met krachtige stoorzenders te ontregelen.

De structuur van de SDB is opgesplitst in de afdelingen ”interne zaken”, ”extremisme”, ”analyse”, ”technische ondersteuning” en ”beheer en personeelszaken”. Van wezenlijker belang is overigens zijn financiering. Welnu, geldelijke middelen vloeien de SDB niet alleen toe uit het budget van de ministerie van Binnenlandse Zaken. De verkoop van geconfisqueerde goederen (douane!) levert evenzeer de nodige contanten op.

Ronduit bedenkelijk is –naar verluidt– de deelname van de SDB aan de stellig zeer lucratieve drugshandel van Azië naar Europa, de zogenoemde Balkanroute. Logisch dat binnen dit kader de naam van de Russische maffia valt. De SDB wordt er dan ook van verdacht nauwe betrekkingen met haar te onderhouden. Per slot van rekening werkt de Russische maffia naar bekend op haar beurt weer nauw samen met de diverse eigen geheime diensten.

En passant runt de SDB een heel netwerk van schijnfirma's en heeft de dienst prima connecties met Joegoslavische banken. Zijn totale jaarbudget blijft overigens een goed bewaard geheim, meldt vorser Udo Ulfkotte. Hetzelfde gaat op voor het totale personeelsbestand van de SDB.

Bekend is wel dat Milosevic' agenten veroordeelde criminelen rekruteren. Die komen eerder op vrije voeten in ruil voor (latere) hand- en spandiensten. Het bewind in Belgrado zorgt goed voor de SDB'ers. Ze worden in feite in de watten gelegd met een aantrekkelijke salariëring en speciale distributiebonnen voor de zeer voordelige aanschaf van staatsproducten.

Computerkrakers
Onder het gebouw van de departement van Binnenlandse Zaken, aan de Kneza-Milosastraat in Belgrado, zetelt de SDB in een bunker. Tot dusverre viel de NAVO dit geheime zenuwcentrum nog niet aan.

In de bunker werken zo'n twintig dames dag en nacht in ploegendienst. Met behulp van Britse apparatuur traceren zij alle telecommunicatie op Joegoslavisch grondgebied. Dit afluistersysteem ”2001” bezit de capaciteit in één minuut 40.000 parallelle telefoongesprekken op trefwoorden te toetsen.

Het handboek van het Joegoslavische leger laat er geen misverstand over bestaan: telefoontjes van in Joegoslavië wonende buitenlanders verdienen „met voorrang” de aandacht.

Primaire taak van de SDB is stellig de persoonlijke bescherming van de presidentiële familie. Daarnaast schaduwen zijn medewerkers niet slechts studentenleiders en prominenten uit het oppositiekamp, maar evengoed de zogenoemde nieuwe rijken en hun kroost.

Vanwaar dat laatste? Volgens westerse inlichtingendiensten heeft de SDB er een handje van deze ”nieuwe rijken” en hun nageslacht naar believen te chanteren. Hoe? Door geheime filmopnamen van compromitterende situaties. Deze praktijken zijn schering en inslag, weten insiders.

Doelbewust verspreidt de SDB ook pamfletten, spuit provocerende leuzen (graffiti) op muren en strooit geruchten rond om de publieke reacties te kunnen peilen.

Onlangs trachtten computerkrakers van de SDB in te breken op Internet-pagina's van de NAVO. De opzet was evident: het ontsieren van deze pagina's met de eigen, hatelijke propagandaleuzen.

Elke officiële buitenlandse vertegenwoordiging van de Federale Republiek Joegoslavië telt ten minste drie SDB'ers binnen haar gelederen. Zij moeten rapporteren over de activiteiten van in het gastland woonachtige Joegoslaven. In het verleden deinsden Belgrado's 'snuffelaars' evenmin voor politieke moorden terug.