Wiesel: Westen mag
niet lijdzaam toezien

WASHINGTON – Voormalig Auschwitz-gevangene Elie Wiesel en de Amerikaanse president Bill Clinton zijn maandagavond op een bijeenkomst in het Witte Huis uitvoerig ingegaan op de situatie rond Kosovo.

Wiesel wees op de gevaren van onverschilligheid en afzijdigheid, Clinton erkende dat de tv-beelden en foto's die het lijden van de Kosovaren laten zien, invloed op het beleid hebben.

Wiesel zei dat hij zichzelf in Auschwitz vaak had voorgehouden dat de leiders van de vrije wereld niet wisten wat er gaande was achter de „zwarte poorten” van de concentratiekampen van de nazi's. „Als zij het hadden geweten, hadden zij hemel en aarde bewogen om tussenbeide te komen”, zei de Nobelprijswinnaar.

Hij wees er in zijn lezing ”De gevaren van onverschilligheid: lessen van een gewelddadige eeuw” verder op dat het Westen „dit keer” niet lijdzaam had toegekeken. „Dit keer reageerde de wereld, dit keer kwamen we tussenbeide”. Ook herinnerde hij eraan dat het altijd veel makkelijker is „de andere kant op te kijken” en somde cruciale momenten in deze eeuw op, zoals de atoombom op Hiroshima, en de moorden op de presidenten Kennedy, Sadat en Rabin.

Les geleerd
Clinton zei dat de Verenigde Staten hun les hebben geleerd van de fouten in het verleden, zoals de weigering 5 jaar geleden te interveniëren in de etnische slachting in Rwanda. „Wij kunnen zowel thuis als in het buitenland niet onverschillig zijn: daarom zijn we in Kosovo”, aldus de president.

Op een vraag uit het publiek of het uitblijven van interventie in Rwanda te maken had met ras, zei Clinton dat de NAVO in Europa, in tegenstelling tot in Afrika, over een mechanisme beschikt om snel en doeltreffend te handelen. Hij erkende verder dat de recente steun voor de Amerikaanse interventie in Kosovo te maken heeft met de talloze foto's en tv-beelden die het geweld en de ellendige omstandigheden van de vluchtelingen tonen. De VS zijn „vastbesloten zich niet af te keren van de verschrikkingen die wij achtergelaten hebben, maar in actie te komen op grond van de lessen die zij ons leren”, zei Clinton. „Dat is wat wij proberen te doen.”